خبرگزاری مهر - پرونده نوروزی دانش و دانشگاه: تلاش محققان برای تولید ماهواره "آت ست"، ارسال محموله زیستی، پرتاب ماهواره مصباح از ایران و رونمایی از ماهواره دانشجویی" طلوع" تنها بخشی از دستاوردهای محققان در حوزه فضایی است که در سال 88 اجرایی شد.

به گزارش خبرنگار مهر، ماهواره و فناوریهای وابسته به آن چنان در تاروپود زندگی بشر نفوذ کرده که نقش تعیین کننده آن در دگرگونی تمدن بشری قابل توجه است. هم اکنون تمامی پهنه جهان از بزرگترین مناطق تا دور افتاده ترین جزایر زیر پوشش شبکه گسترده ماهواره های ارتباطی، مخابراتی و نظامی قرار دارد. فرستادن سیگنال های صدا و سیما، اطلاعات چند رسانه ای و غیره به بهترین روش و حداکثر سرعت از طریق شبکه های ماهواره ای صورت می گیرد.

ماهواره ها توانایی جدیدی برای انجام وظایف دشوار و بزرگ بشر پدید آورده و برای اولین بار در تاریخ بشر راه حل های جهانی برای مسائل جهانی ارائه داد. از سوی دیگر ایجاد سازمان های جهانی، کاربرد های بهینه ای از فناوری ماهواره ها ایجاد شده است به گونه ای که میزان مخابره صدا و سیما چنان به سرعت گسترش یافته که دیگر نمی توان مخابره بین فرستنده ها و گیرنده های بین المللی را با بی سیم های رادیویی فرکانس بالا یا سامانه کابل های زیر دریایی به خوبی اداره کرد.

ایجاد این توانمندیها باعث شده است که دستیابی کشورها به دانش فنی ساخت و پرتاب ماهواره ها جز پروژه های استراتژیک آنها محسوب شود. این امر سبب شد تا پژوهشگران حوزه فضایی با اجرای پروژه های فضایی، به دانش فنی آن دست یابند که در نهایت موفق به پرتاب ماهواره امید، ارسال محوله زیستی به فضا، ساخت ریز ماهواره ها، ساخت ماهواره برها و کاوشگر شدند. در این گزارش به نمونه هایی از موفقیت محققان کشور در سال 88 در حوزه هوافضا اشاره می شود.

تولید شبیه ساز ماهواره انعطاف پذیر

پژوهشگر دانشگاه صنعتی شریف موفق به طراحی، ساخت و پیاده سازی شبیه ساز ماهواره انعطاف پذیر شدند. این شبیه ساز ماهواره از نوع صفحه ای برای یک ماهواره با بازوها و اجزای انعطاف پذیر است که از امکاناتی چون اندازه گیری مشخصات ارتعاشی بازوها و موقعیت زاویه ای قسمت "صلب"، سیستم تعلیق هوایی و امکانات داده پردازی و کنترل برخوردار است.

سیستم اندازه گیری از بخشهایی برای اندازه گیری موقعیت زاویه ای قسمت صلب، شتاب سنج سه محوره برای ثبت رفتار حرکتی مجموعه، چهار کرنش سنج بر روی بازوهای انعطاف پذیر برای اندازه گیری مشخصات ارتعاشی بازوها و یک جعبه الکترونیک برای داده برداری و تبدیل داده، تشکیل شده است.
 
آغاز فاز ساخت ماهواره "آت ست" در ایران

دانشگاه امیرکبیر با همکاری سازمان فضایی کشور اقدام به طراحی ماهواره AUT SAT  یا "آت ست" کرده است. فعالیت در زمینه ساخت ماهواره مذکور آغاز شده و در این راستا فاز طراحی آن به پایان رسیده و فاز ساخت آن آغاز شده است.
 
ماهواره AUT SAT در حدود 70 تا 80 کیلوگرم وزن دارد و مشاهده زمین و ارزیابی محصولات کشاورزی از قابلیتهای این ماهواره به شمار می رود. از قابلیت های این ماهواره مشاهده زمین و ارزیابی محصولات کشاورزی است که با همکاری چهار دانشکده هوافضا، ‌مکانیک، برق، کامپیوتر با حمایت سازمان فضایی ایران در دانشگاه صنعتی امیرکبیر انجام می‌شود.

رونمایی از نسل جدید ماهواه ها

پژوهشگران کشورمان با توسعه فناوریهای فضایی در کشور موفق به طراحی و ساخت نسل جدیدی از ماهواره ها شدند که این ماهواره با نام "طلوع" در دهه فجر رونمایی شد. این ماهواره به دست توانمند متخصصان و دانشمندان "صا ایران" طراحی و ساخته شده است. این اقدام گام بلندی برای حضور فعال و مستمر جمهوری اسلامی ایران در فضا و بهره برداری گسترده از ظرفیتهای بسیار خوبی است که در این حوزه وجود دارد.
 
در روز ملی فضا علاوه بر این ماهواره، پروژه های مصباح 2"، "طلوع" و "نوید" دانشگاه علم و صنعت و همچنین ماهواره بر "سیمرغ" رونمایی شد.

پرتاب ماهواره مصباح تا دو سال آینده

ماهواره مصباح نیز از دیگر پروژه های فضایی ایران است که طبق گفتگوی مهر با مهندس مهدی فرحی رئیس سازمان هوا فضا قرار است تا سال 1390 از طریق ایران به فضا ارسال شود.

ماهواره مصباح اولین پروژه ایران برای ساخت ماهواره پس از انقلاب است. این پروژه پس از توقفی 18 ساله در برنامه فضایی کشور در سال 1375  توسط سازمان‏‎ ‎پژوهشهای علمی و صنعتی ایران آغاز شد و پس از آن وزارت ارتباطات در 1377 فعالیت بر روی این پروژه را ادامه داد. سازمان هوافضا مسئولیت پرتاب این ماهواره را پذیرفته و قرار است این ماهواره در سال 1390 پرتاب شود.

ارسال محموله زیستی به فضا

در روز 14 بهمن ماه 88 روز ملی فناوری فضایی با پرتاب کاوشگر3، نخستین محموله زیستی موجود زنده از کشورمان به فضا پرتاب شد. کاوشگر 3 از زیرسامانه های سازه، محفظه زیستی، تامین توان، ارسال داده، تصویربرداری و ارسال، رایانه پرواز، سنجش محیطی و بازیابی تشکیل شده است.

این محموله شامل موجوداتی چون لاک پشت، کرم و موش و همچنین پنج ذره سلول بود که به منظور منظور بررسی مشکلات زیستی آنها و بررسی و تحقیق در زمینه نحوه تکثیر سلولها در فضا به فضا پرتاب شدند.

در حال حاضر این محموله به منظور بررسی مسائل زیستی به آزمایشگاه اعزام شدند و پژوهشگران حوزه پزشکی فضایی در حال تحقیق و بررسی بر روی آن هستند که اولین گزارش این تحقیقات تا پایان هفته جاری اعلام می شود.

محققان حوزه فضایی امیدوارند تا در صورت نهایی شدن نتایج تحقیقات، بتوانند در سال 89 دومین محموله زیستی خود را با حیوانات بزرگتر به فضا پرتاب کنند.