به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، استان لرستان در حال حاضر به عنوان سومین استان پرآب کشور مطرح است در حالیکه همچنان 12.5 میلیارد مترمکعب از آبهای جاری به راحتی از این استان خارج می شود تا کشاورزی این استان در نقطه صفر باقی بماند و صنعت هم بهره ای از این نعمت خدادادی نبرد.
از سوی دیگر این میزان خروجی آب از لرستان و عدم مهار آن موجب شده است که در حال حاضر بسیاری از ساکنان روستاهای استان از آب شرب سالم برخوردار نباشند تا همواره مشکل آب در پرآبترین استان کشور تعجب همگان را برانگیزد.
سالانه 12.5 میلیارد متر مکعب آب از استان لرستان خارج می شود که 63 درصد از این میزان آب از حوزه کارون بزرگ و به طور عمده رودخانه دز و مابقی از حوزه کرخه خارج می شود و در پشت سدهای دز، کرخه و کارون در استان خوزستان جمع می شود.
این در حالیست که از میزان آب خارج شده از استان لرستان در حوزه کرخه 66 درصد از سیمره تخلیه و 33 درصد باقی مانده از حوزه کشکان خارج می شود.
عدم مهار آبها در استان لرستان موجب چالش جدی در حوزه صنعت، کشاورزی و آب شرب در یکی از پر آب ترین استانهای کشور شده است که در این راستا مطالعات و اجرایی شدن چندین سد در دستور کار قرار گرفته که به نظر می رسد باید روند در این زمینه تسریع شود تا عقب ماندگی های تاریخی در حوزه مهار آبها در لرستان جبران شود.
توقف کشاورزی پر آبترین استان در زمین های دیم!
مراسم تودیع و معارفه مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان که روز چهارشنبه برگزار شد محل طرح برخی کاستی ها و انتقادات مسئولان استانی از روند تخصیص اعتبارات در این حوزه بود.
معاون عمرانی استانداری لرستان و مدیر عامل قبلی شرکت آب منطقه ای استان در این جلسه در سخنانی با اشاره به وضعیت کشاورزی در استان پرآب لرستان، اظهار داشت: در استان لرستان بیش از 850 هزار هکتار اراضی کشاورزی وجود دارد که از این میزان اراضی کشاورزی تنها 200 هزار هکتار آبی است و مابقی این اراضی به صورت دیم کشت می شود.
امیر حمزه حقی آبی با بیان اینکه 12 درصد آبهای سطحی کشور در استان لرستان وجود دارد، بیان داشت: این در حالی است که سالانه 12.5 میلیارد مترمکعب آب از این استان خارج می شود.
وی با بیان اینکه لرستان سومین استان پرباران کشور است، خاطر نشان کرد: به طور متوسط سالانه 553 میلی متر در لرستان بارندگی وجود دارد.
سهم پنج صدم درصدی در تنظیم آب در اختیار استانی با 12 درصد آب کشور!
معاون عمرانی استانداری لرستان و مدیر عامل قبلی شرکت آب منطقه ای استان به سهم لرستان در تنظیم آب کشور اشاره کرد و بیان داشت: در حال حاضر 35 میلیارد مترمکعب آب در کشور تنظیم شده است.
حقی آبی ادامه داد: این در حالی است که سهم استان لرستان از این میزان تنظیم آب تنها 22 میلیون مترمکعب است.
وی افزود: این رقم به این معنی است که استانی که 12 درصد آبهای کشور را در اختیار دارد از تنظیم و مهار آبها در کشور تنها "پنج صدم" درصد را به خود اختصاص داده است.
عقب ماندگی تاریخی در حوزه آب لرستان وجود دارد
معاون عمرانی استانداری لرستان با بیان اینکه یک عقب ماندگی تاریخی در حوزه آب لرستان وجود دارد، بیان داشت: پاسخ به این عقب ماندگی یک شبه امکان پذیر نیست.
حقی آبی با اشاره به فعالیت دولت نهم و دهم در این زمینه، افزود: خوشبختانه در این دولتها با افزایش اعتبارات حوزه آب فعالیت های خوبی در لرستان آغاز شد که این افزایش اعتبارات جهش در پروژه ها را به دنبال داشت.
فاصله لرستان در زمینه طرح های توسعه ای آب فاصله مشهودی است
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز در این جلسه در سخنانی عنوان کرد: فاصله ای که لرستان از نظر طرح های توسعه آب دارد فاصله مشهودی است که باید جبران شود.
علیرضا الماسوندی با اشاره به پتانسیل بالای لرستان از نظر بارندگی، خاطر نشان کرد: این استان سومین استان کشور از نظر بارندگی است.
وی با اشاره به منابع غنی خاک در لرستان، بیان داشت: از نظر کیفیت خاک، این استان به گونه ای است که عمده زمین های آن قابل کاشت و کشاورزی و باغداری است.
