به گزارش خبرنگار مهر، عدم توجه به ساماندهی حضور گردشگران در منطقه بکر اشترانکوه و دریاچه گهر، کوهی از زباله را در این مسیر انباشته و تخریبهای زیست محیطی را ایجاد کرده است که این امر بارها از سوی تشکلهای زیست محیطی مورد انتقاد قرار گرفته است.
این در حالی است که در آخرین مورد حجم زیادی از زباله ها در جنگلی که میان دو دریاچه گهر بزرگ و کوچک قرار دارد پیدا شد که نشان از تلمبار شدن زباله هایی که عمدتا قوطی کنسرو بودند در طول دست کم یک دهه اخیر داشت که این میزان زباله روند حیات گونه های زیستی در این جنگل را با مخاطراتی روبرو ساخته بود.
از سوی دیگر هم اکنون دریاچه گهر در میان بی توجهی متولیان امر شاهد حضور گردشگران به میزان دهها برابر ظرفیت واقعی این اکوسیستم است که این موضوع نیز این دریاچه را در مسیر نابودی قرار داده است.
قوطی کنسروهای گردشگرانی که یک دهه در گهر انبار شده بودند!
مدیرکل محیط زیست استان لرستان در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد با اشاره به وضعیت زباله های دریاچه گهر اظهار داشت: هفت ماه قبل پس از اینکه ماموران محیط زیست نسبت به جمع آوری زباله های اطراف دریاچه و کمپ مستقر در این منطقه اقدام کردند با حجم زیادی از زباله در جنگل واقع شده در میان دریاچه بزرگ و کوچک گهر مواجه شدند.
محمدحسین بازگیر با اشاره به اینکه این حجم زباله مربوط به 10 سال گذشته تاکنون بوده که در محل جنگل "بالا" تلمبار شده است، عنوان کرد: جنگل بالا مسیر گردشگرانی است که از طرف الیگودرز به دریاچه گهر می آیند و در آنجا اتراق می کنند.
وی با اشاره به وجود حجم انبوهی از قوطی های کنسرو در محل این جنگل، بیان داشت: در نهایت ماموران محیط زیست با جمع آوری این زباله ها آنها را در مرحله اول از طریق قایق به پایین دریاچه انتقال دادند و سپس با طی مسیر 17 کیلومتری زباله ها را به محل پاسگاه محیط بانی در منطقه چشمه خرم منتقل کردند.
صرف چهار ماه زمان برای انتقال زباله های دریاچه گهر
مدیرکل محیط زیست استان لرستان با اشاره به انتقال زباله از محل محیط بانی به شهر دورود، یادآور شد: ما برای جمع آوری این میزان زباله چهار نیرو گرفتیم و بیش از چهار ماه زمان صرف جمع آوری و انتقال این میزان زباله کردیم.
بازگیر با بیان اینکه زباله های جمع آوری شده از جنگل بالا مربوط به دهها سال قبل بوده است، یادآور شد: در گذشته نسبت به پاکسازی این جنگل هیچ اقدامی صورت نگرفته بود.
70 هزار گردشگری که با خود زباله به گهر می برند!
وی با بیان اینکه قوطی کنسروهایی که از منطقه جمع آوری شد به دلیل گذشت زمان پوسیده شده بودند، عنوان کرد: به طور متوسط در فصل گردشگری دریاچه گهر نزدیک به 70 هزار نفر از این دریاچه بازدید می کنند که اگر برای هر نفر تنها یک کیلو زباله هم در نظر بگیریم ما در محل این دریاچه کوهستانی با نزدیک به 7 تا 10 تن زباله مواجه هستیم.
مدیرکل محیط زیست استان لرستان از معضل زباله های گهر به عنوان مشکلی که همواره محیط زیست با آن دست در گریبان بوده است یاد کرد و گفت: سال گذشته این اداره کل 10 میلیون تومان صرف جمع آوری زباله های دریاچه گهر کرد.
بازگیر تصریح کرد: باتوجه به اینکه دریاچه گهر از مناطق حفاظت شده استان است ناچاریم که خود ما کار جمع آوری و حمل زباله را انجام دهیم زیرا در صورت باقی ماندن این حجم زباله در گهر مشکلات زیادی برای وحوش این منطقه به وجود می آید.
