به گزارش خبرنگار مهر، در بخش دوم گفتگوی سیداحمد میرعلایی مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، وی درباره پروژه فاخر یکی از چالش برانگیزترین تعاریف موجود در سینمای ایران و مشکلات سینمای دفاع مقدس صحبت کرد.
* خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ وهنر: بنیاد سینمایی فارابی از تولید فیلم دفاع مقدس هم حمایت می‌کند؟
- سیداحمد میرعلایی مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی: بله، در جشنواره امسال تعداد قابل توجهی از فیلمهایی که قرار است روی پرده بروند، از حمایت‌‌های فارابی برخوردار بوده‌اند.
* یکی از بزرگترین مشکلات فیلمهایی که در حوزه سینمای دفاع مقدس ساخته می‌شوند، این است که یا سفارشی هستند یا موضوع‌هایشان کهنه شده‌اند. طبیعی است که تماشاگران از چنین فیلمهایی استقبال نمی کنند.
- سینمای دفاع مقدس باید به روز باشد. هنرمند باید به شکل جذاب‌تر و بدیع‌تری به این موضوع بپردازد. هم اکنون نیاز داریم روی موضوع‌های به شکل جذاب و از دریچه ای تازه کنکاش کنیم، پرداختن به دفاع مقدس و مضمون سلحشوری نیاز همیشه جامعه ما است. جوان امروز باید بداند جامعه ما چه مسیری را پشت سر گذاشته و چه قهرمان‌هایی داشته است. یکی از کارکردهای سینمای دفاع مقدس زنده نگاه داشتن این روحیه دلاوری و وطن دوستی است.
* پس شما به سینمای ضد جنگ معتقدید؟
- همه فیلمهای دفاع مقدس سینمای ایران ضد جنگ هستند. جامعه ایرانی و جمهوری اسلامی هیچگاه جنگ طلب نبوده و نیست. افتخار ما این است که مردانه از خاکمان دفاع کردیم و حتی زمانی که دشمن اسیر ما شد طبق الگوی ائمه اطهار، جوانمردانه با او رفتار کردیم.
اما فیلمساز ما نباید نسبت به دفاع مقدس بی توجه و یا مخالف باشد و اهداف این دوران پر افتخار را زیر سئوال ببرد. ساختن آثاری که قصد عناد با دفاع مقدس را دارند خدمت به مردم ما نیست. سینمای دفاع مقدس می‌تواند موتور محرک سینمای ایران باشد، اما باید سینماگر این حوزه را تشویق و ترغیب کرد.
اما از توزیع یا پخش مناسب فیلم که از معضلات جدی امروز سینمای کشور ماست نباید غافل شد به عنوان مثال آمار رضایت مردم از فیلم سینمایی "فرزند خاک" بالاتر از فیلمهای سرگرم‌کننده‌ای بود که همزمان اکران شده بود، اما به جهت نوع اکران و عدم برنامه ریزی پخش متاسفانه فروش مناسبی نداشت. پس مردم با سینمای دفاع مقدس قهر نیستند، باید فیلم خوب برای آنها تولید و سپس هنرمندانه عرضه کرد. سینمای دفاع مقدس را نباید فراموش کنیم، هویت ایرانی و اسلامی ما با دفاع مقدس دوباره زنده شد.
* تعریف پروژه فاخر پرسش‌های بسیاری برای اهالی سینما به وجود آورده. در این فرصت درباره مصداق و معیار فیلم فاخر از نگاه بنیاد سینمایی فارابی صحبت کنید.
- فیلمی فاخر است که برای مردم ما فخرآفرین باشد.
* یعنی حتماً نباید با هزینه‌های میلیاردی ساخته شود؟
- قرار نیست فیلم فاخر حتماً با هزینه‌های بالا تولید شود. فیلمهای خوبی که در جشنواره بیست و هشتم فجر روی پرده رفتند و در تعریف پروژه فاخر جای می گرفتند با هزینه‌های مختلف ساخته شده بودند.
لازم است یادآور شوم در مجلس و برخی از نهادهای دیگر اصطلاح فیلم فاخر به معنای فیلم میلیاردی و عظیم تعریف شده، که این تعریف بخشی از آثار فاخر را در بر می‌گیرد . یکی از برنامه‌ها و اهداف بنیاد سینمایی فارابی تولید چنین پروژه‌هایی عظیم است اما معنای فیلم فاخر تنها در بودجه میلیاردی آن محدود نشده است.
