دکتر سعید سرکار در گفتگو با خبرنگار مهر فراگیر شدن محصولات مبتنی بر فناوری نانو را مستلزم اعتمادسازی در جامعه دانست و افزود: شعار ستاد توسعه فناوری نانو "ارتقای زندگی و تولید ثروت" است به این معنا که ارتقای زندگی و تولید ثروت به عنوان دو بال توسعه این فناوری در نظر گرفته شده است از این رو با شفاف سازی و تبیین موارد مفید و مضر بودن محصولات مبتنی بر فناوری نانو، اعتماد جامعه را نسبت به استفاده از این محصولات جلب می کنیم.
وی به مفید و یا مضر بودن محصولات مبتنی بر فناوری نانو اشاره کرد و گفت: فناوری نانو از جمله فناوریهای نو در دنیا است از این رو دانشمندان به جواب های قاطعی درباره مضر بودن یا نبودن آن نرسیدند و پاسخ این سئوال بلی و خیر نیست.
تحقیقات در زمینه بی خطر بودن محصولات نانویی
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با تاکید بر اینکه ستاد اساس استفاده از این نوع محصولات را بر رویکرد و دیدگاه جهانی نسبت به محصولات نانویی متمرکز کرده است، ادامه داد: در حال حاضر ایران یکی از اعضای موثر در "ایزو" است که علاوه بر ایجاد تیمی برای ارزیابی محصولات و مواد خام نانویی در ایزو، تحقیقات گسترده ای در زمینه بی خطر بودن این نوع محصولات در کشور در حال انجام است. این تحقیقات به دنبال این است که مضرات محصولات مبتنی بر فناوری نانو را در مقایسه با فواید آن بررسی کند.
وی وضعیت محصولات مبتنی بر فناوری نانو را مشابه داروها دانست و اضافه کرد: به طور قاطع نمی توان گفت هیچ دارویی حتی ویتامین ها بدون ضرر و عوارض جانبی است.
سرکار به داروهای درمان سرطانها اشاره کرد و یادآور شد: شیمی درمانی در واقع استفاده از داروهای سمی است که با تزریق آن به بدن بیمار، سلول های سرطانی را از بین می برد و این دارو علاوه بر از بین بردن سلول های سرطانی، سلول های سالم را از بین می برد اما پزشک با درک اینکه با تزریق این داروی سمی، بیمار امکان ادامه حیات برای مدت زمان بیشتری را دارد برای او تجویز می کند.
وی با انتقاد از مانع تراشی برای تولید این نوع محصولات به دلیل مضر بودن و یا نبودن خاطرنشان کرد: اگر مجوز برای تولید این نوع محصولات داده نشود، سرمایه گذاری از این بخش نوظهور علمی فرار می کند این رویکرد در هیچ جای دنیا مرسوم نیست به گونه ای که کشورهای اروپایی و کانادا اعلام کردند که محصولات نانویی عرضه شده در بازار تا حدی که تاکنون اطلاع داریم بی ضرر است و در صورت اثبات مضر بودن آنها، از تولید آن جلوگیری می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه کشور فرانسه یکی از ستونهای اقتصادی مواد و محصولات آرایشی و بهداشتی مبتنی بر فناوری نانو است، افزود: تولید کنندگان این نوع محصولات ملزم هستند تا مواد اولیه به کاررفته در محصولات نانویی درج کنند و مصرف کننده با دریافت این اطلاعات نسبت به استفاده و یا عدم استفاده از آن تصمیم گیری کند.
سرکار به رویکرد ایران در زمینه تولید و عرضه محصولات مبتنی بر فناوری نانو اشاره کرد و اظهار داشت: برای ارتقای کیفی این نوع محصولات "نانو نماد" اعطا می شود نانو نماد به محصولاتی داده می شود که موجب ارتقای کیفی محصول و سطح زندگی مردم شود اما در خصوص مضر بودن و یا نبودن این محصولات، رویکرد ما رویکرد جهانی است چنانچه در مطالعات و تحقیقات جهانی، مضر بودن محصولی اثبات شده باشد از تولید و عرضه آن در کشور جلوگیری می شود.
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با اشاره به محصولات نانویی عرضه شده در بازار به مهر گفت: نانو ذرات نقره خاصیت آنتی باکتریایی دارد از این رو با استفاده از این ذرات لباس و جوراب آنتی باکتری تولید شده است و تاکنون هیچ مرکزی مدرکی دال بر اینکه این نانو ذرات می توانند از بافت پارچه آزاد و وارد بدن شود عرضه نکرده است اما جامعه به دلیل بی اطلاعی، ترس از استفاده از این نوع البسه دارد. این در حالی است که موسسه استاندارد FDA آمریکا مجوز تولید پانسمان برای زخم و سوختگی که از نانو ذرات نقره تولید شده است را صادر کرده است.
وی با اشاره به اثرات امواج گوشی های همراه بر بافت مغز تاکید کرد: در حال حاضر اثر "آزبست" در ایجاد سرطان اثبات شده است اما همچنان در تولید لنت های ترمز از آن استفاده می شود و کسی هم نسبت به این امر اعتراض نمی کند این در حالی است که به محض ورود محصول جدید همه حساس می شوند.
سرکار با تاکید بر اینکه ستاد توسعه فناوری نسبت به عوارض محصولات نانو بسیار حساس است، اضافه کرد: برخی شرکت ها با ادعاهای واهی محصولاتی را عرضه کردند که جامعه نسبت به این فناوری بدبین شدند از این رو از سوی این ستاد این شرکت ها شناسایی شدند و اطلاع رسانی در این زمینه نیز صورت گرفت.