به گزارش خبرنگار مهر در تبریز، بنای تاریخی خانه مشروطه با معماری دوره قاجار، در محله قدیمی راسته کوچه و در ضلع غربی مجموعه بازار تاریخی تبریز واقع شده است.
بانی این خانه زیبا، حاج مهدی کوزه کنانی معروف به ابوالمله از شیفتگان حریت و آزادی بود و این خانه به نام خانه کوزه کنانی نیز مشهور است.
این خانه بعد از به توپ بسته شدن مجلس در سال 1287 هجری شمسی به مرکز تجمع برخی از برجسته ترین چهره های مشروطه خواه آذربایجان از جمله ستارخان و باقر خان و علی موسیو تبدیل شد و در جنگل های 11 ماهه تبریز علیه نیروهای دولتی، ستاد فرماندهی و محل تشکیل جلسات مجاهدین مشروطه خواه به شمار می رفت.
در سرسرای زیبای این خانه بود که تصمیم مهم و انقلابی پایین آوردن پرچمهای سفید تسلیم در مقابل قوای محمد علی شاه گرفته شد، تصمیمی که هنوز هم باعث فخر و مباهات مردم مبارز منطقه است.
خانه حاج مهدی کوزه کنانی در زمینی به مساحت 1300 متر مربع با دو طبقه اندرونی و بیرونی توسط معمار خوش نام تبریزی، حاج ولی معمار در سال 1247 بنا شده و دارای ویژگی های خاص معماری دوره قاجار شامل تزیینات چشمگیر، گچ بری های زیبا، درب های منبت کاری شده، پنجره های دو پوش مزین به شیشه های رنگی موسوم به ارسی و بخش های متنوع دیگری است.
اما اهمیت خانه کوزه کنانی نه فقط به دلیل معماری زیبا و منحصر به فرد، بلکه به دلیل احترام گذاشتن به حضور بزرگ مردان تلاشگری است که سال های پربار زندگی خود را در راه هدف نهادند و از جان خود نیز گذشتند.
در و دیوار خانه مشروطه هنوز هم یاد و خاطره حضور ستارخان، سردار ملی یا ثقه الاسلام شهید و حسین خان باغبان و علی موسیو و باسکرویل مبارز راه آزادی و باقرخان و دیگر مشروطه خواهان را در خود دارد و جای جای خانه به یادگارهای این بزرگان آراسته شده است.
مجسمه بزرگان مشروطه هم در سال های اخیر به مجموعه آثار موزه افزوده شده و از سردیس ثقه الاسلام و رشدیه و صوراسرافیل و باسکرویل گرفته تا بانوی مبارز مشروطه خواه، زینب پاشا، همگی گواه تلاش و مجاهدت مردمان این دیار است.
از آنجا که مطبوعات هم نقش غیر قابل انکاری در به ثمر رسیدن این اقدام مهم داشته اند، بخشی از خانه مشروطه به نمایش مطبوعات و نشریات دوران مشروطه پرداخته است تا اینگونه، بازدیدکنندگان هرچه بیشتر و بهتر با ریشه های فکری انقلاب مشروطه آشنا شوند.