به گزارش خبرنگار مهر در تبریز، ابوالقاسم محمدی پیش از ظهر دوشنبه به خبرنگاران گفت: هدف از اجرای این طرح تولید ارقام مقاوم به بیماری زنگ زرد به عنوان یکی از بیماری شایع در گندم بوده است.
وی افزود: رنگ زرد یا نواری از شایع ترین و خسارتآورترین بیماری گندم در ایران به شمار میرود که از سالیان بسیار دور و با نام‌های محلی مختلفی در بین کشاورزان شناخته شده و مبارزه با آن اهمیت ویژه ای دارد.
محمدی با اشاره به اینکه تحقیقات بسیار وسیعی روی بیماری زنگ زرد گندم در کشور انجام شده است یادآور شد: با این وجود تعداد زیادی از ارقام تجاری گندم، حساس به زنگ زرد بوده که مناسبترین راه مبارزه با بیماریهای گیاهی ازجمله زنگها تولید ارقام مقاوم می باشد و بر همین اساس قطب علمی اصلاح مولکولی غلات دانشگاه تبریز در سال 1384 با تعریف و اجرای پروژه مشترک در قالب پنج طرح تحقیقاتی با بخش غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر وزرات جهاد کشاورزی نسبت به ارزیابیهای مزرعهای و مولکولی کاملی در این راستا اقدام کرد
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز هزینه اجرای این پروژه را بالغ بر 789میلیون و 760 هزار ریال از محل اعتبارات وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد و با اشاره به نتایج این تحقیقات گفت: غربال 70 لاین مورد استفاده در برنامه های اصلاح مقاومت به زنگ کشور و نیز ارزیابی مولکولی آنها با استفاده از 73 نشانگر ریزماهواره از دستاوردهای این تحقیق بوده که نتایج به دست آمده آن موجب گروه بندی کامل ژنوتیپها از نظر مقاومت به زنگ، شناسایی والدین مناسب برای پروژه های مکان یابی ژنی و تعیین نواحی ژنومی مرتبط با مقاومت جهت استفاده در تولید ارقام مقاوم شده است.
به گفته رئیس قطب علمی اصلاح مولکولی غلات دانشگاه تبریز، در حال حاضر همکاران این پروژه در بخش غلات ار نتایج حاصل برای تولید ارقام مقاوم استفاده می کنند و چند رقم امید بخش مقاوم به زنگ زرد را تولید کرده اند.
وی مکان یابی 14مکان ژنی کنترل کننده مقاوم در تلاقی ارقام مقاوم و حساس به زنگ را از دیگر دستاوردهای این تحقیق خواند و گفت: با استفاده از این اطلاعات می توان ژن های مقاومت را به ارقام حساس با خصوصیات زراعی مطلوب انتقال داد.
محمدی شناسایی، جداسازی و توالی یابی آنالوگهای ژن های مقاومت (RGA) در ارقام مقاوم و حساس گندم نان به منظور شناسایی تنوع تک نوکلئوتیدی برای تولید نشانگرهای اختصاصی جهت غربال ارقام مقاوم و حساس و بررسی تنوع نولکئوتیدی این ارقام از نظر ژن های مقاومت به زنگ زرد و قهوه ای و تعیین نحوه کنترل ژنی مقاومت در ارقام مقاوم جهت استفاده در برنامه اصلاح برای مقاومت را از دیگر نتایج این تحقیقات برشمرد.
وی ادامه داد: با توجه به نتایج حاصل و هم ردیف کردن ژن های توالی یابی شده با ژن های موجود در بانک های اطلاعاتی ژنی، در این تحقیق مشخص شده است که ژن های مقاومت با کنترل اعمال مختلف در گیاه باعث مقاومت آنها می گردند که با اطلاع از مکانیسم های مولکولی مقاومت می توان در آینده ارقامی با مقاومت پایدار تولید کرد.
وی با اشاره به اینکه براساس پروژه های انجام شده و در حال اجرا، محققان دانشگاه اطلاعات وسیعی در رابطه با ژن های کنترل کننده مقاومت و مکانیسم کنترل مقاومت بخصوص در ارقام بومی به دست آوردهاند، گقت: میتوان با بکار گیری این اطلاعات در برنامه‌های به نژادی کشور، پروژه های تولید ارقام مقاوم، جایگاهی ملی و منطقه‌ای به دست آورد.
به گفته وی در این پروژه های تحقیقاتی دکترمحمدرضا جلال کمالی، دکتر محمد مقدم، دکتر منوچهرخدارحمی و دکترسعید اهریزاد همکاری داشته اند.