کوتاهی میراث فرهنگی برای ساماندهی گردشگری در گهر
وی با تاکید بر اینکه متولی بحث گردشگری میراث فرهنگی است، افزود: متاسفانه در طول سال گذشته ما شاهد هیچگونه همکاری از سوی این سازمان در زمینه گردشگری این دریاچه نبوده ایم.
مدیرکل محیط زیست استان لرستان با تاکید بر اینکه مسئولان میراث فرهنگی در طول فصل گردشگری حتی یک بار هم در منطقه حضور پیدا نکرده اند، یادآور شد: متاسفانه در زمینه ساماندهی گردشگری در دریاچه گهر میراث فرهنگی هیچ کمکی به ما نکرد در صورتیکه می توانست به کمک ما بیاید.
بازگیر با تاکید بر اینکه با شروع فصل گردشگری بازهم مشکلات در منطقه دریاچه گهر آغاز می شود، ادامه داد: متاسفانه در زمینه گردشگری دریاچه گهر تاکنون هیچ اتفاقی از سوی میراث فرهنگی استان نیفتاده است.
هجوم گردشگران، کمر دریاچه گهر را خم کرد
وی در پاسخ به سئوال دیگر خبرنگار مهر در مورد حضور بیش از ظرفیت گردشگران در محل این دریاچه نیز گفت: طبق بررسی های بعمل آمده و مطالعات مشاور ظرفیت این اکوسیستم توان پذیرش این تعداد گردشگر را ندارد.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان افزود: مطابق مطالعات انجام شده دریاچه گهر تنها ظرفیت یک دهم تعداد گردشگرانی که اکنون به این دریاچه سفر می کنند را دارا است و حضور بیشتر از این میزان اکوسیستم این منطقه را به خطر می اندازد.
بازگیر معتقد است که متاسفانه برای جلوگیری از هجوم گردشگران به اکوسیستم ساز و کاری وجود ندارد و در این راستا تصریح کرد: باید تلاش کنیم که آثار حضور گردشگران در سطح این منطقه را کمتر کنیم.
جاده ای که طبیعت بکر گهر را به کمین نشسته است
علاوه بر مخاطرات یادشده تهدیدات دیگری نیز زیباترین دریاچه کوهستانی ایران را تهدید می کند که نمونه آن بحث جاده کشی به این دریاچه بکر و دیدنی است که تاکنون این امر با توجه به مقاومت تشکلها زیست محیطی و پیگیری محیط زیست استان لرستان محقق نشده است.
در حال حاضر راه دسترسی به این دریاچه بی نظیر به صورت مالرو است که این امر موجب شده است که طبیعت گردان مسیر 13 کیلومتری تا دریاچه را پیاده طی کنند؛ البته پیاده روی در مسیری که خود دارای طبیعتی بی نظیر در منطقه اشترانکوه است صفایی کمتر از حضور در کنار دریاچه گهر ندارد.
با این اوصاف چند سالی است که از سوی برخی مسئولان مسئله ایجاد راه دسترسی آسفالته برای این دریاچه دیدنی مطرح می شود که کارشناسان معتقدند این امر حیات دریاچه گهر و اکوسیستم این منطقه بکر را به مخاطره می اندازد.
دبیر تشکل گهر سبز پیش از این در رابطه با بحث جاده کشی به دریاچه گهر گفته بود که قصور مسئولان در زمینه بی توجهی به محیط زیست برای ما دردآور است ولی هیچگاه مایه دلسردی ما نخواهد شد.
نگرانی تشکلهای زیست محیطی از تخریب ها در دریاچه گهر
رضا اسدی با بیان اینکه روند حضور گردشگران در دریاچه گهر تخریبهای زیادی را به دنبال داشته است، عنوان کرد: تلاش میراث فرهنگی برای ایجاد جاده در دریاچه گهر از دیگر مصادیق تخریب های زیست محیطی در این منطقه بوده است.
این فعال زیست محیطی شهرستان دورود تصریح کرد: در نظر نگرفتن تسهیلات لازم برای گردشگران از سوی میراث فرهنگی موجب ایجاد انباشت زباله در اطراف دریاچه شده است.
