دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام،جنگ ایران و عراق را از پرتغییرات ترین نبردهای عالم از بعد سیاسی، استراتژی و تاکتیک خواند و گفت: ماجرای مک فارلین یکی از دستاوردهای سیاسی فتح فاو است و پیروزی در آن آمریکا را به این نتیجه رساند که در فکر معامله با ایران باشند اما موفق نشد.

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر محسن رضایی در نوزدهمین نشست تخصصی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس که عصر یکشنبه 26 دیماه برگزار شد، به تشریح موضوع" نقش عملیاتهای والفجر 8 و کربلای 5 در روند پایان جنگ" پرداخت.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، جنگ ایران و عراق را از پرتغییرات ترین نبردهای عالم از بعد سیاسی، استراتژی و تاکتیک خواند و گفت: عملیات والفجر 8 و کربلای 5 در حقیقت یک مجموعه را شکل می دهند که در یک موج جدیدی قابل تبیین و تعریف هستند. جنگ ایران و عراق از ابتدا تا انتها هم در بعد استراتژی و هم در بعد تاکتیک ها و مسائل سیاسی تغییرات زیادی را داشته است.
 
عملیات کربلای 5 و والفجر 8 سرآغاز موج جدید تغییرات در جنگ
 
فرمانده کل سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس، عملیات کربلای 5 و والفجر 8 را سرآغاز موج جدیدی از تغییرات در جنگ تحمیلی دانست و افزود: وقتی عراق به ایران حمله کرد استرتژی که در ایران شکل گرفت، استراتژی "آزادی سرزمین ها" بود و همه به دنبال این هدف بودند.
 
وی افزود: سال اول با نبردهای کلاسیک ایران به جایی نرسید و در سال دوم اولین موج تغییرات در جبهه ایران رخ داد و نیروهای سپاه و ارتش با یکدیگر ترکیب جدیدی را تشکیل دادند و عملیات" ثامن الائمه" سرآغاز این تحول بود و فرماندهی و سبک نبرد و تاکتیک تغییر کرد اما استراتژی همچنان "آزادی سرزمین ها" بود که تا آزادسازی خرمشهر به همین منوال بود.
 
دکتر رضایی یادآور شد: از آزادسازی خرمشهر تا عملیات خیبر یک بن بستی در جنگ به وجود آمد که چندین بار ایران برای شکستن این بن بست خیز برداشت که موفق نشد که عملیات رمضان، مسلم بن عقیل و محرم و عملیات والفجر مقدماتی و عملیاتهای پشتیبان آن تا والفجر4 را می توان نام برد و ایران تا سال 62 در این بن بست قرار داشت.
 
وی به موج دوم تغییرات در استراتژی جنگ تحمیلی اشاره کرد و افزود: موج دوم در خیبر و بدر در سالهای 62 و 63 شکل گرفت و تصمیم گرفتیم جنگ در آبها و جنگ در جاهایی که عراق کمتر می تواند توان نظامی خود را به کار گیرد را انجام دهیم و و با این تدبیر عملیاتی می خواستیم خلأ توان رزمی خود را پر کنیم که البته در این امر هم نتوانستیم به اهدافمان برسیم.
 
فرمانده سپاه در دوران دفاع مقدس به سومین موج تغییرات در جبهه ایران اشاره کرد و گفت: در این زمان هم در بعد سیاسی و هم نظامی دو تصمیم مهم گرفتیم. تا قبل از فاو فرماندهی و منطقه نبرد میان ارتش و سپاه یکی بود اما از این به بعد فرماندهی و منطقه نبرد ارتش و سپاه جدا شد.
 
در عملیات فاو استراتژی"جنگ برای صلح" به "جنگ برای پیروزی" تغییر یافت
 
وی با بیان اینکه در بعد سیاسی استراتژی "جنگ برای صلح" را به "جنگ برای پیروزی" تغییر دادیم، افزود: تا قبل از فاو استراتژی حاکم بر جبهه ها از سوی مسئولان سیاسی کشور این بود که یک عملیات انجام داده و از این طریق صلح شرافتمندانه ای را شکل دهیم. لذا از رمضان تا فاو که نزدیک 4 سال طول کشید یک استراتژی سیاسی حاکم بود، اما ما این استراتژی را تغییر دادیم و به مسئولان کشور می گفتیم یک عملیات داریم اما فرماندهان با یکدیگر تصمیم گرفته بودیم که بعد از فاو دیگر متوقف نشویم وعملیاتهای زنجیره ای را انجام دهیم که با مجموعه این عملیاتها به پیروزی برسیم.
 
دکتر محسن رضایی تصریح کرد: نکته مهم در عملیات فاو این بود که تاکتیک فریب بزرگ را بر ارتش عراق و آمریکایی ها پیاده کردیم؛ یعنی تا قبل از این عملیات آمریکا اطلاعات به کلی سری را در اختیار عراق می گذاشت اما در این عملیات این اطلاعات غلط از آب در آمد و بعد فتح فاو یک جنگ جدی لفظی میان عراق و آمریکا صورت گرفت.
 
وی در تشریح ابتکار ایران در عملیات فاو گفت: یک عملیات کاملی حدود 200 کیلومتر بالای نقطه اصلی در منطقه هور به دشمن نشان دادیم و تمام شیوه های یک عملیات را در آنجا به کار بردیم و از این طریق او را فریب دادیم به گونه ای که بعد از فتح فاو تا یک هفته ارتش عراق گیج بود و نمی دانست بالاخره ما در فاو می خواهیم عملیات کنیم یا در هور.
 
