به گزارش خبرنگار مهر در قم، مراسم بزرگداشت چهارمین سال ارتحال این مرجع فقید جهان تشیع، پنج شنبه هشتم مهرماه بعد از نماز مغرب و عشاء در مسجد اعظم قم با حضور مراجع عظام تقلید، طلاب و اساتید حوزه، شاگردان و مقلدان آن مرحوم، مسئولان و مردم قم برگزار خواهد شد.
آیت الله تبریزی از مراجع تقلید و از برجسته ترین اساتید حوزه علمیه قم بود که طی دهها سال، بسیاری از فضلا و طلاب علوم دینی از تحقیقات علمی این فقیه عالیقدر بهرهمند گشتند، تقوا و پارسایی این مرد بزرگ در کنار خلق و خوی مردمی که با شاگردان خود داشتند ایشان را محبوب ساخته بود.
میرزا جواد تبریزی در سال 1305 شمسى در شهرستان تبریز در میان خانوادهاى مذهبى چشم به جهان گشود و تحصیلات علوم جدید تا پایان سال دوم دبیرستان را در همان شهر به آخر رساند.
وی به دلیل برخوردارى از هوش و استعداد سرشار، از همان زمان طفولیت، مورد توجه خاص اطرافیان قرار گرفت به طورى که هنگام تحصیل مدیران و معلمان وى، تعجب میکردند و اعتقاد داشتند که ایشان از نظر درک مطالب، از استعداد بالایى برخوردار است به همین جهت، همواره او را براى رسیدن به حرفهاى خاص مورد تشویق و تحسین قرار میدادند.
اما این مرجع تقلید به خاطر علاقه زیاد به مکتب غنى اهل بیت(ع) و روحانیت شیعه، تصمیم گرفت تا در این مسیر مقدس وارد شود.
لذا پس از سپرى کردن تحصیلات جدید، با شوق فراوان و علیرغم مخالفت اطرافیان، به مدرسه طالبیه تبریز روى آورد و در سال 1323 در سن 18 سالگى تحصیل علوم دینى را آغاز نمود و طى چهار سال، مقدمات و مقدارى از دروس سطح را در شهر تبریز به پایان رساند.
عزیمت به حوزه علمیه قم
استاد معظم، آیت الله تبریزى در سال 1327 شمسى شهر تبریز را ترک و وارد حوزه علمیه قم شد. ایشان در قم دوره سطح را به پایان برده و در اوج شکوفایى علم و فقاهت و غناى حوزه وارد درس خارج اساتیدى چون مرحوم آیت الله العظمى سید محمد حجت و مرحوم آیت الله العظمى بروجردى شد و همزمان با آن مشغول تدریس کتب سطح نیز گردید. این افاده و استفاده 5 سال یعنى تا سال 1332 شمسى طول کشید. در طول این مدت، 4 سال نزد آیت الله رضى زنوزى تبریزى مرحوم آیت الله العظمى بروجردى در فقه و اصول بهره لازم را برد و موفقیت ایشان تا جایى بود که استادش مرحوم بروجردى (قدس سره) ایشان را به عنوان ممتحن طلاب حوزه انتخاب کرد.
وی در طول سالیان اولیه اقامت در قم بیشترین تدریس را در مسجد نور مقابل شیخان داشت که طلاب و فضلای بسیارى از محضر وی فیض میبردند.
عزیمت به نجف اشرف
آیت الله تبریزی علاقه وافرى به ادامه درس و بحث، آن هم از منبع پر فیض علوى(ع) و جوار مرقد مطهر امیر مؤمنان على(ع) داشت. یکى از آرزوهایش این بود که به نجف اشرف عزیمت نماید اما به خاطر فقدان امکانات و وجود مشکلات، آرزویى دور به نظر میرسید ولى ایشان آنچنان عاشق این سفر بود که از هر فرصتى براى تحقق این خواسته استفاده می کرد .
آیت الله تبریزى را میتوان یکى از شاگردان برجسته و مبرز مرحوم آیت الله خوئى (ره) دانست که همیشه مورد عنایت و توجه خاص استاد بود و در اغلب جلسات علمى خصوصى استادشان نیز شرکت می نمود و در بحثها و درسها با طرح اشکالات و مطرح کردن فروعات، بر بار علمى محفل می افزود.
آیت الله تبریزی طرف مشورت آیت الله خوئى(ره) بوده و از اصحاب استفتاء به شمار میرفت و در سفرهایى مثل کوفه و کربلا نیز ملازم استادشان بود.
استاد علاوه بر تدریس و تحقیق در حوزه علمیه نجف، از امر تبلیغ احکام و مسائل دینى مردم نیز غافل نبود و در ایام تبلیغى و فرصتهاى مناسب به نقاط مورد احتیاج میرفت و به تبلیغ احکام الله میپرداخت و از آنجا که گفتارشان با عمل آمیخته بوده است این تلاشها، اثر بسیار مطلوبى را به جاى گذارده است که میتوان گفت ناشى از اخلاق و روش برخورد ایشان با مردم است و میتوان گفت ایشان موجب پایه گذارى تشیع در منطقهاى از کرکوک عراق بوده است به طورى که اکثر مردم آن مناطق بواسطه آشنایى با ایشان به مکتب غنى اهل بیت(ع) روى آوردند.
