به گزارش خبرنگار مهر، یخچالهای سیرجان در غرب استان کرمان و مرکز آن شهرستان سیرجان واقع شده است. یخچالها یا همان یخدانهای طبیعی سیرجان در این استان هم جنبه گردشگری دارد و هم یک جاذبه طبیعی منحصر به فرد است.
در استانهایی مانند کرمان و یزد که در تابستان آب خنک آنها بالاست، نیاز به تولید یخ بوده به همین دلیل این یخدان ها یخ مصرفی شهر قدیم سیرجان را تامین می کردند و نام دیگر این یخچالها را یخدان گذاشتند.
پیشینیان ما حوضی مدور و بزرگ به قطر دهانه حدود 20 تا 30 متر و عمق 6 تا 7 متر حفر می کردند و بر روی آن گنبدی بسیار بزرگ و مخروطی شکل می ساختند.
این بنا دارای دیوارهای بلند و مخازن یخ بوده که از خشت خام و ملات گل ساخته شده است. اهالی سیرجان در فصل زمستان مخزن یخدان ها را از یخ پر کرده و با بستن درب ها و روزنه ها در فصل تابستان از یخ آن استفاده می کردند.
از این یخدانها دو نمونه منحصر به فرد در سیرجان مانده که قدمت آنها مربوط به دوره قاجار است و در سیرجان، قسمت غرب محله باغ بمید، خیابان شیخ فضل الله نوری واقع شده اند.
ین اثر در تاریخ ۱۸ خرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۸۷۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.