به گزارش خبرنگار مهر در تبریز، گردشگران علاقمند به طبیعت در مدت نوروز 90، حضور پرتعدادی در سفر و صعود به کوه زیبای عون ابن علی در دامنه های شمالی شهر تبریز داشته اند.
کوه عون ابن علی یکی از ظرفیت های بالای گردشگری تبریز است و گردشگران نوروزی استان ضمن استفاده از هوای پاک و مناظر دلپذیر این کوه سرخ فام، از فضای معنوی مقبره متبرک امامزاده عون ابن علی و زین بن علی بهره مند شدند.
فضای دلپذیر کوهستان یکی از علل جذب گردشگران خصوصا گردشگران طبیعت است و استان آذربایجان شرقی با دارا بودن پتانسیل های طبیعی در زمینه طبیعت گردی و کوه نوردی می تواند جذب کننده علاقمندان بسیاری در این زمینه باشد.
از این رو بازدیدکنندگان و گردشگران نوروزی آذربایجان شرقی می توانند در شهر تبریز، با رفتن به بالای کوه عون ابن علی در شمال شهر، ضمن ادای احترام به یادمان شهدای گمنام 8 سال دفاع مقدس در قله کوه عون این علی، به زیارت مقبره امامزادگان عون ابن علی و زین ابن علی پرداخته و از واحدهای خدماتی قله کوه بازدید و استفاده نمایند تا چهره متفاوتی از گردشگری سر ایران و شهر زیبای تبریز را ببینند.
با توجه به امکانات موجود در دامنه این کوه، عموم گردشگران حتی گردشگران سالمند نیز می توانند با استفاده از وسایل نقیله پیش بینی شده در دامنه کوه، به بالای کوه رفته و ضمن زیارت، از هوای پاک و مناظر زیبای کوه سرخ فام عون ابن علی بهره ببرند.
گفتنی است کوه سرخاب دارای پنج قله است که بلندترین آنها قله "دند" بوده و دو هزار و ۳۷۸ متر ارتفاع دارد. "بهلول" با هزار و ۹۸۵ متر، "پکه‌چین" با هزار و ۹۴۵ متر، "هیلله" با هزار و ۸۵۰ متر و قله "عینالی" با هزار و ۸۰۰ متر ارتفاع دیگر قلل این کوه را شامل می شود.
سرخاب؛ سمبل خاک قهرمان پرور تبریز
عینالی کوه و آرامگاهی بر فراز رشته‌کوه سرخاب در شمال شهر تبریز است. تاورنیه در سفرنامهٔ خود، این بنا را در گذشته از کلیساهای ارامنه دانسته که مسلمانان آن را به مسجد تبدیل کرده‌اند. به اعتقاد او، پیش از ورود اسلام به ایران در محل کنونی آرامگاه عون بن علی، آتشکده و عبادتگاهی بوده که پس از اسلام به زیارتگاه تبدیل شده‌است.
حافظ کربلایی نیز در واپسین سال‌های سدهٔ دهم هجری، این مکان را محل بافندگی دو برادر دانسته‌است. پس از سدهٔ دهم هجری، یکی از تکایای درویشان نعمت‌الهی در محل فعلی آرامگاه عون بن علی بوده‌است.
آرامگاه عینالی، از بناهای تاریخی شهر تبریز و مربوط به دورهٔ ایلخانان است. این آرامگاه که بر فراز رشته‌کوه سرخاب بنا شده، به شیوهٔ ایلخانی ساخته شده‌است. بنای آرامگاه از ۹ اتاق، شش گنبد، هشتی و ایوان تشکیل یافته و در دورهٔ قاجار برای جلوگیری از تخریب آن، اتاقی در سمت شمال بنا احداث شده‌است.
آرامگاه عون بن علی تا سدهٔ نهم هجری سالم بوده و در این دوره براثر حملهٔ نیروهای امپراتوری عثمانی به‌طور کلی ویران شده‌است. این بنا در دورهٔ شاه عباس یکم ازنو ساخته شد؛ ولی دیری نپایید که زمین‌لرزهٔ سال ۱۱۹۳ هجری آن را به شدت تخریب کرد. در واپسین سال‌های سدهٔ سیزدهم هجری، قهرمان میرزا بنای آرامگاه را مرمت کرد.