عزیمت به ایران
آیت الله حاج شیخ جواد تبریزى پس از گذشت 23 سال حضور دائم و فعال و جدى در حوزه مقدس نجف اشرف و استفاده و افاده و تحقیق و تدریس و تبلیغ، سرانجام در سال 1355 شمسى به هنگام مراجعت از زیارت سید الشهداء حسین بن على (ع) به سمت نجف، توسط رژیم بعث عراق دستگیر و به ایران اعزام شد.
پس از ورود به ایران، مجدداً به حوزه علمیه قم مشرف و فعالیتهاى خود را از سر گرفته و در طول سالیان تدریس، هزاران طلبه فاضل از محضر ایشان فیض بردند و در طول این مدت حوزه درس ایشان یکى از شلوغترین حوزه هاى درسى بوده است.
به اعتراف همگان، استاد داراى روحیات و نکاتى است درس آموز و جالب که هر طالبى را به خود جلب میکند و محبتش را در دل او میافکند.
علاقه و اشتیاق شدید به تحقیق و تدریس
علاقه و اشتیاق به تحقیق و تدریس یکى از ویژگیها و امتیازات آن مرحوم است که همگان را به تعجب وا میداشت. این خصیصه از بدو تحصیل در ایشان مشهود بوده است. اهل منزل بارها در دوران تحصیل و تدریس آیت الله تبریزی مشاهده کردهاند که استاد شبانگاه به مطالعه پرداخته و با صداى مؤذن که اذان صبح را میگفته است سر از کتاب و قلم برداشته است.
هم دورهایهاى مرحوم تبریزی میگویند: "همواره استاد در حال مطالعه بود و هیچگاه در جلسات و مهمانیها شرکت نمیکردند بلکه وقتشان منحصراً صرف امور علمى میگشت، چه در نجف و چه قبل از آن که در قم و در حجره بود. " خود ایشان گاهى میگفت: "من چهل سال است که معناى تعطیلى را نفهمیدهام."
این مرجع عالیقدر با وجود کهولت سن نیز حاضر نبود لحظهاى را هدر دهد و تمام ساعات عمرش وقف تلاش علمى کرد و این سیره تمام مدت حیاتش میباشد، همانگونه که در نجف اشرف از رفتن به هرگونه مجلس و برنامهاى خوددارى میکرد و حتى بعد از درس چهارشنبه، گاهى تا شنبه از منزل بیرون نمیآمد و مشغول نوشتن و تحقیق بود.
نظم، تواضع و فروتنى شدید، بی توجهى به ظواهر دنیوى و خضوع و خشوع در عبادت از دیگر خصوصیات اخلاقی برجسته آیت الله تبریزی است .
تألیفات
ارشاد الطالب (تعلیقه چهار جلدى بر مکاسب محرمه شیخ اعظم انصارى "ره")، اسس القضاء والشهادات، طبقات الرجال که بحث وسیع رجالى است، تکمله منهاج الصالحین و تعلیقه بر آن، رساله توضیح المسائل، مسائل منتخبه، مناسک حج، حاشیه عروة الوثقى ، حاشیه بر وسیله مرحوم آیت الله اصفهانى، فى علم الاصول، فى علم الفقه، شرح کفایه الاصول، صراط النجاه در 6 جلد، قصاص، التهذیب در احکام حج، الأنوار الالهیه فی المسائل العقائدیه، رساله احکام بانوان، رساله احکام نوجوانان و جوانان، استفتائات جدید و ... از مهمترین تألیفات این مرجع تقلید جهان تشیع است.
وفات
مردان الهى با رفتن از دنیا نمىمیرند بلکه تا ابد در یاد و خاطر آیندگان زندهاند و برکات آنان خلاصه در ایام زندگیشان نیست بلکه پس از وفات نیز به واسطه تألیفات و شاگردان و باقیات و صالحاتى که بر جاى گذاردهاند منشأ بسیارى از عنایات الهى بر مردم هستند.
چراغ عمر مرحوم میرزا پس از 82 سال نورافشانى در شب 27 شوال سال 1427 هـ. ق در شهر مقدس قم خاموش گشت و جهان از فیض وجود این عالم گرانمایه محروم شد و در مسجد بالاسر حرم مطهر حضرت معصومه کنار قطعه بزرگان و مفاخر مذهب آرامید.
راهش پر رهرو و یادش گرامى باد. آمین یا رب العالمین.
تاریخ انتشار: ۷ مهر ۱۳۸۹ - ۱۹:۳۱
قم - خبرگزاری مهر: مراسم بزرگداشت چهارمین سالگرد رحلت آیتالله میرزا جواد آقا تبریزی در مسجد اعظم قم برگزار میشود.