آفریقا در سال 89 شاهد رویدادهای امیدوار کننده و نیز وقایع نگران کننده ای بود که بخش اعظم آن در سودان و ساحل عاج بوقوع پیوست.
همه پرسی سودان؛ امید به پایان نیم قرن درگیری
برگزاری همه پرسی سودان در ژانویه 2011 نقطه عطفی در تاریخ این کشور به شمار می رود. در این همه پرسی که طبق توافق صلح سال 2005 میان دولت سودان و جنبش مردمی آزایبخش برگزار شد، بیش از 90 درصد ساکنان بخش جنوبی به جدایی سرزمین خود از شمال رای دادند.
در حقیقت روند جدایی جنوب سودان سالها پیش و با دخالت کشورهای غربی آغاز شد و در این میان آمریکا و رژیم صهیونیستی بیش از دیگران نقش ایفا کردند. از این رو جدایی سودان بیش از آنکه به نفع مردم باشد، تضمین کننده منافع واشنگتن و تل آویو ارزیابی می شود.
هر چند با مشخص شدن نتیجه همه پرسی سودان لحظه شماری برای اعلام استقلال کشوری جدید در جنوب این کشور در ماه جولای آغاز شد، اما این مسئله به درگیریها در مناطق مرزی بین شمال و جنوب پایان نداد، درگیریهایی که عمدتا بین قبایل شمال و جنوب و در برخی موارد نیز در بین ساکنان بخش جنوبی رخ داد.
این درگیریها که همچنان ادامه دارد، امیدها به برقراری صلح و ثبات در این کشور پس از چندین دهه جنگ داخلی را به ناامیدی تبدیل کرده است. بویژه نامعلوم بودن سرنوشت برخی مناطق مرزی از جمله منطقه نفت خیز ابیی موجب شده همچنان نگرانیهای در مورد بازگشت وضعیت جنگی بین دو بخش شمالی و جنوبی سودان وجود داشته باشد.
گسترش فعالیت گروه الشباب به خارج از مرزهای سومالی
کشور سومالی واقع در شاخ آفریقا که از سال 1991 تا کنون فاقد دولت قدرتمند مرکزی است، در سال گذشته نیز بارها شاهد درگیری بین شبه نظامیان بود. این درگیریها بیشترین آسیب را به غیرنظامیان وارد کرده و قربانیان زیادی را نیز از بین آنها گرفت.
گروه "الشباب" وابسته به القاعده از معروفترین گروههای شبه نظامی است که بدنبال تسلط بر این کشور جنگ زده است و بارها با حمله به شهر موگادیشو پایتخت سومالی و بمب گذاریهای متعدد در بازار و مساجد آن به کشتار غیرنظامیان پرداخته است. این اقدامها انتقادهای بین المللی را در پی داشته و اتحادیه آفریقا را بر آن داشته که برای مقابله با این امر نیروهای نظامی بیشتری به سومالی اعزام کند.
تصمیم برای اعزام نیروهای بیشتر به سومالی پس از نخستین حمله برون مرزی گروه الشباب سومالی در خارج از مرزهای این کشور در پایتخت اوگانادا در روز 11 جولای گرفته شد. در این انفجار تروریستی 76 نفر از شهروندان این کشور که مشغول تماشای فوتبال جام جهانی بودند کشته شدند. الشباب مدعی شد که حمله مذکور را در واکنش به اعزام نیروهای اوگاندایی به سومالی ترتیب داده است.
از سوی دیگر بی ثباتی سیاسی در سومالی باعث شده دزدان دریایی در سواحل این کشور فعالیتهای خود را گسترش داده و با حملات متعدد خود به کشتیهای عبوری، به ناامنی در خلیج عدن دامن بزنند. هر چند بسیاری از کشورها برای حمایت از کشتیهای خود گروههای دریایی و هوایی نظامی را با آنها به این منطقه می فرستند، اما دزدان دریایی سومالی همچنان بعنوان خطر بزرگی برای کشتیهای عبوری از خلیج عدن به شمار می روند.
کشور سومالی واقع در شاخ آفریقا که از سال 1991 تا کنون فاقد دولت قدرتمند مرکزی است، در سال گذشته نیز بارها شاهد درگیری بین شبه نظامیان بود. این درگیریها بیشترین آسیب را به غیرنظامیان وارد کرده و قربانیان زیادی را نیز از بین آنها گرفت.
