به گزارش خبرنگار مهر، اولین همایش ملی حقوق شهروندی با حضور معاون حقوقی رئیس جمهور، وزیر دادگستری، رئیس کمیسیون حقوق بشر و مشاور رئیس قوه قضائیه امروز در معاونت برنامه ریزی و راهبردی ریاست جمهوری بر گزار شد.
فاطمه بداغی معاون حقوقی رئیس جمهور با بیان اینکه در طول سالها قوانین متعددی در رابطه با حقوق شهروندی به تصویب رسیده است، گفت: آنچه باعث شد این همایش برگزار شود چشم‌اندازی بود که در قانون برنامه پنجم توسعه در بحث حقوق شهروندی آورده شده بود. در جزء "هـ" بند "د" ماده 210 این چشم‌انداز و ماده 211 آن اشاراتی به اتخاذ دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی ایران نسبت به قطعنامه‌هایی که علیه جمهوری اسلامی ایران صادر می‌شود، آمده است.
وی ادامه داد: آموزش همگانی در رابطه با حقوق شهروندی، فراگیری سیستم تامین اجتماعی، توجه به محیط زیست و آموزشهای همگانی از طریق صدا و سیما تدوین شده است. همچنین وظایف سایر نهادهای دولتی در خصوص مبانی حقوق شهروندی تشریح شده است.
بداغی با اشاره به وظایف وزارت آموزش و پرورش در این رابطه گفت: در این چشم انداز تاکید شده است که حقوق شهروندی جزو موارد درسی دانش‌آموزان دوره راهنمایی و متوسطه قرار بگیرد.
وی با اشاره به اینکه این چشم انداز تکالیف بسیاری را در حوزه مبانی دینی و نظری پیش روی ما قرار داده است، گفت: باید مسیر طولانی را در حوزه حقوق شهروندی طی کنیم.
دستیابی به حقوق شهروندی راهی برای رسیدن به عدالت اجتماعی
در ادامه مرتضی بختیاری، وزیر دادگستری با طرح این پرسش که آیا جامعه انسانی می‌تواند بدون قانون به رفاه و امنیت کامل و زندگی قابل قبول برسد، گفت: تمام مکاتب بشری و مکتب اسلام در پاسخ به این پرسش متفق‌القولند که امکان ندارد جامعه‌ای بدون قانون به اهداف خود دست یابد اما اختلافات از کجا شروع می‌شود و کدام قانون تضمین کننده سلامت جامعه و اجرای کامل حقوق شهروندی است.
وی ادامه داد: آیا قانون دست ساز بشر با مجهولات فراوان می‌تواند پاسخگوی این نیاز باشد.
بختیاری با بیان اینکه هیچ قانونی جز قانون الهی که در آن هیچ مجهولی وجود ندارد نمی‌تواند حقوق شهروندی را به طور کامل تبیین کند گفت: دستیابی به حقوق شهروندی راهی برای رسیدن به عدالت اجتماعی است.
وی با اشاره به تعریف حقوق شهروندی، گفت: حقوق شهروندی یعنی مشارکت در سرنوشت خویش و برخورداری از آزادیهای فردی، سیاسی و قضائی که این آزادیها برای همه افراد با هر موقعیت اجتماعی یکسان است. در اسلام نیز تاکید شده حقوق اجتماعی همه انسانها مثل دانه‌های شانه مساوی هستند.
وزیر دادگستری با اشاره به نقش مردم در حکومتهای اسلامی گفت: حکومت پیامبر(ص) بر اساس حق شهروندی و ایجاد مدینه النبی شکل گرفت.
وی ادامه داد: براساس آموزه‌های اسلامی حق کرامت و احترام انسانی نخستین حقوق یک شهروند است. همچنین ایجاد زمینه های رشد او و توسعه و کمال از دیگر حقوق ساکنان یک شهر است.
بختیاری با تاکید بر اینکه در دین اسلام تمام شهروندان محترم شمرده می‌شوند، گفت: براساس اسلام همه انسانها از حقوق مساوی برخوردارند و تنها تقوی باعث برتری آنها بر یکدیگر است.
وزیر دادگستری بر هم زنندگان امنیت اجتماعی را ناقضان حقوق شهروندی دانست و گفت: در دین اسلام برای کسانی که امنیت مردم را بر هم می‌زنند مجازاتهای سنگینی تعیین شده و آنها را در رده طاغوت دانسته که جرم آنها در ردیف قتل و خونریزی آمده است.
وی با بیان اینکه حقوق شهروندی و بشری مقدمه‌ای برای ورد به فضای عدالت اجتماعی است ، تصریح کرد: یکی از بزرگترین حقوق مطرح شده در جامعه حق رهبر بر مردم و حق مردم بر رهبر است که یکی از بزرگترین حقوق الهی است و اصلاح جامعه در تحقق این حق است.
