پس از گذشت 9 ماه از آغاز سال، سوآپ فرآورده های نفتی ایران از کشورهای حاشیه دریای خزر با ورود اولین محموله مازوت به پایانه نفتی نکا مجددا از سر گرفته شد.

به گزارش خبرنگار مهر، با گذشت 265 روز از سالجاری و تعلیق سوآپ فرآورده های نفتی ایران از کشورهای حاشیه دریای خزر و عراق، این تجارت بین المللی بازار سوخت با ورود اولین محموعه مازوت از ترکمنستان از سرگرفته شد.

در همین حال خبرگزاری مهر آبان ماه سالجاری با اشاره به توافق اخیر ایران با برخی از کشورهای حاشیه دریای خزر و عراق، از آغاز از سر گیری سوآپ فرآورده‌های نفتی ایران در آینده ای نزدیک خبر داده بود.
 
توافق دو وزارتخانه برای حمل ریلی فرآورده های نفتی
 
فرید عامری مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی هم با اشاره به آغاز سوآپ فرآورده های نفتی از کشورهای حاشیه دریای خزر و عراق به خبرنگار مهر، گفت: اخیرا توافق جدیدی با راه آهن جمهوری اسلامی ایران برای افزایش انتقال ریلی سوخت مایع انجام شده است.
 
مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با تاکید بر اینکه معوض سوخت سوآپ از کشورهای حاشیه دریای خزر در مبادی خلیج فارس به خریداران تحویل داده می شود، بیان کرد: کاهش هزینه حمل و نقل و تامین سوخت مورد نیاز صنایع و نیروگاههای داخلی از مهمترین دستاوردهای انجام سوآپ خواهد بود.

در همین حال علیرضا ضیغمی معاون وزیر نفت اخیرا از انجام مذاکراتی بین تهران- عشق آباد برای از سر گیری سوآپ فرآورده های نفتی خبر داده و اعلام کرده است: مذاکرات با این همسایه شمالی برای توسعه حجم سوآپ فرآورده های نفتی ادامه می یابد.
 
انتقاد از عملکرد معاونت وزارت نفت

این در حالی است که سیدحمید حسینی رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی در گفتگو با مهر با بیان اینکه در شرایط فعلی روزانه یک تا دو فروند نفتکش حامل مازوت برای سوآپ در پایانه نفتی نکار تخلیه می شود، گفت: این محموله برای تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها توسط بخش خصوصی تحویل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی می شود.
 
وی با اعلام اینکه بخش خصوصی برای سالجاری جهت سوآپ 600 هزار تن انواع فراورده های نفتی از کشورهای حاشیه دریای خزر و عراق برنامه ریزی کرده بود، تصریح کرد: با وجود موافقت وزارت نفت برای از سرگیری سوآپ سوختهای مایع، انجام این عملیات با تاخیراتی زیادی همراه است.
 
حسینی با تاکید بر اینکه تاکنون یک درصد اهداف پیش بینی شده برای سوآپ فرآورده های نفتی محقق نشده است، اظهار داشت: اخیرا مجوزی از کشور عراق برای سوآپ سوخت مایع از مرزهای غربی ایران هم گرفته شده است ما سوآپ در مرزهای غربی با بوروکراسی شدید ادارای در مبادی گمرک مواجه است.
 
این مقام مسئول با انتقاد از عملکرد شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی مبنی بر حمل گاز مایع از اسکله های بندرعباس به مبادی مصرفی شمال کشور، اظهارداشت: در صورت سوآپ ال.پی.جی از ترکمنستان و قزاقستان قطعا هزینه حمل و نقل دریایی و خشکی این محصول نفتی کاهش می یابد و برای اقتصاد ملی  ارز آوری به همراه دارد.
 
تامین سوخت 4 نیروگاه برق از سوآپ فرآورده های نفتی
 
به گزارش مهر، تا پایان سال گذشته سوخت چهار نیروگاه کشور از محل سوآپ فرآورده های نفتی تامین می شود به طوری که سوخت نیروگاه‌های بیستون کرمانشاه، مفتح همدان، سهند آذربایجان شرقی و نکا از سوآپ فرآورده های نفتی از کشورهای حاشیه دریای خزر تامین شده است.
 
همچنین بر اساس گزارشهای رسمی مدیریت برنامه ریزی و نظارت بر منابع هیدرو کربوری وزارت نفت در سالهای 84، 85، 86، 87 و 88 به ترتیب سالانه 263، 90، 119، 512 و 450 هزار تن انواع فرآورده های نفتی از مسیر ایران سوآپ شده است.
 
ابتدای سالجاری شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی یکی از برنامه های محوری در سالجاری را افزایش 30 درصدی حجم سوآپ فرآورده های نفتی به ویژه از کشورهای حاشیه دریای خزر اعلام کرده بود.
 
در این میان، اخیرا پس گذشت نزدیک به 13 سال از آغاز سوآپ نفت کشورهای حاشیه دریای خزر از مسیر ایران به خلیج فارس اخیرا با عدم تمدید قرارداد چهار شرکت خارجی، حجم سوآپ نفت خام ایران به صفر رسیده است.
 
قرارداد سوآپ نفت خام چهار شرکت بین المللی سلکت انرژی تریدینگ، دراگون اویل امارات، ویتول سوئیس، کاسپین اویل دولوپمنت ایرلند در سالجاری میلادی توسط وزارت نفت تمدید نشده است و این شرکتها برای ادامه فعالیتهای نفتی در دریای خزر مذاکراتی را با روسیه و جمهوری آذربایجان آغاز کرده اند.