حضرت زینب(س) بواسطه حضور در کربلا و مشاهده آن واقعه عظیم از نزدیک، نقش مهم و ماندگاری در حفظ و حراست فلسفه قیام و حقایق آن بر عهده داشت و بخوبی نیز این وظیفه خطیر را به سرانجام رساند و در تاریخ اسلام ماندگار شد .
آن حضرت تحت تربیت پدری چون حضرت علی(ع) و مادری مانند حضرت فاطمه(س) قرار داشت و به شایستگی با وظایف خود آشنا شده، مراحل کمال و فضل را با درایت طی کرد.
سخنرانىهاى حضرت زینب(س) در کوفه و شام خاطره خطبههاى پدرش امیرمؤمنان را در یادها زنده کرد. زینب کبرا یکى از محدثان و راویان حدیث است بطوریکه در سنین کودکى، در حالى که بیش از پنج یا شش سال از عمرش نمىگذشت خطبه مادرش حضرت زهرا را با آن مضامین بسیار بلند و عالى شنید و بدرستی برای دیگران نقل می کرد.
امام حسین برای ماندگاری و گسترش هدف خویش، قیام کربلا در دو مرحله برنامه ریزی کرد، مرحله اول اصل قیام بود که بعهده مردان جنگی بود و مرحله دوم انتقال پیام واهداف قیام و شهادتها بود که به عهده بازماندگان قیام و بویژه حضرت زینب(س) گذاشته شد .
حضرت زینبت از دوران کودکی بواسطه تربیت خاص خود با این مسئولیت آشنا و برای آن آماده شده بود .
وی مقابله با سختیها و برخورد هوشمندانه، همراه با درایت را آموخته بود تا بخوبی از پس مشکلات برآمده و با اتخاذ تدابیر ارزشمند، بهترین نتیجه را از شرایط برای اسلام و مسلمانان بگیرد.
پس از شهادت امام حسین رسالت سنگین حضرت زینب آغاز شد. این در شرایطی بود که آن حضرت سخت ترین روزهای زندگی خود را به لحاظ جسمی و روحی طی می کرد و در حالیکه تألمات بسیاری بابت شهادت نزدیکترین خویشان خود داشت و سختی روزهای جنگ نیز او را رنجور ساخته بود، باید با هوشمندی، با جبار زمانه روبرو می شد و برخوردی از خود نشان می داد که به نحو احسن آن کینه توز را رسوا و اهداف و فلسفه قیام عاشورا و شهادت امام حسین(ع) و یارانش را چنان به گوش مسلمانان برساند که در همیشه تاریخ ماندگار و جاودانه شود .
حضرت زینب پس از شهادت امامحسین سه وظیفه و رسالت مهم بر عهده داشت: پرستارى از امام سجاد(ع) و حمایت و دفاع از جان آن حضرت در برابر تعرضات و تهاجمات دشمن، حمایت و دفاع از زنان و کودکان اهلبیت و پیامرسانى خون شهدا و بیدارگرى و آگاهىبخشى به مسلمانان.
اهل بیت امام حسین(ع) به سرپرستى زینب کبرا توانستند، به سرعت پرده از جنایات یزید و سرسپردگان وی برداشته و چهره خبیث آنان را به مردم کوفه و شام نشان دهند.
آنان در کوتاهترین زمان ممکن نداى حقطلبى، ظلم ستیزى، پاسدارى از دین، مظلومیت و عدالتخواهى امامحسین را به شهرهاى بسیارى رساندند. به طورى که پس از مدتى کوتاه یزید دریافت که نه تنها از شهادت امام حسین(ع) و اسارت اهلبیت او نتوانسته به اهداف مورد نظر خود برسد بلکه نزد مردم رسوا و منفور شده است .