تحليل اجلاس سران كشورهاي عدم تعهد و عمليات هوائي ايران در بغداد از زبان « عليرضا آيتي » كارشناس مسائل سياسي .

وقوع انقلاب اسلامي نه تنها كشورهاي منطقه ،  مسلمانان سرخورده كشورهاي عرب را دچار يك خود انتقادي و سرزنش دروني كرد بلكه با ايجاد موج انتشار جمهوري اسلامي در خاورميانه دول منطقه را به شدت دچار چالش كرد و از اين رو رژيم صدام بيشترين بهره برداري را از اين روند سياسي انجام داد.

صدام با حمايت غرب و تكيه اي كه بر ارتش خود داشت بلافاصله پرچم رهبري جهان عرب را به دوش گرفت و ابزاري شد براي تامين نظرات غرب و برخي كشورهاي عرب كه همان سركوب انقلاب ايران و يا حداقل تضعيف سياسي آن بود.

پيش از بررسي موضوع لازم است  تآمل بيشتري در چگونگي شرايط آن زمان داشته باشيم ؛  اوايل دهه 1360 تا قبل از فتح خرمشهر فشار سياسي نظامي بر روي جمهوري اسلامي خيلي زياد بود و يك لحظه غفلت و يا كوتاهي هر يك از مسئولين و حتي عدم حمايت مردم مي توانست زحمات چند ساله اين نهضت را هدر دهد.

 * ماجراي تصميم عراق براي برگزاري كنفرانس غير متعهدها

هنگام عمليات رمضان در همان اوايل جنگ تحميلي صدام در مصاحبه با روزنامه " الدوره " عراق گفته بود اين جنگ به خاطر فتح و تصرف چند صد كيلومتر اراضي خاك ايران نيست و همه چيز محدود به اهداف نظامي نمي شود، بلكه اين جنگ به خاطر سرنگوني رژيم جمهوري اسلامي ايران است.  در اين شرايط به طور مسلم يكي از ابزارهاي موجود استفاده از فشارهاي سياسي و افزايش تحركات سياسي با هدف جلب حمايت كشورها براي كمك نظامي و سياسي و تضعيف دشمن بود. به عبارت ديگر برخورداري هر يك از كشورهاي ايران و عراق از يك نظام سياسي برتر در منطقه مقدمات پيروزي را فراهم مي كرد.

قبل از فتح خرمشهر عراق در چنين جايگاهي قرار داشت و يك سر و گردن از ما بالاتر بود و مي توانست با فشارهاي سياسي خود را به ما تحميل كند . ولي با فتح خرمشهر قضيه برعكس شد و نظام بين الملل شاهد شكست نظامي- سياسي عراق در اين منطقه استراتژيك شد و اين در حالي بود كه عراق برگ برنده خود را براي اعمال نظرات نا مشروع خود در منطقه از دست داد.

در اين شرايط كه خرمشهرآزاد شده بود؛ كشورهاي عرب منطقه كه روي صدام و ارتش آن تكيه داشتند دچار وحشت شدند و در اين شرايط سياسي،  آمريكا وبرخي كشورهاي عرب توصيه كردند كه در اين فضا و شرايط حاكم ، هر چه سريعتر بايد آتش بس برقرار شود.

در تشريح علل تصميم برگزاري كنفرانس غير متعهدها در بغداد مي توان  گفت: رژيم صدام كه در اين شرايط از لحاظ سياسي بسيار ضعيف شده بود ، بهترين راه خروج ازاين بحران را برگزاري اجلاس سران كشورهاي غير متعهد در بغداد  دانست . زيرا  از اين طريق موفق مي شد با صدور بيانيه و حربه هاي ديگر همه چيز را به نفع خود و به ضرر نظام جمهوري اسلامي ايران به پايان برساند.

حتي عراق بارها اعلام كرد كه بغداد كاملا امن و امان است و حتي پرنده اي جرات ندارد در آسمان بغداد پرواز كند. و در اين زمان بود كه ايجاد نا امني در استان بغداد در دستور كار نظامي سياسي جمهوري اسلامي قرار گرفت تا ضمن هدف قرار دادن تاسيسات پالايشگاهي " الدوره " در جنوب شرقي شهر بغداد از برگزاري نشست سران غير متعهدها جلوگيري شود.

 اهميت كار عباس دوران در اين چنين فضايي كاملا آشكار شد و اين خلبان شجاع در سال 1361 با هدف بمباران پالايشگاه " الدوره " بغداد بر فراز اين شهر به پرواز در آمد و در نهايت بدون اينكه هواپيماي در حال سقوط را ترك كند خود و هواپيما را به ساختمان هتل محل برگزاري كنفرانس كوبيد و با اين اقدام شهادت طلبانه باعث انصراف سران از برگزاري اجلاس در بغداد شد.

اين عمليات در شرايطي توسط عباس دوران و يارانش صورت گرفت كه دشمن توان پدافند خيلي قوي داشت و احتمال حمله هوايي به شهر بغداد خيلي خيلي ضعيف بود. اما با رشادت و توانمندي عباس دوران و همرزمانش برگ برنده بسيار مهمي از دست رژيم بعث عراق خارج شد و مسير دفاع مقدس به نفع جمهوري اسلامي ايران رقم خورد.