محمدمهدی بحرالعلوم معاون ارتباطات و فناوری اطلاعات سازمان دارالقرآن الکریم در نشست خبری که صبح دوشنبه 19 اردیبهشت ماه برگزار شد گفت: ششمین دوره طرح اعطای مدرک به حافظان قرآن کریم از روز 21 اردیبهشت ماه آغاز و تا 13 خرداد ماه به صورت اینترنتی ادامه دارد.
وی با اشاره به اینکه در صورت استقبال متقاضیان این تاریخ تمدید می شود گفت: ثبت نام در سالهای گذشته به صورت اینترنتی و کاغذی صورت می گرفت اما امسال با توجه به لزوم دقت و سرعت ثبت نام فقط به صورت اینترنتی صورت می گیرد و افرادی که به هر دلیل در این نوع ثبت نام مشکل دارند می توانند به دفاتر سازمان تبلیغات اسلامی مراجعه کنند.
بحرالعلوم همچنین یادآور شد: براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1384 این آزمون از سال 1385 برگزار شده است و به حافظان قرآن در پنج درجه مدارکی اعطا می شود. مدرک درجه 5 حافظ 10 جزء قرآن است که باید بر خواندن 10 جزء پیوسته قرآن از حفظ تسلط داشته باشند که این امر باید با درک معنای آیات همراه باشد.
مدرک درجه 4 به حافظ 20 جزء قرآن با همین شرایط تعلق می گیرد. مدرک درجه 3 به حافظ کل قرآن اطلاق می شود که همین شرایط را احراز کند اما حافظ درجه 2 که به آن حافظ ممتاز قرآن گفته می شود باید علاوه بر تسلط بر تلاوت مرتل کل قرآن از حفظ با ترجمه آیات و مفردات قرآن و حافظ درجه یک حافظ ممتاز قرآن است که علاوه بر آشنایی با تفسیر و علوم قرآنی دارای 10 سال سابقه تدریس و تربیت حافظان قرآنی است.
معاون ارتباطات و فناوری اطلاعات سازمان دارالقرآن الکریم یاد آور شد: تا کنون از بیش از 12 هزار شرکت کننده در این طرح تنها 4 نفر مدرک درجه یک را دریافت کرده اند. تعداد کل شرکت کنندگان در 5 سال گذشته 12020 نفر بوده که به ترتیب از سال 85 این طرح 1764، 2008 نفر، 1873 نفر در سال 89 با بیش از 70 درصد رشد ثبت نام 4018 نفر در این آزمون شرکت کرده اند.
وی گفت: از چهار نفری که مدرک درجه یک را دریافت کرده اند سه نفر به طور افتخاری و خارج از روال عادی بوده و تنها به شأن این افراد، حضور آنها در حرکت حفظ قرآن در سراسر کشور و جریان سازی که این افراد در حفظ قرآن در کشور داشته اند. سید مهدی فاطمیان، شهریار پرهیزگار، حجت الاسلام سید محمد مهدی طباطبایی به طور افتخاری این درجه را دریافت کرده و علی رجبی نیز به عنوان یکی از این چهار نفر با طی آزمون مدرک درجه یک را دریافت کرده است.
بحرالعلوم تصریح کرد: تنها 26 نفر در سراسر کشور مدرک درجه 2 را دریافت کرده اند. در سال جاری نیز 4 نفر به مدرک درجه یک نزدیک شده اند. این مدرک داری شأنیت خوبی است و دریافت کنندگان آن نخبه کشوری شناخته می شوند و افرادی که آن را دریافت می کنند از مزایای بنیاد نخبگان کشوری بهره مند می شوند. 458 نفر موفق به دریافت مدرک درجه 3 شده اند، 164 مدرک درجه 4 دریافت کرده و 567 نفر مدرک درجه پنج دریافت کردند .
وی اضافه کرد: مرحله اول آزمون 31 تیر ماه در تمام مراکز استانها برگزار می شود اما این آزمون سه استان در تهران، اصفهان و خراسان رزوی امکان برگزاری در شهرستانها نیز فراهم شده است. در این آزمون کتبی 150 سؤال طراحی می شود که 80 درصد آن مفاهیم و 20 درصد حفظ است و سؤالات به صورت چهارجوابی طراحی شده است.
