پروفسور الیزابت اندرسون استاد فلسفه و مطالعات زنان در دانشکده جان رالز دانشگاه میشیگان در مورد این موضوع که آیا می‌توان اصول و مبانی "ثابت" اخلاقی را میان بازیگران در نظام بین‌الملل متصور شد و در نظر گرفت، به خبرنگار مهر گفت: نکته مهم این است که باید میان اصول اخلاقی و حقوق بین‌الملل تفاوت قائل شویم. اصول و الزامات اخلاقی بنیادین جهان شمول هستند و جامعه بشری فارغ از ملیت باید بدان پایبند باشد. به عبارت دیگر این اصول محدود و محصور به مرزهای ملی و سرزمینی نمی‌شود و جهانشمول هستند.
همه ابنای بشر حاملان و واضعان حقوق بشر بنیادین هستند
وی افزود: تمام انسانها حاملان و بارورکنندگان اصول بنیادین حقوق بشر هستند که سایر بازیگران را متعهد و ملزم به رعایت این حقوق می‌کنند. به رغم این موضوع، نهادها و سازمانهایی برای تحقق کامل این اصول و هنجارها مورد نیاز هستند.
وی تصریح کرد: چند شیوه و راه حل ممکن برای نهادینه کردن حقوق بشر وجود دارد. این شیوه‌ها دربردارنده سایر حقوق بشر در سطوح منطقه‌ای و ملی نیز هستند.
اندرسون در ادامه یادآور شد: این کثرت و تنوع و امکان تبادل منافع، به اصول و هنجارهای قراردادی حقوق بین‌الملل منجر شده است.
وی افزود: در مورد عدم توافقات بین‌المللی و مشروع که ممکن است در نتیجه عدم توافق با ترتیبات نهادی بین‌المللی حاصل پذیرد نیز باید اصول و هنجارهای اخلاقی جهانشمول و الزامات اخلاقی فراگیر مد نظر قرار گیرد و زیر پا گذاشته نشود.
استاد پیشین دانشگاه هاروارد یادآور شد: در مجموع باید گفت بازیگران بین‌المللی همانگونه که توقع دارند سایر بازیگران به حقوق و منافع آنها احترام بگذارند، باید به حقوق و منافع یکدیگر احترام بگذارند و از تجاوز به حقوق سایرین جلوگیری کنند.
سازمانهای تخصصی جهانی واضع هنجارهای جهانشمول خاص خود هستند
استاد فلسفه دانشگاه میشیگان در مورد این موضوع که چه بازیگرانی تعیین کننده و تعریف کننده اصول و هنجارهای اخلاقی در سطح بین‌المللی هستند گفت: در عصر جهانی شدن نمی‌توانیم خود را محدود به لیستی از بازیگران و سازمانهای مشخص جهت شکل دادن به هنجارهای بین‌المللی مقید و محدود کنیم. البته باید توجه داشت که دولت- ملتها بازیگران اصلی صحنه نظام بین‌الملل هستند. سازمانها و نهادهای بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد از جمله سازمانهایی هستند که به هنجارهای بین‌المللی شکل می‌دهند.
وی افزود: در حوزه‌های تجارت و مالیه نیز سازمانهایی چون سازمان تجارت جهانی و صندوق بین‌الملل پول تعیین کننده هنجارها و معیارهای بین‌المللی در حوزه‌های مربوطه هستند.
این نظریه پرداز اخلاق معاصر گفت: در مجموع ما شاهد ظهور جامعه مدنی جهانی هستیم که واسط و رابط این جامعه، اینترنت و سایر اشکال ارتباطات جهانی است. این جامعه ظرفیت و پتانسیل لازم برای نگاه انتقادی به اصول و هنجارهای گذشته را داراست. این جامعه پتانسیل طرح اصول و هنجارهای نوین و جدید در نظام بین‌الملل را دارد.
جامعه مدنی جهانی ویژگی اصلی دوران معاصر است
وی تصریح کرد: در این جامعه پتانسیل و ظرفیت برای طرح اصولی که به زندگی بهتر و انسانی‌تر و مبتنی بر احترام منجر شود، وجود دارد. ما شاهد وجود این ظرفیت در سازمانهای غیر دولتی حقوق بشری و گروههای زیست محیطی و طرفداران محیط زیست هستیم.
استاد پیشین دانشگاه هاروارد تأکید کرد: نکته‌ای که باید توجه داشت این است که این سازمانها هنوز شکل و فرم نهادینه پیدا نکرده‌اند.
وی تصریح کرد: ظهور جامعه مدنی جهانی یکی از ویژگی‌های اصلی و مهم دنیای کنونی و معاصر است. به نظر می‌رسد این موضوع تأثیر ژرف و عمیقی بر توسعه و گسترش هنجارها و اصول بین‌المللی داشته باشد.