بنابر گفتهٔ درویشان، دو تن از فرزندان علی بن ابی‌طالب به نام‌های «عون بن علی» و «زید بن علی» در این مکان آرمیده‌اند. اگرچه در تحقیقات انجام‌یافته در محوطهٔ آرامگاه مشخص شده که این دو فرد از فرزندان نخستین امام شیعیان نیستند و به احتمال زیاد از دوستداران وی بوده‌اند. این بنا در گذشته بیش‌تر به منظور انجام مراسم‌های مذهبی کاربرد داشته‌است.
طرح توسعه پارک کوهستانی عینالی
در سال ۱۳۵۴ جنگلبانی وقت آذربایجان شرقی طرحی را جهت جنگل کاری کوه های عینالی به وزارت کشاورزی ارسال کرد که پس از تصویب آن در سال ۱۳۵۵ کارشناسان فائو جهت امکان سنجی و بررسی طرح مذکور به تبریز سفر کرده و پس از بازدید منطقه، طرح پارک کوهستان عینالی تبریز را تصویب کردند.
بعد از گذشت چند دهه از تصویب طرح اکنون چند سالی‌است که شهرداری تبریز به‌دلیل استقبال کم‌نظیر مردم شهر از این کوه، طرح احداث پارک جنگلی عون بن علی رااز سر گرفته‌است.
با تکمیل این پروژه، کوه عون بن علی از شهر تبریز به جای آن که به رنگ سرخ دیده شود، به رنگ سبز دیده خواهد شد و تکمیل این پروژه، در زیبایی شهر، تأثیر فراوانی خواهد داشت.
به علت گستردگی عملیات اجرایی درپروژه 2000 هکتاری عون بن علی و همچنین پروژه پارک طبیعت تبریز که اجرای آن نیز توسط استاندار آذربایجان شرقی برعهده مجری پروژه عون بن علی گذاشته شده بود، مسئولان امر را برآن داشت تا با تشکیل سازمانی زیرنظر شهرداری تبریز بتوان تداوم انجام کارهای اجرایی در این دو پارک بزرگ که جمعاً 9 هزار و ۴۸۰ هکتار است را تضمین کند.
مردم از زمان‌های قدیم برای رفتن به بقعهٔ عون بن علی باید از سراشیبی‌های کوه عون بن علی بالا می‌رفتند و به همین دلیل، تنها عدهٔ قلیلی از کوه‌نوردان به‌این مکان می‌آمدند. ولی اکنون به‌دلیل اینکه جادهٔ آسفالته‌ای از بزرگراه پاسداران تا بقعه کشیده شده‌است، بسیاری از مردم عادی نیز -به‌خصوص در آخر هفته و روزهای تعطیل- برای ورزش و تفریح، به‌این کوه صعود می‌کنند و علاوه برآن، شهر تبریز را از بامش نظاره‌گر می‌شوند.
نصب 20 نیروگاه بادی در عینالی تبریز
نیروگاه‌های بادی با منظره ویژه خود نیز به جلوه عینالی تبریز افزوده است.
مدیرعامل برق منطقه‌ای آذربایجان از نصب 20 دستگاه توربین بادی دیگر بر فراز ارتفاعات کوه عون‌بن‌علی تبریز خبر داده و می افزاید: تجربه نصب یک دستگاه توربین بادی در این محل اثبات کرد که سرمایه‌گذاری در امر بهره‌مندی از نیروگاه‌های بادی تولید برق در استان مقرون به صرفه است.
وی ادامه داد: کاهش هزینه تولید و افزایش راندمان از جمله اصلی‌ترین مزایای مزرعه‌های بادی تولید برق به شمار می‌رود.
مدیر عامل برقی منطقه‌ای آذربایجان اضافه کرد: با نصب یک دستگاه توربین بادی در ماه‌های گذشته بیش از 12 میلیون کیلو ولت برق تولید شده است.
