به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، دریاچه گهر به عنوان یکی از دریاچه های بکر و زیبای آب شیرین ایران در میان رشته کوه های زاگرس و در دامنه اشترانکوه واقع شده و این دریاچه از ذوب برفهای اشترانکوه و انباشت آب آن در پشت سد یا آب بندی که از ریزش کوه پدید آمده تشکیل شده است.
دریاچه گهر که دارای لقب نگین اشترانکوه است از زیباترین دریاچه های کوهستانی ایران است که در 121 کیلومتری شرق استان لرستان به مرکزیت خرم آباد و در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر دورود در این استان واقع شده است و همچون نگینی در مرکز منطقه حفاظت شده اشترانکوه با مختصات جغرافیایی 49 درجه و 16 دقیقه تا 9 درجه و 17 دقیقه طول شرقی و تا 33 درجه و 18 دقیقه عرض شمالی در ارتفاع 2350 متری از سطح دریای آزاد قرار گرفته است.
این دریاچه کم نظیر شامل 2 بخش به نامهای گهر بزرگ و گهر کوچک - یا گهر بالا و پایین- است که وسعت دریاچه گهر بزرگ حدود 100 هکتار و عمق دریاچه بین 4 تا 28 متر و عرض آن بین 400 تا 800 متر و طول آن 1500 متر است.
میزان بارش سالانه در منطقه حدود 931 میلی متر است که بیشتر به صورت بارش برف است به طوریکه در سالهای پربرف سطح دریاچه یخ بسته و مناظر زیبا و بدیعی را برای علاقمندان به طبیعت و گردشگران به وجود می آورد.
موقعیت دریاچه گهر محصور شده در بین رشته کوههای اشترانکوه است و بسیاری از کوهنوردان در تمامی فصول سال به قلل مرتفع این کوهها از جمله قله های متنوع اشترانکوه، گل گل، سن بران، پل پازن پیر، تخت شاه و ... صعود می کنند.
پوشش گیاهی اطراف دریاچه گهر و منطقه اشترانکوه شامل بلوط، بید، بادام، پسته وحشی، گلابی وحشی، چنار، نارون، انجیر، زبان گنجشک، سیب، زالزالک، ارژن، کنار و ... است.
از جمله جاذبه های دریاچه می توان به واقع شدن دریاچه در ارتفاع 2350 متری از سطح دریای آزاد، محصور بودن آن در میان کوهساران اشترانکوه، رویش متنوع گلها و گیاهان دارویی، کوهنوردی، ماهیگیری با قلاب، قایقرانی، دیدن حیات وحش بکر منطقه و راهپیمایی در کنار دریاچه اشاره کرد که هر کدام از جاذبه ها خود مجالی برای ثبت خاطرات خوش در ذهن دوست داران طبیعت است.
در حال حاضر راه دسترسی به این دریاچه بی نظیر به صورت مالرو است که این امر موجب شده است که طبیعت گردان مسیر 13 کیلومتری تا دریاچه را پیاده طی کنند؛ البته پیاده روی در مسیری که خود دارای طبیعتی بی نظیر در منطقه اشترانکوه است صفایی کمتر از حضور در کنار دریاچه گهر ندارد.
با این اوصاف چند سالی است که از سوی برخی مسئولان مسئله ایجاد راه دسترسی آسفالته برای این دریاچه دیدنی مطرح می شود که کارشناسان معتقدند این امر حیات دریاچه گهر و اکوسیستم این منطقه بکر را به مخاطره می اندازد.
مسئولان استان با طرح این موضوع که باید شرایط برای حضور همه افراد در محل دریاچه گهر به منظور توسعه صنعت گردشگری فراهم شود خواستار ایجاد راه دسترسی تا محل دریاچه هستند که این امر مخالفت های شدید محیط زیست استان را در پی داشته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان روز گذشته در جلسه کارگروه تخصصی میراث فرهنگی استان لرستان در سخنانی با اشاره به اینکه در مورد دریاچه گهر تاکنون دو مطالعه انجام شده است، یادآور شد: مطابق این مطالعات احداث هر گونه راه دسترسی در این منطقه ممنوع است.
علی حسین بازگیر با تاکید بر اینکه هرگونه فعالیت و سرمایه گذاری در حوزه گردشگری دریاچه گهر نیازمند تبعیت از مطالعات انجام شده است، یادآور شد: گهر یک نماد بی نظیر برای طبیعت استان لرستان است که در فضل گردشگری تبدیل به یک شهرک می شود.
