به گزارش خبرنگار مهر، "در اولین ماههاى شروع بحران اقتصادی جهانی، نسبت به ضرورت تجدید نظر در سیاستهاى تجارى براى توقف واردات کالاهاى لوکس و تجملى هشدار دادم، این ضرورت هم اکنون نیز برقرار است." این مطلب را محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی در محافل مختلف اقتصادی کشور مطرح و نسبت به واردات این نوع کالاها به کشور در شرایط فعلی ابراز نگرانی کرده است.
محمود بهمنی در این باره ضمن تاکید بر اعمال صرفه جویی های اقتصادی و تجدید نظر در سیاستهای تجاری کشور، گفته است: در شرایط فعلی باید از ورود کالاهای لوکس، تجملی و غیر ضروری به کشور جلوگیری کرد چراکه نیاز امروز کشور واردات کالاهای ضروری است نه کالاهای لوکس و تجملی.
در این میان، فرهنگ مصرف گرایی به واسطه ورود کالاهای لوکس که از آن به عنوان نمادی از مصرف گرایی در جامعه یاد می شود، روز به روز در حال گسترش است، این در حالی است که اخیرا مقام معظم رهبری سیاستهای کلان اصلاح الگوی مصرف را ابلاغ کرده اند و واردات کالاهای لوکس و تجملی نیز با اهداف این سیاستها همخوانی ندارد.
البته اگر نگاهی به اطراف خود داشته باشیم، می بینیم که در بین مردم نیز برای بدست آوردن کالاهای لوکس و تشریفاتی حس رقابت به وجود آمده است چنانکه هر خانواده ای که جنس و کالای لوکس بیشتری داشته باشد خود را از لحاظ فرهنگ و پایگاه اجتماعی بالاتر از دیگران می بیند.
کالای لوکس را بشناسید
بر اساس تعاریف، کالای لوکس به کالا و خدماتی گفته می شود که مشتری برای تأمین نیاز خود از روند عادی و یکنواخت توانائی و استعداد خویش بهره نمی گیرد. در این مورد نیز باید توجه داشت که لوکس بودن یک کالا به خود کالا مربوط نمی شود بلکه درآمد و رفتار مشتری موجب لوکس شدن آن کالا خواهد شد. مثلا ممکن است موبایل و فرنیچر برای خانواده با درآمد کمتر یک کالای لوکس محسوب گردد، در حالی که برای یک خانواده با درآمد بیشتر این کالا یک کالای عادی خواهد بود.
در تعریف دیگری کالای لوکس به کالایی اطلاق می شود که کشش درآمدی بزرگتر از یک استریال کالای لوکس کالایی است که درصد تغییرات تقاضا برای آن بیش از درصد تغییرات درآمد است، یعنی با افزایش درآمد تقاضا برای آن هم افزایش می یابد اما بیش از تغییرات درآمد.
برای افرادی که کم درآمدند اکثر کالاها لوکس‌اند اما در سطوح بالاتر درآمدی، اکثر کالاها پست محسوب می‌شوند و کاملا برایشان در دسترس‌اند. کشش درآمدی مربوط به یک کالا با توجه به میزان درآمد مصرف کننده تغییر می‌کند، به طوری که در سطوح درآمدی پائین، کالاها لوکس؛ در سطوح درآمدی متوسط، اکثر کالاها ضروری؛ و در سطوح درآمدی بالا اکثر کالاها پست محسوب می‌شوند.
گمرک : آماری از میزان واردات کالاهای لوکس نداریم
در عین حال، به گفته مسئولان گمرک، آمار دقیقی از میزان ورودی این نوع کالاها به کشور وجود ندارد، البته کالاها بر اساس دسته بندی های بانک مرکزی به سه دسته واسطه ای، مصرفی و سرمایه ای تقسیم بندی شده اند.
حسین کاخکی مدیرکل دفتر آمار و فناوری اطلاعات و ارتباطات گمرک ایران در پاسخ به سئوال مهر درباره آمار و روند ورود کالاهای لوکس به کشور گفت: تعریف مشخصی از کالاهای لوکس وجود ندارد و بر اساس قوانین و تعرفه های گمرکی، دسته بندی خاصی در این زمینه برای مشخص شدن ورود کالاهای لوکس به کشور صورت نگرفته است.
وی با بیان اینکه بنابراین مشخص نیست که چه میزان از کالاهای ورودی به کشور لوکس است، افزود: ممکن است کالایی برای فردی با توجه به میزان درآمد لوکس تلقی شود و برای فردی دیگر این چنین نباشد، همچنین ردیف تعرفه ای خاصی برای آن وجود ندارد.
در همین حال اردشیر محمدی رئیس کل گمرک ایران نیز در پاسخ به مهر در مورد انتقاد رئیس کل بانک مرکزی در خصوص روند افزایشی ورود کالاهای لوکس به کشور گفت: گمرک موظف است مجوز ترخیص هر کالایی که وزارت بازرگانی مجوز ثبت سفارش آن را صادر کرده باشد را پس از کسر حقوق دولت صادر کند؛ اگر نیازی برای واردات کالایی وجود نداشته باشد وزارت بازرگانی در این خصوص اقدام نمی کند.
به هر حال، تاکنون درخواستهای رئیس کل بانک مرکزی برای تجدید نظر در سیاستهای تجاری به خصوص توقف واردات کالاهای لوکس با بی اعتنایی دستگاههای ذیربط مواجه شده است و همچنان شاهد ورود این نوع کالاها به کشور هستیم.