* ساخت پروژه پرهزینه "ملک سلیمان" چه امتیازهایی برای سینمای ایران داشت؟
- ساخت چنین فیلمی پر از تجربههای مفید ساختاری و اجرایی برای سینمای ایران بود، هزینه‌هایی که برای تولید "ملک سلیمان" شد تجربه‌هایی برای سینماگران به همراه داشت که در ساخت پروژه‌های بعدی را آسان تر می‌کند.
فیلمی مانند "راه آبی ابریشم" پروژه‌ای عظیم و ویژه است. نوید این را می‌دهم که "راه آبی ابریشم" یکی از بهترین فیلمهای جشنواره امسال است. سینمای ایران به چنین تجربه هایی نیازمند است و ما نباید خودمان را محصور تجربههای تکراری کنیم. پروژه فاخر فضایی ایجاد می‌کند تا در سینمای ایران به سراغ تجربههای تازه تکنیکی برویم.
* موضوع و داستان در تعریف پروژه فاخر چه جایگاهی دارد؟
- همان طور که گفتم هر پروژه میلیاردی را نمی‌توان در رده آثار فاخر ثبت کرد. اما موضوع و داستان فیلم فاخر باید وزین باشد. مخاطب باید این احساس را داشته باشد که دیدن چنین فیلمی برای او احساس فخر آورده است. با چنین نگاهی، فیلمی با هزینه‌های محدود اما با موضوع قابل قبول که برای مردم احساس فخر و غرور به همراه دارد در دسته آثار فاخر سینمای ایران قرار می‌گیرد.
* بودجه پروژه‌های فاخر پرهزینه‌ای مثل "ملک سلیمان" و "راه آبی ابریشم" را بنیاد سینمایی فارابی تامین می‌کند؟
- هزینه این پروژه‌های عظیم خارج از بودجه سالانه بنیاد سینمایی فارابی تعریف و با تصویب مجلس شورای اسلامی و توسط دولت تامین می شود.
* پس تولید این فیلها باعث نمی‌شود پروژه‌های دیگر مغفول بمانند؟
- اصلاً . بودجه پروژه‌های فاخر هر سال به آنها تزریق می‌شود و نیازی نیست ما از بودجه فارابی برای تولید این آثار هزینه کنیم. ما حتی از بودجه پروژه‌های فاخر قرض گرفته‌ایم تا برای سایر تولیدات بنیاد فارابی هزینه کنیم تا چرخ این سینما با سرعت بچرخد.
* به نظر می‌رسد بنیاد سینمایی فارابی و معاونت سینمایی کاملاً همسو و هم راستا هستند و اهداف مشترک دارند، این موضوع چقدر می‌تواند به نفع سینمای ایران باشد؟
- زمانی که من و آقای نجاریان به بنیاد سینمایی فارابی آمدیم، به این فکر می‌کردیم که حالا که به سمت دیگر این پل آمده‌ایم، سعی کنیم مشکلاتی را که قبلاً در سینما می‌دیدیم حل و فصل کنیم. آقای شمقدری هم همین نگاه را دارد و دوست دارد سینمای ایران رشد کند.
* شما با آقای شمقدری اختلاف نظر ندارید؟
- با وجود سلایق مختلف من و سایر دوستان معاونت نگاه مشترکی به سینما داریم و در راستای فراهم کردن شرایط برای حل مشکلات و بهتر شدن فضای سینما گام بر می داریم. آقای شمقدری د راین مسیر با همراهی مناسب همواره به درخواست های پاسخ مناسبی داده است . 30 سال از عمر بنیاد سینمایی فارابی می‌گذرد و دوستان مختلفی در این جا خدمت کرده‌اند. ما به همه آنها احترام می‌گذاریم و سعی می‌کنیم به رشد و پویایی سینمای ایران کمک کنیم. قرار نیست با احمد میرعلایی همه مشکلات حل شود، اما تمام سعی ما این است از مشکلات بکاهیم و در مسیر اعتلا و شکوفایی سینما گام برداریم. من و گروهی که همراهم هستند تلاشمان را می‌کنیم اما حتماً کار ما هم ضعف‌هایی دارد که با همراهی سینماگران و نگاه نقادانه و در عین حال دلسوزانه منتقدین باید برطرف شود.
* قرار است مدیر بعدی بنیاد سینمایی فارابی چه توشه‌ای از دوره شما داشته باشد؟
- ما تلاش می‌کنیم بستری به وجود بیاوریم که مدیر بعدی راحت‌تر و در راهی شفاف تر و هموارتر گام بردارد.
- - - - - - - - - -
گفتگو: محدثه واعظی‌پور