کرج - خبرگزاری مهر: "مقتل" حسن ختام 6 نمایش برگزار شده از جشنواره تئاتر فجر در استان البرز بود که به کارگردانی محمودرضا رحیمی به اجرا در آمد و در آن با حرکاتی نمادین، سماع آب و عطش عاشورایی به نمایش گذاشته شد.

به گزارش خبرنگار مهر در کرج،‌ در این نمایش، کوبش طبل ها و سایش سنج ها، طنین ضربه های نحس و نا مبارک عقربه ای است که در آن خاک تفتیده کربلا به مقتل سرخ شهیدان عطش مبدل گردید.

وقتی که آب با حرکت دست و بدن بازیگران و نمایش نور، به سماع در می آید تا تشنگی را نه به معنای عطش در گلو، که عطشی در جان به نمایش بگذارد، وقتی گهواره وجود آدمی از جنبیدن گهواره علی اصغر به جنبش می افتد، هنر، در مقامی فراتر از متن و کلام خود را نشان می دهد.

روایت محمودرضا رحیمی از فرازهای گوناگون حادثه عاشورا،‌ از حجه الوداع تا توقف در کربلا، مقاومت یاران و سپس شهادت امام حسین(ع) روایتی دیگرگونه از این حادثه عظیم تاریخی است که در آن عناصر بدن، حرکت و نور صحنه به جای بهره گیری از دکور و دیالوگ نقش آفرینی می کنند.

در صحنه ای که شهادت با حرکاتی تمثیل گونه به گونه ای پرواز و اوج گرفتن تعبیر می شود،‌ یا لحظاتی که بازیگران سیاه پوش در حکم تیری رها شده از چله کمان بر یک یک اعضای بدن حضرت ابالفضل العباس(ع) می نشینند شیوه ای تازه از نمایشی مرثیه گونه و با سابقه در ایران به دست می آید که همان تعزیه است و مردم سرزمین ما از دیر باز با این شیوه نمایشی مانوس و آشنا بوده اند.

رحیمی این نکته را در مصاحبه ای با سایت ایران تئاتر چنین بیان می کند: "نشانه‌هایی که در تعزیه و شبیه‌خوانی وجود دارند توانسته‌اند که از سد سال‌ها و قرون عبور کنند و من به عنوان کسی که کارش تئاتر و درگیری با نمادها و نشانه‌ها و گوناگون کردن آنهاست، این نمادهای مردمی برایم بسیار جذاب است. از طرفی در چند سال اخیر درگیر بازسازی ذهن و افکار خودم روی مسئله بدن و حرکت بودم؛ به همین دلیل برایم جذاب بود که ببینم با نشانه‌های تعزیه و شبیه‌خوانی چگونه می‌توانم تجربه‌ای در حوزه تئاتر بدن و حرکت انجام دهم."

به رغم این پرسش که چرا زبان روایت "شمربن ذی الجوشن" در اثر به زبانی غیر فارسی انتخاب شده، بهره گیری از موسیقی زنده در این تجربه نمایشی، بر قدرت و کیفیت اجرای آن افزوده است. همچنین اگرچه توالی رویدادها و فرازهای موجود در اثر گاه موجب تشتت ذهن بیننده و عدم ایجاد ارتباط عمیق با فضا و حوادث می شود لیکن کشش های موجود نظیر اننخاب حرکات، جنبش موج گونه بازیگران روی سن نمایش و پرهیز از به کار بردن دیالوگ، مخاطب را هم چنان برای دیدن ادامه کار ترغیب می کند.

به هر روی به نظر می رسد اجرای "مقتل" و تعدادی دیگر از آثار به نمایش در آمده در استان البرز مخاطبان هنر نمایش این استان را به ادامه این روند و شکل گیری فضایی تازه در هنر منطقه امیدوار و دلگرم کرده است.

اگرچه به زعم برخی شرکت کنندگان، تبلیغات و اطلاع رسانی محدود، از مشکلات موجود در برگزاری چنین رویداد بزرگی در استان بوده است اما مدیر کل فرهنگ و ارشاد  اسلامی البرز معتقد است این مشکل به اولین سال برگزاری چنین حرکتی در منطقه باز می گردد و به طور قطع در سال های آتی با برنامه ریزی مناسب و دقیق تر از این گونه برنامه های فرهنگی و هنری استقبال شایسته تری به عمل خواهد آمد.

............................................

عادله سادات ارشادی مقدم