به گزارش خبرنگار مهر، یخدانهای دو قلوی سیرجان در استان کرمان متعلق به دوره قاجار است و به عنوان یکی از یخدانهای منحصر به فرد در کنار یکدیگر ساخته شده‌اند و توسط دیواری به هم متصل اند.
این یخچالها در سال 84 به شماره 11875 جزو آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی قرار گرفت و عرصه و حریم آن مشخص و تصویب شد. با این حال در عرصه این یخچالها ساختمانی دو طبقه در مالکیت شخص حقیقی وجود داشت که مالک آن تنها می توانست تا پایان عمر مفید، ساختمانش را نگه دارد از سوی دیگر اجازه هیچگونه ساخت و سازی طبق ضوابط حریم را در آن مکان نداشت.
اما در سال 87 مالک این ساختمان از سازمان میراث فرهنگی به دیوان عدالت اداری شکایت کرد با این مضمون که قصد دارد این ساختمان را تخریب کند و ساختمانی بلندتر به جای آن بسازد اما سازمان میراث فرهنگی چنین اجازه ای را به او نداد.
این اعتراض بدان جهت بود که طبق ضوابط عرصه این اثر، هر گونه اقدامی که منجر به تخریب عرصه و اعیان اثر تاریخی شود، ممنوع است.
دیوان عدالت اداری نیز موضوع اعتراض مالک را به سازمان میراث فرهنگی ارجاع داد. پس از آن جلسه ای با حضور اعضای کمیته فنی حرائم برای حل مشکل در عرصه یخچالها تشکیل شد و اعلام شد که باید جلسه دیگری با حضور مقامات استانی و شهری نیز در این ارتباط برگزار شود در غیر این صورت، مسئولان استان با توجه به اعتبارات تخصیص داده شده برای تملک، بایستی طبق توافق دو جانبه نسبت به تملک ملک به صورت فازبندی اقدام کنند.
محل عرصه یخدانها نشان میدهد دیواره ای که دو یخچال را به هم متصل کرده ادامه دارد و به ملک شخصی می رسد
اما جلسه دوم هیچ وقت تشکیل نشد بنابراین باید طبق آنچه که در جلسه آمده بود، نسبت به خرید ملک توسط استان اقدام می شد. ولی شنیده ها حاکی از آن است که معاون میراث فرهنگی اعلام کرده که خرید این ملک در توان سازمان میراث فرهنگی نیست و تنها به دلیل روابط دوستانه با مالک این ساختمان از کمیته فنی خواسته مجوز ساخت و ساز را به مالک بدهند.
به همین منظور آذرماه سال گذشته نامه ای تنظیم و در آن قید شد که اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان به منظور تامین زمین معوض با توافق مالک و یا خرید ملک طرف مدت ده روز اقدام کند. همچنین در صورت انجام نشدن این مورد، مجوز ساخت و ساز و احداث بنا تا حد ارتفاع موجود اثر با نمایی کاهگلی که تقریبا 11 و نیم متر است اقدام شود.
مجوز ساخت و ساز بنا در عرصه یخچالهای طبیعی با امضای معاون میراث فرهنگی
اما از آنجایی که مهلت ده روزتمام شد و هیچ وقت این زمین از سوی سازمانهای استانی خریداری نشد؛ مالک اکنون می تواند در عرصه یخچالهای طبیعی ثبت شده در فهرست آثار ملی برخلاف ضوابط به ساخت ساختمانی جدید با ارتفاعی هم اندازه ارتفاع یخچالها اقدام کند! اما درحال حاضر اقدامی انجام نداده است چون قیمت زمینهای این محدوده بالا رفته و مالک هنوز امیدوار است که سازمان میراث فرهنگی ملکش را خریداری کند!
اما نکته مهم اینجاست که ارائه مجوز ساخت و ساز در عرصه یک اثر تاریخی به مالک ساختمان شخصی درحالی انجام شده است که برخی از کارشناسان میراث فرهنگی عنوان می کنند دیواری که دو یخچال دو قلو را به هم متصل کرده است ادامه دارد بنابراین این ملک درست درجایی قرار گرفته که احتمال می رود یخچال سوم نیز در همان محل قرار گرفته باشد.