گروه "الشباب" وابسته به القاعده از معروفترین گروههای شبه نظامی است که بدنبال تسلط بر این کشور جنگ زده است و بارها با حمله به شهر موگادیشو پایتخت سومالی و بمب گذاریهای متعدد در بازار و مساجد آن به کشتار غیرنظامیان پرداخته است. این اقدامها انتقادهای بین المللی را در پی داشته و اتحادیه آفریقا را بر آن داشته که برای مقابله با این امر نیروهای نظامی بیشتری به سومالی اعزام کند.
تصمیم برای اعزام نیروهای بیشتر به سومالی پس از نخستین حمله برون مرزی گروه الشباب سومالی در خارج از مرزهای این کشور در پایتخت اوگانادا در روز 11 جولای گرفته شد. در این انفجار تروریستی 76 نفر از شهروندان این کشور که مشغول تماشای فوتبال جام جهانی بودند کشته شدند. الشباب مدعی شد که حمله مذکور را در واکنش به اعزام نیروهای اوگاندایی به سومالی ترتیب داده است.
از سوی دیگر بی ثباتی سیاسی در سومالی باعث شده دزدان دریایی در سواحل این کشور فعالیتهای خود را گسترش داده و با حملات متعدد خود به کشتیهای عبوری، به ناامنی در خلیج عدن دامن بزنند. هر چند بسیاری از کشورها برای حمایت از کشتیهای خود گروههای دریایی و هوایی نظامی را با آنها به این منطقه می فرستند، اما دزدان دریایی سومالی همچنان بعنوان خطر بزرگی برای کشتیهای عبوری از خلیج عدن به شمار می روند.
ساحل عاج؛ یک گام تا جنگ داخلی
انتخابات ریاست جمهوری 28 نوامبر 2010 نقطه آغاز نبرد خونین قدرت بین دو نامزد اصلی این انتخابات "لوران گباگبو" رئیس جمهوری و "الحسن واتارا" از رهبران مخالف وی بود. این انتخابات یکی از نادرترین نتایج را بدنبال داشت بطوریکه دو مرجع رسمی در این کشور از پیروزی دو نامزد خبر دادند.
کمیسیون انتخاباتی ساحل عاج "الحسن واتارا" را به عنوان برنده انتخابات ریاست جمهوری جنجالی این کشور اعلام کرد، در حالیکه شورای قانون اساسی این کشور معتقد به پیروزی رقیب وی "لوران باگبو" بود. همین موضوع موجب بروز درگیریهای خشونت باری بین طرفداران این دو نامزد انتخاباتی شده و در عرض چند ماه صدها کشته برجای گذاشت.
ادامه این وضعیت در ساحل عاج پیامدهای منفی بین المللی را نیز برای این کشور به دنبال داشت. اتحادیه آفریقا پس از آنکه تلاش خود برای حل احتلافات در ساحل عاج بی نتیجه دید، عضویت این کشور را در این اتحادیه تعلیق کرد. به دنبال آن اتحادیه اروپا نیز که تلویحا پیروزی واتارا را به رسمیت شناخته بود، از تحریم این کشور خبر داد.
سازمان ملل متحد نیز در بیانیه های هشدار آمیز خود درباره وضعیت بحرانی ساحل عاج گباگبو رئیس جمهوری پیشین را فاقد مشروعیت سیاسی دانست و در مجمع عمومی خود که در همین رابطه تشکیل شد، از ریاست جمهوری واتارا حمایت کرد. گباگبو که حاضر به ترک قدرت نیست دولتهای غربی به ویژه آمریکا و فرانسه را به سناریونویسی علیه خود متهم می کند. وی ابتدا سفرای کشورهای غربی را اخراج کرده و سپس حکومت نظامی در کشور برقرار نمود.
طی هفته های اخیر درگیریهای نظامی بین طرفداران دو نامزد انتخاباتی شدت گرفته و چند شهر در غرب ساحل عاج بدست هواداران واتارا افتاده است و این جنگ رفته رفته در حال گسترش به کل کشور است. از این رو مجامع بین المللی با هشدار در مورد وضعیت بحرانی ساحل عاج بر لزوم جلوگیری از بروز جنگی داخلی در این کشور تاکید می کنند.
