تاریخ انتشار: ۵ خرداد ۱۳۸۹ - ۰۸:۵۰

زنجان - خبرگزاری مهر: مرمت مسجد ولیعصر شهر زنجان توسط اداره کل میراث فرهنگی استان زنجان و از محل اعتبارت ملی آغاز شد.

به گزارش خبرنگار مهر در زنجان، از اقداماتی که در این طرح مرمتی در حال اجراست شامل اجرای کشهای چوبی در داخل شبستان، اصلاح نمای آجری حیاط مربوط به شبستان مردانه، تهیه و نصب درب چوبی، بلوکاژ کف داخل شبستان، کف سازی صحن مسجد است.
 
این بنا در تاریخ 1/9/88 به شماره 28016 در فهرست آثار ملی ثبت شد.
 
مسجد ولیعصر (عج) واقع در راسته صندوق سازان در بافت تاریخی و قدیم بازار شهر زنجان (بازار بالا ) قرار دارد این مسجد و مدرسه از جمله آثار ارزشمند تاریخی و مذهبی است که از زمان قدیم تاکنون بر جای مانده است.

بر اساس متون تاریخی از جمله کتاب مرآه البلدان تالیف محمد حسن خان (اعتمادالسلطنه) که در صفحه 2012 در باب مساجد جامع شهر زنجان چنین می نویسد "از جمله مساجدی که صدق جامع بر آن می شود مسجدی است که در سال 1173 هجری قمری توسط حاجی پیر ولی نامی بنا شده و چون ملا محمد علی حجت زنجانی معروف به بابی آن را تعمیرکرده اکنون به مسجد ملا محمد علی مشهور است".

قدمت مسجد ولیعصر (عج) بیش از دو قرن است که بنای اولیه و نخستین آن به عصر زندیه باز می گردد . در عهد ناصری (ناصرالدین شاه قاجار) این مسجد مدرسه را در اختیار ملامحمد علی حجت 2 زنجانی قرار گرفت از این رو این مسجد در میان عامله مردم به مسجد بابیهای 3 یا مسجد ملا معروف بوده است.

تنها کتیبه بر جای مانده از این اثر که بعنوان سند مکتوب دارای ارزش فراوانی است کتیبه ای است از سنگ مرمر سفید که به خط نسخ در قالب شعر نام بانی و تاریخ ساخت بنا را چنین بیان می کند.

"حاجی ابن علی بوقت شتاب ساخت این مسجد از برای ثواب سال تاریخش از خرد جستن الف سبعین ثلاث داد" جواب سنگ نوشته فوق در قدیمی ترین و نخستین صحن ستوندار مسجد در قسمت محراب بدست آمده ، مسجد و مدرسه ولیعصر (عج) از جمله مساجد به سبک ستوندار می باشد و میانسرای آن مستطیل شکل است .

این مسجد از جمله مساجد منحصر بفردی است که در طول تاریخ خود به فرا خور نیاز زمان توسعه و گسترش یافته و از این رو شاهد وجود شبستانهای متعددی بعنوان صحن مسجد در جوار هم هستیم.

مسجد و مدرسه ولیعصر (عج) به استثناء شبستان زنان دارای سه صحن و شبستان اصلی است که با فاصله زمانی مختلف ساخته شده، این شبستانها با طاق ضربی بر روی ستونهای آجری ستورگ و قطور استوار شده، قدیمی ترین صحن این مسجد بعنوان نخستین سازه آن به روزگار آل زندیه باز می گردد که از سطح محیط و فضای پیرامون پایین تر است و کالبد اصلی اکنون بر فراز این صحن قرار گرفته است.

در مجموع شبستانهای این مسجد دارای فضایی موزون و مطبق است که در نوع خود کم نظیر است.
 
این مسجد به سال 1347 هجری شمسی توسط حاج ابوالفضل زنجانی تعمیر و مرمت شد.