بهاری‌وند با بیان اینکه بخش خصوصی در اجرای این پروژه‌ها وارد عمل شده است، تاکید کرد: احداث نیروگاه‌های بادی در تبریز و شهر جدید سهند دارای توجیه اقتصادی مناسبی است که امیدوارم با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله شهرداری و سایر ارگان‌ها زمینه سرمایه‌گذاری در این بخش سرعت گیرد.
مدیر عامل برق آذربایجان گفت: بهترین و مناسب‌ترین نوع تولید انرژی، باد است و سرعت مناسب برای بهره‌مندی از این نعمت الهی پنج متر در ثانیه اعلام شده در حالی که این میزان در تبریز بیش از 10 متر بر ثانیه می‌رسد.
وی ابراز امیدواری کرد تا پایان امسال، 10 دستگاه از این توربین‌ها در ارتفاعات عون‌بن‌علی نصب شود.
بهاری‌وند اظهار داشت: هر یک از این دستگاه‌های توربین بادی 12 میلیارد ریال هزینه در بردارد که ظرفیت تولید برق 660 کیلو وات را خواهد داشت.
مدیر عامل برق‌منطقه‌ای آذربایجان شرقی با بیان اینکه نخستین نیروگاه بادی 660 کیلوواتی استان در تبریز در سال گذشته به بهره‌برداری رسید، اظهار داشت: نیروگاه بادی "عینالی" در زمینی به به ابعاد 40 در 40 متر که از طرف سازمان توسعه عمرانی عینالی (پارک جنگلی) واگذار شده بود به قدرت 660 کیلووات و با هزینه افزون بر بیش از یک‌میلیارد و 200 میلیون تومان احداث شده است.
وی طول عمر مفید توربین این نیروگاه بادی را 20 سال اعلام کرد و اظهار داشت: ارتفاع برج 40 متر بوده و حداکثر سرعت بادی لازم برای چرخش موتور 25 متر بر ثانیه و حداقل سرعت برای چرخش موتور چهار متر بر ثانیه است.
راه اندازی تله کابین بر فراز بام تبریز
راه اندازی نخستین تله کابین شمالغرب کشور بر فراز بام تبریز یکی دیگر از جاذبه های مهم دیگر "عینالی" است.
فاز اول تله کابین عینالی به طول یک و نیم کیلومتر با شش دکل طراحی و اجرا گردیده و با وجود زمان بندی 17 ماهه، این پروژه در مدت 9 ماه به اتمام رسیده است.
این طرح تفریحی با مشارکت شهرداری تبریز به عنوان کارفرما، اتاق بازرگانی اسکاندیناوی و ایران به عنوان مجری و یک شرکت مهندسی مشاور در حال اجراست و برای آن بیش از 80 میلیارد ریال هزینه خواهد شد که تمام تجهیزات و امکانات فنی آن از شرکت دوپل مایر اتریش خریداری شده است.
بر اساس مطالعات انجام گرفته، طول افقی تله کابین در فاز اول هزار و 450 متر و طول شیب دار آن یکهزار و 480 متر خواهد بود و میانگین تغییر ارتفاع پروژه نیز 261 متر پیش بینی شده است.
همچنین براساس محاسبات انجام یافته کل زمان سفر در هر مسیر رفت و برگشت از طریق تله کابین در فاصله 4 کیلومتری عینالی تا ارتفاعات بالادست سد شهید مدنی شش دقیقه و 24 ثانیه است و در هر شش ثانیه نیز یک کابین در رفت و برگشت خواهد بود.
تله کابین مذکور با ظرفیت جابجایی یکهزار مسافر در هر ساعت طراحی شده و سیستم هدایت آن با قدرت 191 کیلو وات عمل خواهد کرد.
از مجموع اعتبار هزینه شده برای فاز اول این طرح، 65 میلیارد ریال برای احداث خود تله کابین و 15 میلیارد ریال برای امکانات و زیرساخت های جانبی شامل بوفه، نمازخانه، خدمات اداری، محوطه سازی و پارک شادی هزینه شده است.
تله کابین عینالی به عنوان یکی از پروژه های مشارکتی شهرداری تبریز از جمله طرح های پیش بینی شده در قالب برنامه پنج ساله توسعه و عمران شهری موسوم به تبریز 90 به شمار می رود.