اسدی ادامه داد: این موضوع موجب شده است که بار جمع آوری زباله ها و پاکسازی اطراف دریاچه بر دوش تشکلهای زیست محیطی بیفتد که تشکلها نیز با وجود اینکه در این زمینه وظیفه ای ندارند ولی به خاطر علاقه به محیط زیست این کار را انجام می دهند.
وی یادآور شد: تاکنون تشکل گهر سبز بارها با هزینه شخصی خود اعضا، اقدام به پاکسازی کوهستان و دریاچه گهر کرده است و هیچ کدام از دستگاههای متولی امر از جمله میراث فرهنگی حتی یک ریال هم کمک نکرده اند.
این فعال محیط زیست با اشاره به تصمیمات متعدد مسئولان برای جاده کشی به دریاچه گهر، بیان داشت: بیان داشت: این تصمیم در زمان استاندار قبلی با ممانعت تشکلهای زیست محیطی منتفی شد ولی دوباره این موضوع به شکل دیگری در منطقه در حال پیگیری است.
گهر؛ یکی از زیستگاههای ژنتیکی جهان
به هر روی این وضعیت دریاچه گهر در حالی است که این دریاچه کوهستانی و اکوسیستم آن به عنوان یکی از زیستگاههای ژنتیکی جهان مطرح است و حتی مقدمات پیوستن این دریاچه به کنوانسیون رامسر نیز فراهم شده است.
مطابق اعلام نظر کارشناسان محیط زیست دریاچه گهر به عنوان یکی از بکرترین جاذبه های استان لرستان دارای ویژگیهای منحصر به فردی است بطوریکه آب زلال و گوارای این دریاچه دارای ترکیبات کامل آب معدنی است.
این در حالیست که در کنار این دریاچه گونه های ارزشمند زیستی وجود دارد که از این نقطه بکر اکوسیستمی اعجاب انگیز ساخته است. یکی از درختان اعجاب انگیزی که در این اکوسیستم بی نظیر وجود دارد درخت "اورس" یا در اصطلاح محلی "سرو کوهی" می باشد که این گونه به عنوان یکی از قدیمی ترین درختان موجود در ایران مطابق بررسی ها در دوره دوم زمین شناسی به وجود آمده است.
این گونه منحصر به فرد تنها در چند نقطه ایران وجود دارد که در منطقه زاگرس نیز این گونه تنها در اشترانکوه و دریاچه گهر موجود است.
گهر؛ زیباترین دریاچه آب شیرین کوهستانی ایران
بنابر این گزارش، دریاچه گهر به عنوان یکی از دریاچه های بکر و زیبای آب شیرین ایران در میان رشته کوه های زاگرس و در دامنه اشترانکوه واقع شده و این دریاچه از ذوب برف های اشترانکوه و انباشت آب آن در پشت سد یا آب بندی که از ریزش کوه پدید آمده تشکیل شده است.
دریاچه گهر که دارای لقب نگین اشترانکوه است از زیباترین دریاچه های کوهستانی ایران است که در 121 کیلومتری شرق استان لرستان به مرکزیت خرم آباد و در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر دورود در این استان واقع شده است.
این دریاچه کم نظیر شامل دو بخش به نامهای گهر بزرگ و گهر کوچک - یا گهر بالا و پایین- است که وسعت دریاچه گهر بزرگ حدود 100 هکتار و عمق دریاچه بین 4 تا 28 متر و عرض آن بین 400 تا 800 متر و طول آن 1500 متر است.
میزان بارش سالانه در منطقه حدود 931 میلی متر است که بیشتر به صورت بارش برف می باشد به طوریکه در سالهای پربرف سطح دریاچه یخ بسته و مناظر زیبا و بدیعی را برای علاقمندان به طبیعت و گردشگران به وجود می آورد.
موقعیت دریاچه گهر محصور شده در بین رشته کوههای اشترانکوه است و بسیاری از کوهنوردان در تمامی فصول سال به قلل مرتفع این کوهها از جمله قله های متنوع اشترانکوه، گل گل، سن بران، پل پازن پیر، تخت شاه و ... صعود می کنند.
پوشش گیاهی اطراف دریاچه گهر و منطقه اشترانکوه شامل بلوط، بید، بادام، پسته وحشی، گلابی وحشی، چنار، نارون، انجیر، زبان گنجشک، سیب، زالزالک، ارژن، کنار و ... است.