آفریقای جنوبی میزبان شایسته قاره سیاه برای جام جهانی فوتبال
جام جهانی فوتبال سال 2010 آفریقای جنوبی مهمترین حادثه ورزشی جهان در سال گذشته میلادی بود. این رویداد دهها هزار نفر را از سراسر جهان به این کشور تقریبا ناشناس کشاند. هر چند تا ماهها پیش از آغاز بازیها نگرانیهایی در مورد آمادگی میزبان بازیها وجود داشت، اما این کشور عملکرد تقریبا قابل قبولی در برگزاری جام جهانی فوتبال داشت.
مراسم افتتاحیه نوزدهمین دوره رقابت های جام جهانی فوتبال روز 21 خرداد ماه با حضور نلسون ماندلا و دیگر بزرگان سیاسی و ورزشی جهان و 30 هزار تماشاگر در ژوهانسبورگ برگزار شد. هر چند رویدادهای حاشیه ساز در جریان جام جهانی آفریقای جنوبی نیز کم نبودند.
از جمله حاشیه های عجیب جام جهانی در قاره سیاه، ظهور "پل" هشت پای پیشگوی جام جهانی بود که به خاطر پیش بینی درست نتایج آلمان در رقابتهای فوتبال جام جهانی 2010 شهرت پیدا کرد. این هشت پا در رقابت های یورو 2008 نیز تمامی نتایج آلمان بجز شکست مقابل کرواسی و اسپانیا را درست پیش بینی کرده بود، اما در جام جهانی 2010 آفریقای جنوبی به شهرتی جهانی رسید. وی تمامی نتایج و حتی نتیجه دیدار نهایی بین تیم های اسپانیا و هلند را بدرستی پیشگویی کرد.
در پایان رقابت های جام جهانی 2010 آفریقای جنوبی تیم اسپانیا با شکست هلند برای نخستین بار به عنوان قهرمانی جهان دست یافت و میزبان این رقابتها نیز سه و نیم میلیارد دلار از برگزاری این مسابقات سود برد، رقمی که در تاریخ 100 ساله فدراسیون بین المللی فوتبال(فیفا) بی سابقه بود.
در پایان رقابت های جام جهانی 2010 آفریقای جنوبی تیم اسپانیا با شکست هلند برای نخستین بار به عنوان قهرمانی جهان دست یافت و میزبان این رقابتها نیز سه و نیم میلیارد دلار از برگزاری این مسابقات سود برد، رقمی که در تاریخ 100 ساله فدراسیون بین المللی فوتبال(فیفا) بی سابقه بود.
آغاز خیزش اسلامی در کشورهای عربی شمال آفریقا
یکی از مهمترین تحولات سال گذشته، به راه افتادن موج خیزش اسلامی در کشورهای عربی شمال آفریقا علیه دیکتاتورهای مزدور و وابسته به غرب بود که جرقه آن از تونس زده شد جایی که جوانی به نام البوعزیزی با آتش زدن خود، توفانی به پا کرد که تاثیرات آن همچنان کشورهای عربی را یکی پس از دیگری در می نوردد.
انقلاب مردم مسلمان تونس خیلی زود با سرنگونی دیکتاتوری به نام زین العابدین بن علی به ثمر نشست و بلافاصله موج انقلاب به مصر رسید و پس از چند هفته، حسنی مبارک دیکتاتور کاملا وابسته به غرب و همپیمان رژیم صهیونیستی هم سقوط کرد؛ موج انقلاب در ادامه به کشور لیبی رسید که مردم مسلمان سرزمین عمر مختار همچنان به قیام خود بر ضد دیکتاتوری که 43 سال بر آنها ظالمانه حکومت می کند، ادامه می دهند، هر چند قیام مردم مسلمان لیبی علیه قذافی به سبب تعلل و کوتاهی غربی ها و حتی همدستی برخی کشورهای غربی با رژیم وی هنوز به نتیجه نرسیده است، با این حال با آزادی بخشهای وسیعی از خاک لیبی از چنگال رژیم قذافی، پیروزی مردم مسلمان لیبی در برابر دیکتاتور جنایتکار دور از ذهن نیست.
رژیم دیکتاتوری مغرب نیز از امواج انقلاب مردمی در امان نمانده است و اعتراضات مردمی در این کشور همچنان ادامه دارد.
در الجزایر هم اعتراضات مردمی علیه حکومت عبدالعزیز بوتفلیقه همچنان ادامه دارد.