به گزارش خبرنگار مهرف در بیان گونه های مختلف مراسم ماه محرم در مازندران می توان به روضه خوانی، دسته گردانی و تغزیه خوانی اشاره کرد.
روضه خوانی سابقه تاریخی دارد و درباره وقایع کربلا بوده و درمساجد و حسینیه های مازندران خوانده می شود.
شیوه خبر کردن برای مراسم روضه خوانی متفاوت است و با نصب پرچم بر سر در خانه یا اینکه با رفتن یک نفر از طرف صاحب روضه به درخانه ها انجام می شود.
دسته گردانی یکی از مظاهرمشخص عزاداری در ایام محرم است که دارای اشکال مختلفی ازجمله سینه زنی، زنجیز زنی، شام غریبان و مراسم قوم بنی اسد است.
نشانـه هایی که دسته های عزاداری با خود حمل می کنند مهم است البته این نشانه ها درهمه دسته ها یکسان نیست.
دسته های عزاداران نشانه هایی از جمله بیرق، که ساده ترین وعام ترین نشانه است و منسوب به حضرت عباس (ع)، کتیبه که پارچه ای است همراه با چوب که جلوی دسته نگه داشته می شود و علم، که چوبی یا فلزی است که با پارچه سیاه پوشیده می شود .
شش گوش، که حجمی است با شش گوشه که سنبل قبر امام حسین(ع) است، کتل که تیرچوبی استوانه ای شکلی است که پارچه ای آن را می پوشاند و چلچراغ که مجموعه ای از فانوس هاست، حجمی مثلثی شکل است که به آن فانوس ها یا لامپ هایی نصب می شود. البته در روزگار کنونی از لامپ برق و مهتابی، با خود حمل می کنند.
محرم در متن زندگی مردم مازندران جای گرفته است
دکتر حسین اسلامی افزود: مازنی ها با عاشورا همدل، همراه، همفکر و هم زبان هستند.
وی با بیان اینکه مازندران مرکز نخستین حکومت شیعی علوی در جهان است تصریح کرد: مازندران در بزرگداشت محرم عاشورا هم در جهان پیشتاز است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه بنی امیه و بنی عباس، 290 سال پس از واقعه ی عاشورا جشن و سرور پیروزی به پا می کردند یادآور شد: در سال 352 هجری قمری معزالدوله دیلمی که اهل مازندران و از منطقه تنکابن و چالوس است در بغداد برای نخستین بار بزرگداشت عاشورا را به صورت رسمی برپا کرد.
وی اظهار داشت: زنان شیعه بغداد نخستین دسته روی را در این شهر برپا کردند.
اسلامی با بیان اینکه در مازندران، شناسنامه محله ها با ساختن یک تکیه صادر می شود خاطرنشان کرد: واژه محله و تکیه یعنی حسینه با هم مترادف هستند و محله های ساری با نام های محله چهار تکیه، نو تکیه و پیرتکیه مزین هستند.
وی افزود: در هر محله ای از مازندران چنانچه حسینیه یا تکیه وجود نداشته باشد، آن محله عملا بدون شناسنامه است.
اسلامی با اشاره به اینکه مردم مازندران با جان و دل به استقبال محرم می روند یادآور شد: مردم مازندران دنیایی از مراسم و آیین برای بزرگداشت محرم دارند و در هر محله، روستا و شهر با بهره گرفتن از ذوق، هنر، عشق، آگاهی و ارادت آیینی را برای بزرگداشت محرم برپا می دارند.
وی در رابطه با مراسم های ویژه مردم مازندران در دهه نخست محرم با اشاره به علم گردانی گفت: آذین بستن تکایا در روز نخست محرم به اعتبار اینکه امام حسین (ع) را دعوت کردند و مهمان در راه بوده مرسوم است.
اسلامی با اشاره به مراسم سیاه پوش کردن تکایا در روز سوم تصریح کرد: این مراسم به دلیل زمین گیر کردن مهمان در کربلا است.
وی در اعلام سایر مراسم های ویژه محرم در مازندران به دیدار هم رفتن محلات و باز پس دادن این دیدارها و صبح خوانی در روز عاشورا اشاره کرد و افزود: در نهایت این مراسم به شام غریبان ختم می شود که آیینی همگانی است.
مراسم قوم بنی اسد
درتاریخ نقل شده که قوم بنی اسد که نزدیک کربلا بودند در روز سوم شهادت امام حسین(ع)، شهدای کربلا را به خاک می سپارند.
نمایش مذهبی است با چهارچوبی خاص ویکی از جلوه های ماه محرم است. اجرای این نمایش امکاناتی لازم دارد که مهم ترین آن تعزیه خوان، وسایل تعزیه خوانی، مکان تعزیه خوانی ، وسایل تعزیه خوانی است.