معاون ارتباطات و فناوری اطلاعات سازمان دارالقرآن الکریم با اشاره به اینکه سؤالات پس از طراحی به کمیته بازبینی ارجاع داده می شوند گفت: کسانی که 70 درصد نمره آزمون را کسب کنند از مرحله اول برای دریافت مدرک درجه 3، 4 و 5 عبور می کنند اما کسانی که می خواهند مدرک درجه 2 و یک را دریافت کنند باید نمره بالاتری کسب کنند. پس از عبور از این مرحله قبول شدگان وارد مرحله آزمون شفاهی می شوند که برای حافظ کل 10 سوال، حافظ 20 جز 7 سوال و حافظ 10 جز 5 سوال درنظر گرفته شده است. این آزمون به صورت منطقه ای برگزار می شود و تاریخ آن از اواسط مهر آغاز شده و دوماه به طول می انجامد اما شرکت کنندگان باید در نیمه مهر ماه آماده باشند.
بحرالعلوم تأکید کرد: آمارها نشان می دهد تعداد شرکت کنندگان در این آزمون رشد قابل توجهی داشته ، حفاظ به مدرک گرایش بیشتری پیدا کرده اند و پیش بینی می شود برگزاری 10 دوره متوالی این آزمون تعداد حافظان کل کشور را مشخص می کند. این درحالی است که مزایای این مدارک به خوبی اعمال نمی شود اما حافظان به آن توجه داشته و آن را نوعی ارزیابی آموزشی تلقی می کنند.
وی افزود: تعداد قبول شدگان در سالهای گذشته سیر نزولی داشته است. در سال 85 درصد قبول شدگان 93/12 درصد بوده در سال 86 این آمار به 51/10 درصد می رسد در سال 87 5/9 درصد پذیرفته شده و در سال 88 تعداد قبول شدگان به 13/ 14 درصد رسیده است اما این تعداد در سال 89 به 66/9 درصد کاهش یافته است. این آمارها نشان دهنده ضرورت بازنگری جدی بر آموزشهای این عرصه است تا مشخص شود اشکال عمده کار در کجاست. آمارها همچنین نشان می دهد که 70 درصد شرکت کنندگان در مرحله اول آزمون رد می شوند. از این رو باید به تقویت موسسات قرآنی و تقویت آموزشهای این عرصه پرداخت.
وی همچنین با اشاره به این که 86 درصد از شرکت کنندگان در آزمونها از خانم ها هستند و باید علل عدم گرایش آقایان به حفظ قرآن نیز باید بررسی شود گفت: افرادی که دارای مدرک درجه یک، دو و سه هستند از آزمونهای کارشناسی و کارشناسی ارشد از آزمون حفظ معاف می شوند. همچنین این پنج مدرک معادل دکترا، کارشناسی ارشد، کارشناسی، فوق دیپلم و دیپلم هستند.
بحرالعلوم با اشاره به این که در یکی از مواد مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده تمام مزایای حافظان قرآنی از مهر 85 منوط به ارائه این مدرک است گفت: باید طی مکاتباتی با مجلس در طرحی که از سوی مجلس تصویب شده نیز مشخص شود تحصیلات حافظانی رایگان خواهد شد که این مدرک را ارائه کنند. مدرک حافظان قرآن با امضای حجت الاسلام سید مهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و دکتر سید محمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعطا شده و در کل جامعه قرآنی چنین مدرک با چنین اعتباری وجود ندارد.
وی همچنین در رابطه با برگزاری مسابقه تفسیری "نورالهدی" در ماه رمضان نیز اظهار داشت: این مسابقه طی سه سال گذشته برگزار شده و در سال 87 با استقبال 13 هزار نفر، در سال 88 با 5 هزار و در سال 89 با 7 هزار نفر رو به رو شده است و در سال جاری نیز چهارمین دوره آن برای ماه مبارک برگزار می شود. این مسابقه در 2 گروه تفسیری تفسیر یک جز و تفسیر سه جز 12 13 و 14 برگزار می شود و آمارها نشان می دهد که آموزش تفسیر نیز موفقیت آمیز نبوده و این امر در معدل شرکت کنندگان مشخص است.
وی همچنین اظهار داشت منبع مسابقات نورالهدی تفسیر نمونه است.