به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، خرافات محلی عامل کاهش شدید جمعیت مارهای شاخدار در نقاط مختلف کشور شده به طوریکه این امر حتی منجر به انقراض این مارها در برخی نواحی ایران نیز شده است.
مار شاخدار یک گونه از مارهای سمی است که به دلیل داشتن برآمدگیهایی در ناحیه سر به مار شاخدار معروف شده است. برآمدگیهای مار شاخدار ناشی از رشد بیش از حد پولکهای ناحیه سر در یک نقطه است.
مارهای شاخدار سه گونه هستند که هر سه گونه آن در کشور و در نیمه غربی فلات ایران پراکنده شده اند.
امروز این مار منحصر به فرد در درگیری با برخی خرافات و عقاید محلی رو به انقراض رفته و احیا نسل آن نیازمند تغییر نگرش در این زمینه است.
رئیس مرکز تحقیقات اکولوژی و خزنده - دوزیست شناسی در این رابطه به خبرنگار مهر در خرم آباد گفت: در طی مطالعاتی که در نیمه غربی فلات ایران داشتیم متوجه یک موضوع در مورد اعتقادات مردم شدیم که عامل مهمی در از بین رفتن مارهای شاخدار در گذشته و حال بوده است.
مار شاخ دار
فرهنگ ترکی به تحقیقات خود اشاره کرد و ادامه داد: این موضوع "شاخ" مارهای شاخدار است که مردم در این نواحی به آن اعتقاد دارند که از جمله مهمترین این اعتقادات می توان به "برکت داشتن یا برکت آوردن شاخ مار" اشاره کرد.
وی با تاکید بر اینکه این اعتقاد محلی از روزگاران قدیم برجای مانده است، عنوان کرد: برای مثال در بررسی ها و گفتگوهایی که با مردم در این مناطق داشتیم مردم برخی از نواحی از کشتار بی رویه مار شاخدار و جدا کردن شاخ مار صحبت می کردند.
این محقق لرستانی با تاکید بر اینکه این موضوع به طور عمده در مناطق نیمه غربی ایران صادق است، خاطرنشان کرد: براساس گفته های مردم مناطق نیمه غربی ایران برای استفاده از شاخ مار بایستی شاخ مار را از سر مار جدا کنند که برای این کار در ابتدا مار شاخدار را کشته و سپس شاخ آن را به طرز ماهرانه ای جدا می کنند.
ترکی به بررسی مناطق وسیعی با هدف یافتن مار شاخدار اشاره کرد و گفت: متاسفانه اثری از هیچ نمونه مار شاخداری در این مناطق پیدا نشد و این در حالی است که مناطق مورد مطالعه بهترین نواحی برای زیست مار شاخدار محسوب می شوند.
وی افزود: خرافات محلی در گذشته به قدری قوی بوده که توانسته است جمعیت مار شاخدار را در این نواحی به حد صفر یا حتی به مرحله انقراض برساند.
مسئول تنها مرکز تحقیقات اکولوژی و خزنده - دوزیست شناسی خاورمیانه یکی از دلایلی که وجود مار شاخدار در حد جمعیت بالا را تایید می کند افراد سالمندی دانست که در این نواحی زندگی می کنند و ادامه داد: همه افراد سالمند این مناطق وجود مار شاخدار را تایید می کنند یا حتی برخی از آنها از افرادی بوده اند که مار شاخدار را برای شاخ آن کشته اند.
مار شاخ دار
ترکی با ابراز تاسف از انقراض این ذخایر ژنتیکی، خاطرنشان کرد: موضوعی که متاسفانه امروز تا حدود زیادی در برخی نواحی کشور با آن روبرو هستیم باقی ماندن این اعتقادات در مورد مارهاست.
وی این خرافات را ناشی از نبود اطلاعات علمی و عدم آگاهی مردم ارزیابی کرد و گفت: البته قوت داشتن این موضوع خرافی در نواحی روستایی نسبت به نواحی شهری بیشتر است.
این محقق لرستانی با ابراز تاسف از بی توجهی مسئولان نسبت به این موضوع خواستار اجرای برنامه هایی در این راستا شد و گفت: به نظر من هنوز دیر نیست و می توان با فرهنگ سازی و آگاهی بخشی کمک بسیار بزرگی به مار شاخدار و دیگر گونه های جانوری که خرافات و جهل باعث تهدید آنها می شود انجام داد.
ترکی با تقدیر از نقش خبرگزاری مهر در اطلاع رسانی در زمینه چالشهای زیست محیطی، ابراز امیدواری کرد که با اطلاع رسانی خبرگزاری مهر دیگر رسانه ها به ویژه صدا و سیما نقش مهمتر و جدی تری را در این زمینه ایفا کنند.