به گزارش خبرگزاری مهر، "دورکاری" که در انگلیس با اصطلاح Telework و در آمریکا با اصطلاح Telecommute شناخته می شود روشی برای کار کردن به روشی مستقل از محیط جغرافیایی اداره یا شرکت است. با استفاده از ابزارها و تجهیزات انفورماتیکی، مخابراتی و متدهای انعطاف پذیرسازی که از سوی سازمان مربوطه ارائه می شود می توان در این شیوه کار کردن تسهیل ایجاد کرد.
"دورکاری"، مفهومی است که به شدت با تکامل فناوریهای انفورماتیکی و توسعه شبکه های اینترنت و اینترانت گره خورده است.
هرچند ممکن است که کار کردن به روش "دورکاری" بدون بکارگیری از فناوریهای پیشرفته و تنها با استفاده از یک تلفن و یا فاکس ساده امکانپذیر باشد اما این احتمال تنها منوط به محیط سازمانی است که شاغل تحت نظارت آن دورکاری خود را انجام می دهد. به طوریکه ممکن است اداراتی وجود داشته باشند که استفاده از فناوریهای پیشرفته تر را به عنوان یک گزینه اختیاری در نظر بگیرند.
دورکاری، تکنیکی برای کارکردن در محیطی خارج از اداره است. این شیوه به شاغل اجازه می دهد که کار را در محیطهای مختلف در حرکت و یا در خانه به صورت آزادانه انجام دهد و در نتیجه به افراد اجازه می دهد که در کجا و چگونه کار کنند.
بنابراین "دورکاری" یک حرفه و شغل نیست بلکه یک شیوه کار کردن است به طوریکه کسی که دورکاری می کند به هر حال می تواند یک مترجم، خبرنگار، برنامه نویس و ... باقی بماند و تنها به جای حضور در اداره کارهای خود را از راه دور انجام دهد.
در حقیقت کسی که از مزایای دورکاری بهره می برد نباید به دلیل دور ماندن از نظارت مدیر در انجام تکالیف و وظایف خود کوتاهی کند.
در این حالت، محیط کار شاغل می تواند یک محیط مجازی بر روی شبکه داخلی شرکت و یا از طریق ارسال فایلها و پیامها از طریق ایمیل باشد.
شیوه های دورکاری
1- دورکاری خانگی (Home based Telework): شاغل از خانه خود کار می کند و از طریق رایانه، فاکس و یا سایر دستگاهها با شرکت ارتباط برقرار می کند. رایانه می تواند به طور ثابت به شبکه شرکت متصل باشد و یا می تواند تنها برای ارسال و دریافت مورد کار با شبکه داخلی سازمان ارتباط بگیرد.
2- دورکاری از مرکز ماهواره ای (satellite branch office): در این روش، کار می تواند در شعبه ویژه ای که توسط شرکت راه اندازی شده است انجام شود. این شعبه ویژه با شعبات معمولی شرکتها قابل تمایز است. به طوریکه شعبات معمولی با هدف پاسخگویی به مشتریانی که در نقاط مختلف کشور زندگی می کنند راه اندازی می شود درحالی که شبعه مرکز ماهواره ای برای پاسخگویی به تمام اتصالاتی که از طریق رایانه هستند آمادگی دارد. به این ترتیب شاغل می تواند از طریق این شعبه با اداره مرکزی تعامل و کار کند.
3- دورکاری موبایل (mobile telework): در این روش، کارمند از طریق اینترنت و یک دستگاه رایانه قابل حمل و دیگر ابزارهای موبایل شامل تلفنهای همراه هوشمند، رایانه های جیبی (PDA) و ... کار می کند. این رایج ترین و ساده ترین روش دورکاری به ویژه برای خبرنگاران و بازرگانان است.
4- دورکاری از طریق مرکز از راه دور (telecottages): در این روش، دورکاری در مراکزی که توسط یک کنسرسیوم شرکتی، یک شرکت مجزا و یا حتی توسط سازمانهای دولتی ایجاد شده است انجام می شود.
