به گزارش خبرنگار مهر، سال 1389 درحالی آغازشد که دولت وعده ایجاد یک میلیون و صد هزار شغل را در کشور داد. تعهد بزرگی که به گفته رحیمی معاون اول رئیس جمهور نیاز به پیگیری جدی ومستمر همه دستگاهها دارد ، درحالی که براساس اعلام شورای عالی کار چهار میلیون نفر بیکار در کشور وجود دارند. به دنبال اینتصمیم دولت ، وزارت تعاون وارد میدان شد و مسئولیت ایجاد اشتغال را برای تعداد مذکور به عهده گرفت.
990 هزار جویای کار اینترنتی
در اواسط خردادماه 89 غلامحسین حسینی‌نیا، معاون پژوهش، آموزش و کارآفرینی وزارت تعاون ازثبت نام 990 هزارنفر جویای کار در سامانه وزارت تعاون و شناسایی 351 هزار جایگاه شغلی توسط بنیادهای توسعه کارآفرینی و تعاون خبر داد.
همچنین ولی الله داوود آبادی عضو شورای عالی اشتغال با هشدار نسبت به احتمال افزایش مجدد نرخ بیکاری در کشور گفت: تحقق هدف اشتغالزایی 1.1 میلیون نفری در سال جاری با ابهام مواجه شده است.
سیستان و بلوچستان در صدر
اما روند نرخ بیکاری کشور درسال 80 ومقایسه آن با سالهای 84 تا 88 کل کشور نشان می دهد که در سال 80 نرخ بیکاری 30 استان کشور 14.2 درصد بود که این نرخ در سال 84 به 11.5 درصد کاهش یافت. نرخ بیکاری 15 تا 24 ساله ها نیز در این مدت از 33.6 به 23.3 درصد کاهش یافت.
روند نزولی نرخ بیکاری از 11.5 درصد سال 84 به 11.3 درصد در سال 85 و 10.5 درصد در سال 86 رسید و در سال 87 نیز به 10.4 درصد کاهش یافت سپس در سال گذشته دوباره روند صعودی را در پیش گرفت و به 11.9 درصد رسید به طوری که این نرخ در پنج سال گذشته بی سابقه و در بالاترین جایگاه قرار داشت.
بررسی نرخ بیکاری در استانهای مختلف کشور در سال 80 نشان می دهد که نرخ بیکاری بیش از 22 استان کشور در این دوره دو رقمی بود و بالاترین نرخ مربوط به استان سیستان و بلوچستان با 35.3 درصد بود.
آمارهای اشتغالزایی ؛ مستند یا پراکنده
جدا از تاثیرات که بیکاری بر روی اقتصاد کشور دارد، مسائل و مشکلات وسیعی را در سطح اجتماع به وجود می آورد که تبعات منفی بالایی را بر نهاد خانواده و به خصوص جوانان دارد. فقر اقتصادی و به دنبال آن ناتوانی در امر ازدواج و تشکیل خانواده، فسادهای اخلاقی، افزایش اختلافات خانوادگی و طلاق، اعتیاد و...ابتدایی ترین و بدیهی ترین مسائلی است که بیکاری می آفریند.
عباس محمدی اصل جامعه شناس و استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه اقتصاد در ایران براساس رانت نفت است، گفت: به اعتقاد من آماری که از میزان اشتغال در جامعه ارائه می شود غیر واقعی و کاملا فرمایشی است چرا که در این آمارها برخی از مشاغل یک یا دو ساعته یا فصلی را هم حساب کرده اند که جزو مشاغل کاذبند.
عکس تزئینی است
افزایش مشاغل خدماتی و دلالی
محمدی اصل افزود: با نگاهی گذرا به کوچه و خیابانهای شهر می بینیم که همه مغازه ها سرویسهای خدماتی مختلفی را ارائه می دهند و کمتر شاهد واحدهای تولیدی هستیم و بیکاری پنهانی در جامعه وجود دارد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بخش اعظم مشاغل در جامعه دلالی و واسطه گری است که برحسب ارتباطات غلط شکل گرفته و کمتر کارآفرینی و سرمایه گذاری در بخش تولیدی را شاهد هستیم. هم اکنون بخش اعظمی از واحدهای تولیدی تعطیل شده اند و اجناس ریز و درشتی از چین وارد می شود.
وی گفت: هم اکنون کشور آلمان با تولید بنز و یا ژاپن و کره با محصولات خانگی برقی در جهان معروف هستند اما کشور ما متاسفانه با نفت و دلالی شناخته می شود.
تبعات اجتماعی ناشی از بیکاری
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه فرد بیکار هیچگاه به بلوغ اجتماعی نمی رسد، ادامه داد: تا زمانی که فرد در جامعه بیکار باشد و تحت تکلف پدر و مادر خود باشد نمی تواند شخصیت مستقل و رو به رشدی را کسب کند.
محمدی اصل افزود: به طورقطع این فرد توانایی ازدواج و زندگی مستقل را هم ندارد وجدا از این دو مورد افکار اوهمواره حول محور مسائل اقتصادی می چرخد و نمی تواند از جوانی خود لذت ببرد به طور مثال امکان سفر و گردش که اسلام به آن تاکید کرده ندارد، بنابرایندچار افسردگی هم خواهد شد و در واقع زندگی عادی او مختل می شود.
این جامعه شناس تغییر الگوی های رفتاری در جامعه را یکی دیگر از تبعات منفی بیکاری در جامعه برشمرد و گفت: فسادهای اجتماعی ناشی از تعویق ازدواج، اختلال در روابط خانوادگی چه در سطح والدین و فرزندان و زناشویی بخشی از این تغییر الگوهاست که نتیجه آن سست شدن نهاد خانواده و طلاق است که طی سالهای اخیر آمار بالایی را به خود اختصاص می دهد.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: موارد بالا تنها برخی از مشکلات پیش رو ناشی از بیکاری است و کاهش صله ارحام، عدم توانایی در تفریح و گردش، گرایش به مواد مخدر، گرایش به شغلهای کاذب همچون قاچاق کالا و تضعیف اقتصاد کشور از تبعات دیگر بیکاری در ایران است.
طرحهای اشتغالزایی بازنگری شوند
طبق آمارارائه شده از سوی سازمان ملی جوانان، 24 میلیون و 300 هزار نفر از جمعیت کشور را جوانان تشکیل می دهند که 12 میلیون و500 هزارنفرآنها درآستانه سن اشتغال وازدواج هستند. به عقیده کارشناسان اجتماعی طرحهایی همچون بنگاههای زود بازده، ایجاد وام اشتغال، افزایش رشته های فنی و حرفه ای درمدارس و.... نیز تا کنون نتوانسته اند تاثیر چندانی در کاهش بیکاری داشته باشند.