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به منابع آب زیرزمینی، چشمه ها و سازندهای سخت در این استان، گفت: این استعداد بالقوه در لرستان وجود دارد که مدیریت آن به دست ماست.
عقب ماندگی لرستان از دو دهه فعالیت در حوزه آب
الماسوندی افزود: با وجود اینکه دو دهه از آغاز کارهای آبی در کشور می گذرد ولی لرستان همچنان در این زمینه عقب مانده است.
وی با اشاره به انجام مطالعات لازم در این زمینه در لرستان، گفت: در حال حاضر ضرورت این است که مطالعات انجام شده با سرعت هر چه تمام تر اجرایی شود.
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به وجود پنج سد در دست اجرا در لرستان و 15 سد در دست مطالعه، بیان داشت: با این وجود هنوز فاصله ها در این زمینه پر نشده و جبران عقب ماندگیهای گذشته صورت نگرفته است.
الماسوندی با تاکید بر اینکه مطالعات در این زمنه باید در حد استان پرآب لرستان باشد، ادامه داد: در حال حاضر عملیات اجرایی سه سد بزرگ در استان لرستان در مراحل مقدماتی است.
وی به سد بختیاری، رودبار و تنگ معشوره اشاره کرد و بیان داشت: سد بختیاری به عنوان بزرگترین سد دوقوسی خاورمیانه در سالجاری کلنگ زنی خواهد شد.
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به اینکه در صورت بهره برداری از سدهای در دست احداث لرستان 110 هزار هکتار از اراضی تحت پوشش قرار می گیرد، افزود: این میزان کم است چرا که استعداد لرستان در این زمینه بسیار بیشتر است.
لرستان با وجود آب فراوان در حوزه صنعت از استانهای خشک نیز عقب تر است
الماسوندی با اشاره به ظرفیت منابع و ذخایر موجود در سازندهای سخت زاگرس، ادامه داد: این منابع دست نخورده باقی مانده است که باید با مطالعات در این حوزه زمینه استفاده استان از این استعداد فراهم شود.
وی با بیان اینکه لرستان به عنوان سومین استان پرآب کشور باید از نظر کشاورزی و صنعت دارای رتبه باشد، یادآور شد: این در حالی است که لرستان در زمینه صنعت حتی نسبت به استانهای بدون آب کشور هم عقب تر است.
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به اختصاص 3 درصد آب تولیدی استان به صنعت، بیان داشت: این عدد خیلی کم است و باید یک تعریف دوباره در این زمینه صورت گیرد.
الماسوندی افزود: با توجه به نقش مهم صنعت در رفع بیکاری باید تلاش شود با توجه به میزان بالای آب لرستان این بخش تقویت شود.
لرستان در جغرافیای آب کشور کمتر دیده شده است
وی به وضعیت اعتباری سدهای لرستان در دو دهه گذشته اشاره کرد و گفت: نگاه در این زمینه خارج از عدالت بوده است که در دولت نهم و دهم توجه بیشتری صورت گرفت.
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه لرستان در جغرافیای آب کشور کمتر دیده شده است، یادآور شد: باید سهم استان نسبت به دو دهه بی توجهی تخمین زده شود و تلاش در راستای کسب اعتبارات استانی و ملی در دستور کار قرار گیرد.
جبران بخشی از عقب ماندگی لرستان نیازمند 6 هزار میلیارد تومان است
الماسوندی با تاکید بر ضرورت سرمایه گذاری در بخش آب لرستان، گفت: مطابق برآوردها برای به نتیجه رسیدن سدهای در دست اجرا و مطالعه لرستان 6 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که اگر به طور متوسط سالانه 650 میلیارد تومان به این استان اختصاص یابد در طول 9 سال برنامه پنجم و ششم بخشی از عقب ماندگی لرستان جبران خواهد شد.
وی ادامه داد: اگر شرکت آب منطقه ای و آب نیرو این میزان اعتبار در لرستان هزینه کنند با فرض اینکه هیچگونه تورم و تعدیلی نداشته باشیم این پروژه ها 10 ساله به نتیجه می رسد.
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: اگر این اتفاق رخ ندهد و یا اگر حتی 50 درصد این اعتبار تحقق یابد بیش از 20 سال طول می کشد تا بخشی از عقب ماندگی لرستان در حوزه آب جبران شود که این انتظار شایسته مردم لرستان نیست.
لرستان مستحق نیست برای بهره مندی از آب خود 20 سال انتظار بکشد
الماسوندی این عقب ماندگی را ناشی از 20 سال بی توجهی به این بخش در لرستان دانست و گفت: مردم لرستان مستحق نیستند که برای استفاده از آب استان خود و نتیجه آن در اشتغال و معاش 20 سال انتظار بکشند.