وی قطع ارتباط عراق با خلیج فارس، تصرف پایگاههای موشکی در فاو، همسایه شدن با کویت، تهدید اسکله های البکر و العمیه و تصرف منطقه حساس نظامی فاو را از دستاوردهای مهم عملیات والفجر 8 برشمرد و افزود: 22 بهمن 64 این عملیات شروع شد و با انهدام سنگین دشمن بعثی، ایران به پیروزی رسید به گونه ای که نام این عملیات در عراق به " عملیات کمرشکن" معروف شد.
 
ماجرای مک فارلین دستاورد سیاسی فتح فاو
 
رضایی به دستاوردهای سیاسی فتح فاو اشاره کرد و افزود: خردادماه بود که مک فارلین به ایران آمد و و اولین پیشنهاد معامله آمریکا با ایران شکل گرفت. فاو برای آمریکا آنقدر تکاندهنده بود که این احتمال را می داد که ایران صدام را شکست بدهد و بر خلیج فارس مسلط شود. پیروزی در فاو آنها را به این نتیجه رساند که در فکر معامله با ایران باشند. آنها فکر می کردند با دادن چند کیک و کتاب انجیل و چند تاو دل ما را به دست می آورند، اما آنها موفق نشدند و برگشتند.
 
وی به تشریح عملیات کربلای 5 پرداخت و گفت: در این عملیات ایران به 12 کیلومتری بصره نزدیک شد و مهمترین استان جنوبی عراق مورد تهدید قرار گرفت و شکستن دژهای شلمچه و زیر توپ رفتن منابع مهم نفتی بصره و ناامن شدن پایگاه هوایی شعیبیه عراق جزو اهدافی بود که به دست آمد و در این عملیات تلفات سنگینی بر عراق وارد شد.
 
فرمانده سپاه در دوران دفاع مقدس افزود: عملیات کربلای 5 نشان داد که صدام آن نیروی مطمئن برای جلوگیری از پیروزی های پی در پی ایران نیست و صدام قادر نیست سد دفاعی منطقه باشد و تصور فروریختن سد دفاعی منطقه یعنی اینکه ایران بر کل منطقه مسلط می شود و اسرائیل مهمترین پایگاه غرب در معرض تهدید قرار می گیرد. پس آنها تصور می کردند که اگر ایران به این فتوحات برسد حتما اسرائیل شکست خواهد خورد و جهان اسلام با حمایت ایران تبدیل به قدرت بزرگ خواهد شد و منافع غرب تهدید می شود.
 
عملیات والفجر8 و کربلای 5 به بن بست چند ساله آخر جنگ پایان داد
 
وی عملیات کربلای 5 را از نظر سیاسی مکمل والفجر8خواند و یادآور شد: عملیات کربلای 5 یک علامت خطر استراتژیک را به دنیا نشان داد که این جنگ هرچه سریع تر باید تمام شود و 6 ماه بعد قطعنامه 598 صادر شد و در کنار آن ناوهای جنگی آمریکا وارد خلیج فارس شدند و جنگ دریایی آغاز شد و جنگ شیمیایی، حملات به شهرها و حمله به منطقه خارک اوج گرفت.
 
دکتر رضایی افزود:عملیات والفجر8 و کربلای 5 به بن بست چند ساله آخر جنگ پایان داده و جنگ را در یک سرازیری به نفع ایران قرار داد. و تصور سقوط صدام به اندازه کافی انگیزه بخش بوده که دنیا به یک نتیجه برسد یعنی از یک طرف هویج(قطعنامه) و از طرفی چماق( فشارهای سنگین) به ایران داده می شود. به همین دلیل است که قطعنامه 598 در اوج پیروزی های ایران صادر شد و اکثر بندها به نفع ایران است از آنجایی که معلوم نبود ایران آن  را بپذیرد آن چماق را هم بلند کردند تا ایران بیشتر از این مطالبه نداشته باشد.
 
وی تأکید کرد: مهمترین تأثیر این دو عملیات این بود که تصور استراتژیک شکل گرفته در غرب را نسبت به جنگ تغییر داد به این معنی که تا قبل از این دو عملیات این تصور بود که این جنگ برنده ای نخواهد داشت و بگذارید 20 سال هم طول بکشد و دست ایران و عراق زیر سنگ یکدیگر قرار گیرد. اما این دو عملیات این تصور را تغییر داد و نشان داد که ایران می تواند پیروز شود.
 
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: قدرتهای بین الملل دیدند اگر این پیروزی ایران منجر به سقوط صدام شود خطرناک است پس تصمیم گرفتند صدام را حفظ کرده و ایران را برنده اعلام کنند و برنده بودن ایران در حالیکه صدام است یک جنگ برد-برد است و اگر ایران بیشتر خواست جلو بیاید همه دنیا را علیه او بسیج می کنیم و با استراتژی برد- برد این جنگ را تغییر دادند.
 
وی در پایان یکی از نامه های حضرت امام (ره) خطاب به مقام معظم رهبری و آقای هاشمی رفسنجانی در مورد برطرف کردن کمبودهای جبهه های نبرد در زمان عملیات کربلای 5 را خواند و گفت: آنقدرعملیات کربلای 5 و والفجر 8 سخت و طاقت فرسا بود که نیروهای ما با تمام وجود شبانه روز می جنگیدند و 75 روز پاتکهای عملیات والفجر را جواب می دادیم و شب و روز برای ما معنا نداشت و عراق با تمام نیرو و امکانات به منطقه فاو حمله کرد و حدود 40 فروند هواپیمای عراق در این عملیات سقوط کرد و در هیچکدام از عملیاتها مثل فاو نیروی هوایی عراق با ما نجنگیدند و مدام حمله می کردند و منطقه به شدت بمباران شیمیایی می شد.