وی با یادآوری اینکه در تعطیلات خردادماه بیش از چهار هزار نفر از این دریاچه بازدید کرده اند، یادآور شد: ما در راستای تامین امنیت، بهداشت و ساماندهی وضعیت دریاچه از هیچ تلاشی تاکنون دریغ نکرده ایم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان تصریح کرد: طبیعت گردی جزو سرفصل هایی است که این سازمان باید به رونق آن کمک کند ولی این امر در گرو رعایت توان اکوسیستم این منطقه است.
بازگیر ضمن تاکید بر مخالفت محیط زیست با هرگونه ایجاد راه دسترسی به دریاچه گهر، یادآور شد: زیستگاههای ما بسیار شکننده هستند و بهره برداری از آنها باید در حد ظرفیت این زیستگاهها باشد وگرنه حیات آنها به خطر خواهد افتاد.
وی ادامه داد: مخالفت ما در زمینه عدم احداث راه دسترسی آسفالته در راستای جلوگیری از ورود گردشگر نیست بلکه با توجه به حساسیت این اکوسیستم حتی اگر یک موتورسیکلت هم از مسیر عبور کند تا شعاع دهها کیلومتر هیچ جانوری نمی تواند دوام بیاورد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان با تاکید بر اینکه اشترانکوه و محدوده دریاچه گهر یکی از زیستگاههای مهم استان ما محسوب می شوند، افزود: بحث ما در زمینه جلوگیری از ایجاد راه دسترسی بحث حیات وحش این مجموعه است.
بازگیر با تاکید بر اینکه ما نباید زمینه حضور بیش از اندازه و توان اکوسیستم گهر را با ایجاد راه دسترسی فراهم کنیم، خاطرنشان کرد: در حال حاضر در بسیاری از نقاط دنیا برای حضور گردشگران و طبیعت گردان در اکوسیستم های طبیعی شرایط قائل می شوند.
این در حالیست که یکی از مواردی که توسط مسئولان استان برای توجیه ایجاد راه دسترسی به دریاچه گهر مطرح می شود مسئله معرفی بیشتر این دریاچه و تسهیل شرایط برای حضور طبیعت گردان است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان در این رابطه با تاکید بر اینکه دریاچه گهر قابلیت افزوده شدن به کنوانسیون رامسر را دارد، بیان داشت: ما می توانیم به عنوان یک تالاب بین المللی این دریاچه را ثبت کنیم که این امر موجب حضور گردشگران خارجی به منظور معرفی هرچه بیشتر این دریاچه می شود.
بازگیر با تاکید بر اینکه در حال حاضر با وجود اینکه دریاچه گهر دارای راه دسترسی مالرو است سالانه سیل طبیعت گردان به این منطقه هجوم می آورند، گفت: به طور متوسط سالانه 70 هزار نفر گردشگر خارجی و داخلی از دریاچه گهر در استان لرستان بازدید می کنند.
وی تصریح کرد: بهترین برنامه برای توسعه گردشگری در دریاچه گهر و تسهیل شرایط برای طبیعت گردان ایجاد امکانات مطلوب در محل دریاچه و ساماندهی وضعیت فعلی است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان با اشاره به ویژگیهای دریاچه گهر گفت: دریاچه گهر به عنوان یکی از بکرترین جاذبه های استان لرستان و ایران در دامنه کوه "سن بران" به عنوان بلندترین قله اشترانکوه و در ارتفاعی بالغ بر دو هزار و 400 متر از سطح دریا قرار دارد.
علی حسین بازگیر با تاکید بر اینکه این دریاچه دارای ویژگیهای منحصر به فردی است، خاطرنشان کرد: آب زلال و گوارای این دریاچه دارای ترکیبات کامل آب معدنی است.
وی به گونه های منحصر به فرد جانوری این اکوسیستم بی نظیر اشاره کرد و گفت: در کنار این دریاچه گونه های ارزشمند زیستی وجود دارد که از این نقطه بکر اکوسیستمی اعجاب انگیز ساخته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان ادامه داد: در مجموع دریاچه گهر به عنوان نگینی منحصر به فرد در قلب اشترانکوه در هیچ جای دنیا نظیری ندارد و همین امر موجب بازدید طبیعت گردان از جای جای دنیا از این دریاچه شده است.
به هر حال به نظر می رسد حفظ این اکوسیستم بکر و زیبا نیازمند بهره برداری در حد ظرفیت و پرهیز از هر گونه دستکاری در این اکوسیستم حساس است که این امر جز با حساسیت و توجه ویژه مسئولان استان محقق نخواهد شد.