کشور ما مجموعه‌ای مترقی از قوانین شهروندی را دارد
در این همایش محمدجواد لاریجانی، رئیس کمیسیون حقوق بشر و مشاور قوه قضائیه با بیان اینکه تجربه شهروندی یک واقعیت اجتماعی است، گفت: اما حقوق بشر و حقوق شهروندی مجموعه‌ای از فعالیتها است که قصد دارد به یک واقعی اجتماعی تبدیل شود.
وی گفت: تجربه شهروندی حکایت از تشکیل یک تجمع عامل به نام حکومت دارد. در 30 سال گذشته جمهوری اسلامی توانسته است به تجربه بزرگی چون تشکیل یک جامعه مدنی و سیاسی براساس عقلانیت اسلامی برسد.
مشاور قوه قضائیه تاکید کرد: این اتفاقی است که سبب عصبانیت غرب شده اگر ما یک نظام به ظاهر اسلامی ولی در باطن سکولار و بمب اتم نیز داشتیم برای غرب اهمیتی نداشت اما اگر ما جامعه‌ای که در ظاهر نیز چندان اسلامی نیست ولی در باطن بسیار اسلامی است و مجهز به بمب هم نباشیم مورد هجوم آنها قرار می‌گیریم. آنچه غرب را ناراحت می‌کند ماهیت اسلامی نظام مدنی- سیاسی ماست.
لاریجانی با اشاره به عقلانیت اجتماعات غرب مانند کشور فرانسه گفت: سارکوزی در کشورش پخش اذان را ممنوع کرده است زیرا اذان دعوتی به عقلانیت اسلامی است و با عقلانیت لائیک آنها در تضاد است.
وی با اشاره به آزادی اطلاعات در حقوق شهروندی گفت: بزرگترین مشکل ارایه اطلاعات نماهاست یعنی ظاهراً اطلاعات دارند اما اطلاعات مبتنی بر واقعیت نیست.
لاریجانی با اشاره به شبکه‌های اجتماعی مانند فیس بوک و توئیتر گفت: در ظاهر این شبکه‌ها بزرگترین منابع دسترسی اطلاعات هستند اما اطلاعات کامل و صحیحی به بشر امروز ارایه نمی‌کنند.
مشاور رئیس قوه قضائیه با اشاره به تشکیل سازمان ملل گفت: بعد از جنگ جهانی دوم متفکران غرب از نحله سکولار و لیبرال بودن به سیاستمداران بزرگ خود اعلام کردند جایگاهی جهانی را برای تکرار نشدن چنین جنگهایی پایه گذاری کنند اما فعالیتهایشان به جای جهان شمولی تبدیل به جهان‌گشایی شده است. اما سازمان ملل خانه همه کشورهاست و باید مدافع حقوق تمام کشورها باشد.
وی ادامه داد: بحث جهان شمولی بحث کلیدی در مباحث حقوق بشر است.
لاریجانی با بیان اینکه امر به معروف و نهی از منکر یکی از اصول اصلی تجربه شهروندی در اسلام است، گفت: در این سالها این اصل اساسی فراموش شده و فقهای ما نیز در کتابهایشان این فصل را به دلیل اینکه کمتر خواننده دارد، کوتاه‌تر کرده‌اند. اما باید این اصل اساسی احیا شود.
وی با اشاره به اینکه در قوانین جمهوری اسلامی به صراحت شکنجه نهی شده است، گفت: غرب مجازاتهای شلاق و اعدام را نمونه‌ای از شکنجه می‌داند اما ماهیت غرب به آن دل رحمی که اعلام می‌کند نیست. مردم غرب به راحتی می‌توانند قبول کنند حکومتشان صدها نفر را در عراق و افغانستان بکشد حتی آنها از کشتن همدیگر نیز ابا ندارند.
لاریجانی گفت: کشور ما مجموعه‌ای مترقی از قوانین شهروندی را دارد و تجربه عظیم و 30 ساله در حوزه تجربه شهروندی براساس عقلانیت اسلامی را پیش رو گذاشته که باید این تجربه را سامان دهیم.
مشاور رئیس قوه قضائیه با اشاره به انقلاب کشورهای اسلامی همسایه گفت: شاید در ظاهر این انقلابها عین به عین مشابه انقلاب جمهوری اسلامی ما نباشد اما محتوای این انقلابها ادامه این حرکت جمهوری اسلامی ایران است.
وی در پایان تاکید کرد: غرب سعی کرد با ایجاد فتنه در داخل کشور این حرکتها را نیز مشابه حرکتهای سایر کشورهای منطقه نشان دهد که در این حرکت شکست خورد و این موج که در کشورهای اسلامی ایجاد شده یکی از ثمره‌های انقلاب اسلامی است و نکته‌ای است که مقام معظم رهبری نیز در الگوسازی کشورمان به آن اشاره کرده بودند.