به گزارش خبرنگار مهر در خوی، سند اثبات وجود مقبره شمس تبریزی در خوی شامگاه چهارشنبه در آئین اختتامیه کنگره بین المللی شمس تبریزی با حضور استانداران آذربایجان غربی و شرقی، نمایندگان عضو اکو 15 کشور، شاعران داخلی و خارجی رونمایی شد.
همچنین بر اساس تحقیقات و مطالعات مربوط به اثبات مزار شمس تبریزی عارف نامی ایران زمین که از 20 سال پیش توسط اندیشمندان داخلی به خصوص مرحوم محمد امین ریاحی و دکتر موحد دیلمقانی شروع شده بود، طی سالهای اخیر از سوی مجامع علمی، ادبی و فرهنگی داخلی و خارجی مورد تائید قرار گرفته است.
کنگره بین المللی شمس تبریزی با حضور اندیشمندان، محققان و شمس پژوهان، مولانا و حافظ شناسان ایران و سفیران 15 کشور خارجی و هنرمندان در برنامه های مختلف در شهرستان های خوی و ارومیه از15 تا 20 آبان ماه سالجاری به مدت پنج روز برگزار شد.
در این کنگره بخش های علمی با محوریت عرفان و ادبیات و تاثیر عرفان و تفکر شمس تبریزی بر هنر برگزار شد، همچنین در طی برگزاری این کنگره کنسرت موسیقی شهرام ناظری در ارومیه و کنار مزار شمس اجرا شد، اعطای نشان ویژه شمس به بیست و سومین نواده مولانا، اعطای نشان ویژه بارگاه مولانا به شهرام ناظری، معرفی موحد دیلمقانی بعنوان اولین شمس پژوه ایرانی، اعطای نشان ویژه شمس به فرزند مرحوم محمد امین ریاحی شمس شناس برجسته خویی از جمله برنامه های این کنگره طی پنج روز برگزاری بود.
محمد بن علی بن ملک‌داد، ملقب به شمس‌الدین یا شمس تبریزی از صوفیان مشهور سده هفتم هجری بوده و شهرت او بیشتر به خاطر آشنایی مولوی با اوست و دیوان غزل‌های مولوی با نام کلیات شمس شناخته می‌شود.
شمس تبریزی اولین بار در سال ۶۴۲ هجری قمری به قونیه رفت و با مولانا دیدار کرد، مریدان مولانا به دشمنی با شمس برخاستند و شمس ناگزیر از قونیه رفت و در سال ۶۴۳ به قونیه بازگشت و دوباره مورد آزار مریدان مولانا قرار گرفت تا سال ۶۴۵ که ظاهرا برای آخرین بار از قونیه رفت و ناپدید گشت.
در مورد سرنوشت وی اطلاع دقیقی در دست نیست، از شمس اثری در دست نیست، مریدان سخنان وی را که در مجالس مختلف بر زبان آورده، گردآوری کرده‌اند که این اثر به نام «مقالات شمس تبریزی» معروف است.
مزار شمس تبریزی که از چندین قرن پیش در شهر خوی شناخته می‌شده است، پس از یک دوران فراموشی، در دهه‌های اخیر توسط محققان بازشناسی شده و نسبت به بازسازی مزار شمس تبریزی در خوی اقدام شده است.