وی تصریح کرد: لرستان یک استان برخوردار از منابع آب و خاک غنی است و نمی تواند مسیری را که استانهای خشک و فقیر کشور از نظر آب طی کرده اند را دنبال کند.
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به رشد دوبرابری اعتبارات لرستان در سالجاری، ادامه داد: برای رفع عقب ماندگی ها باید ضریب رشد اعتبارات این استان بالاتر از 3 در نظر گرفته شود.
الماسوندی با تاکید بر اینکه در لرستان نباید روی کارهای ریز و کوچک باقی ماند، یادآور شد: لرستان نیازمند کار ویژه ای در حوزه آب است.
کنار دریا نشسته ایم و هنوز تشنه ایم!
معاون برنامه ریزی استانداری لرستان نیز در این زمینه در سخنانی با اشاره به بی توجهی ها صورت گرفته به لرستان در زمینه مهار آبها، افزود: استان لرستان دومین استان خسارت دیده از جنگ تحمیلی است ولی آیا به تناسب آن حجم ایثارگری به این استان توجه شده است.
محمد رضا ملکی راد با اشاره به اینکه در دولت نهم و دهم اقدامات خوبی آغاز شده ولی کافی نیست، خاطر نشان کرد: در سفر اول هیئت دولت به لرستان سد تنگ معشوره را داشتیم که رئیس جمهوری در اجتماع مردم کوهدشت قول اجرای آن را دادند ولی با وجود اخذ ماده 32 این پروژه هنوز برای تخصیص اعتبار با مشکل جدی مواجه هستیم.
وی با تاکید بر اینکه اجرای سدهای مطالعه شده و در دست اجرا مطالبه جدی مردم لرستان است، یادآور شد: در حال حاضر 12.5 میلیارد مترمکعب آب از لرستان خارج می شود و ما کنار دریا نشسته ایم و هنوز تشنه ایم!
معاون برنامه ریزی استانداری لرستان ادامه داد: توپوگرافی استان لرستان به گونه ای است که جز با اجرای سریع سدها امکان استفاده از این نعمت وجود ندارد.
سدهای بزرگی که هیچ نفعی برای لرستان ندارد
ملکی راد به اجرای برخی سدهای بزرگ در لرستان اشاره کرد و گفت: برخی از این سدها از جمله سد بختیاری نفعی به حال لرستان ندارد.
وی با اشاره به اینکه این سد به عنوان بلندترین دوقوسی سد خاورمیانه، برق آبی است، ادامه داد: هر چه "ترین" به القاب این سد اضافه کنیم کمترین فایده را برای لرستان ندارد!
معاون برنامه ریزی استانداری لرستان افزود: همچنین سد رودبار نیز یکی از عظمت های مهندسی کشور است ولی این سد چقدر در لرستان منفعت به دنبال دارد؟
ملکی راد ادامه داد: ما هم معتقد هستیم که این سدها برای شکوفایی کشور لازم است ولی سوال مردم این است که اینها چه فایده ای برای لرستان دارند.
وی با تاکید بر اینکه سدهایی که منافع مستقیم لرستان را در پی دارد باید در اولویت قرار گیرند، یادآور شد: سد تنگ معشوره با برآورد اعتباری 750 میلیارد تومان بیش از 36 هزار هکتار از اراضی لرستان را آبیاری می کند که باید این پروژه در اولویت قرار گیرد.
معاون برنامه ریزی استانداری لرستان عنوان کرد: باید اعتبار لازم برای سدهایی در این حجم و حتی کوچکتر اختصاص داده شود تا به سرعت به بهره برداری برسند و سود آن را مردم لمس کنند.
ملکی راد با تاکید بر ضرورت اجرای سدهای مطالعه شده از جمله زیبا محمد و تاج امیر، ادامه داد: این سدها علاوه بر تامین نیازهای منطقه موجب تثبیت خاک لرستان می شود.
وی ادامه داد: اگر وزارت نیرو دلش به حال لرستان نمی سوزد دلش به حال سدهای خوزستان بسوزد که فرسایش خاک لرستان گریبان سدهای این استان را گرفته است.
معاون برنامه ریزی استانداری لرستان با تاکید بر اینکه اقدامات خوبی در دولت نهم و دهم انجام شده ولی کار باید با شتاب بیشتری دنبال شود، افزود: در حال حاضر در برخی دشت های لرستان به لحاظ افت سطح آبهای زیرزمینی با وضعیت وحشتناک و تهدیدآمیزی مواجه هستیم که زندگی مردم را مختل کرده است.
به هر حال این وضعیت حاکم بر حوزه آب لرستان مسئولیت متولیان امر در این زمینه چه در سطح استان و چه در سطح ملی را سنگین تر می کند چرا که تحول در کشاورزی، صنعت و اشتغال لرستان در گرو توجه ویژه به این بخش به عنوان یکی از مهم ترین زیرساخت ها توسعه لرستان است.