انواع دورکاری
1- دورکاری تمام وقت
2- دورکاری نیمه وقت
3- دورکاری ضمنی
4- دورکاری آفلاین
5- دورکاری وابسته
6- دورکاری آزاد
برای انجام دورکاری به این اتصالات انفورماتیکی نیاز است:
1- اتصال نقطه به نقطه: آناگوگ، ISDN (شبکه دیجیتالی خدمات یکپارچه)، ADSL (اینترنت پر سرعت کابلی)
2- اینترنت به اینترانت: اتصال از طریق اینترنت به شبکه داخلی شرکت
3- اتصالات بی سیم: GSM (سیستم جهانی برای ارتباطات موبایل) و DECT (مخابرات بی سیم پیشرفته دیجیتالی)
این اتصالات می توانند این موارد را انتقال دهند:
1- فاکس و صدا (آنالوگ)
2- ایمیل
3- فایل
4- تصاویر استاتیک
5- تصاویر دینامیک، داده ها و صدا به طور همزمان
ابزارهایی به طور عادی مورد استفاده شاغلان آنلاین قرار می گیرد شامل پست الکترونیک (ایمیل)، چت، اتصال مستقیم به شبکه های شرکتی، VOIP (تلفن از راه اینترنت از طریق سرویس اسکایپ) و سرویسهای ویدیوکنفرانس می شوند.
پدیده دورکاری مواردی از قبیل ساختار فناوری، فرهنگ کار، شرایط بازار، گسترش ICT (فناوری ارتباطات و اطلاعات)، فرهنگ نوآوری، سیاستهای دولتی و الگوهای آموزشی را تحت تاثیر قرار می دهد.
دورکاری چگونه شکل می گیرد:
از بالا- مدیریت، استفاده خلاقانه از فناوریهای جدید اطلاعات و ارتباطات را به عنوان یک ابزار توسعه در هسته تجاری شرکت از طریق ترکیبی از صرفه جویی و فرصتهای جدید شناسایی می کند.
از پایین- شاغلان برای به دست آوردن انعطاف پذیری بیشتر، از مدیریت می خواهند که امکان دورکاری را برای آنها فراهم کند. (برای مثال؛ زنان دارای فرزند کم سن و خبرنگاران)
چرا دورکاری به توسعه خود ادامه خواهد داد؟
- چون ما خارج از جامعه صنعتی هستیم و اقتصاد نوین مستقل از محل تولید و مصرف عمل می کند
- چون رقابت در بازار امروز، جهانی است
- چون شرکتها به دنبال الگوهای سازماندهی جدیدی می گردند که جایگزین بروکراسیهای کلاسیک شود.
- چون افراد به دنبال انعطاف پذیری می گردند.
- چون شرکتها به دنبال انعطاف پذیری می گردند.
- چون رایانه ها و اینترنت ابزارهایی برای سرعت بخشیدن به بهره روی نیستند اما می توانند فرصتهای جدید تجاری را ایجاد کنند.
- چون شرکتها شبکه های میان مشتریان و ارائه دهندگان را می سازند.
به گزارش مهر، از موارد فوق می توان نتیجه گرفت که برای پیشرفت دورکاری پیش از هرچیز باید نظام بروکراسی سنتی را تغییر داد و سپس زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات را توسعه داد. در این میان، استفاده از اینترنت پرسرعت یکی از آسانترین روشها در توسعه دورکاری به ویژه برای کسانی است که از شیوه دورکاری از خانه و دورکاری موبایل استفاده می کنند. بنابراین توسعه سرویسهای نسل سوم موبایل و افزایش پهنای باند و سرعت اینترنت بی سیم و اینترنت ADSL اولین گام برای ترویج دورکاری در کشوری مثل ایران است.
برطبق آمارهایی که توسط اتحادیه اروپا جمع آوری شده است، فنلاند در بین تمام کشورهای عضو این اتحادیه در بخش دورکاری رتبه اول را دارد.
این آمار تاکید می کند که استفاده از فناوری اطلاعات در اشکال مختلف اولین شرط موفقیت این کشور در توسعه دورکاری بوده است به طوری که در فنلاند 8/16 درصد از نیروی کار از شیوه دورکاری مبتنی بر زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده می کنند.
درحقیقت فنلاند اولین کشور دنیا است که دسترسی به اینترنت پرسرعت را وارد مبانی حقوق بشر کرده و امکان استفاده از اینترنت حداقل یک مگابیت بر ثانیه را حق مسلم تمام شهروندان خود می داند.
از اول جولای 2010 در این کشور 96 درصد از شهروندان به اینترنت خانگی با سرعت حداقل یک مگابیت برثانیه دسترسی پیدا کرده اند و درحال حاضر تنها 4 هزار خانه به این اینترنت دسترسی ندارند.
این کشور همچنین درتلاش است تا سال 2015 اینترنت پرسرعت با پهنای باند 100 مگابیت برثانیه را در اختیار تمام شهروندان خود قرار دهد.
------------------------------------
گزارش: هدی عربشاهی