به گزارش خبرنگار مهر، عملیات اطفا حریق در کوههای صعب العبور پلدختر در حالی با مشارکت فعال نیروهای هلال احمر پیگیری می شود که به دلیل وضعیت و شرایط توپوگرافی منطقه همچنان عملیات به کندی پیش می رود.
این در حالی است که بالگرد اعزامی از کرمانشاه یک بالگرد نفربر است که اقدام به هلی برد نیروها به محل کوههای صعب العبور پلدختر می کند و تیم های امدادی برای رسیدن به محل آتش باید چند کیلومتری به همراه دبه ها و بطریهای آب پیاده روی کنند.
کوهپیمایی نیروها برای رسیدن به محل آتش سوزی
با این اوصاف کوهپیمایی تا رسیدن به محل حادثه خود توان نیروهای امدادی را می گیرد به طوریکه عکاس خبرگزاری مهر که برای گرفتن تصویر از صحنه های آتش سوزی در ارتفاعات شهرستان پلدختر حضور یافته بود از نیمه راه بازگشت.
مطابق اظهارات کارشناسان 75 درصد مساحت لرستان را ناهمواری ها تشکیل می دهد که این امر ضرورت وجود بالگرد مخصوص اطفا حریق در این استان را انکار ناپذیر می کند.
تجربه آتش سوزی جنگلها و مراتع شهرستان پلدختر که می رود به فاجعه ای برای جنگلهای زاگرس تبدیل شود نمونه ای از ضعف امکانات و تجهیزات مقابله با اطفاء حریق در استان لرستان است که گویا با وجود هشدارهای رسانه ها به ویژه خبرگزاری مهر تاکنون مورد توجه قرار نگرفته بود.
در حالی آتش سوزی در جنگلها و مراتع پلدختر به ساعت پنجاهم خود نزدیک می شود که از دست رفتن بیش از 500 هکتار جنگل و مرتع که تبعات زیادی برای گونه های جانوری منطقه دارد می تواند خسارت غیرقابل جبرانی برای طبیعت این استان باشد.
تلاش طاقت فرسای نیروهای امدادی در گرمای 55 درجه
آنچه که باید مورد تقدیر قرار گیرد فعالیت طاقت فرسای نیروهای هلال احمر، منابع طبیعی، ستاد حوادث، بسیج و محیط زیست در شرایطی است که دمای هوا در شهرستان پلدختر به عدد 55 درجه نزدیک می شود ولی آیا در همه کشورهای دنیا عملیات اطفاء حریق با این وضعیت و تنها با اتکا به نیروی انسانی صورت می گیرد؟
بارها در رسانه های مختلف شاهد آتش سوزی های گسترده ای در کشورهای مختلف اروپایی و حتی آسیایی بوده ایم که در آنها هیچ خبری از اطفاء حریق با دبه و بطری آب معدنی نیست ولی در منحصر به فرد ترین ذخیره گاه زاگرس به عنوان قلب تپنده ایران عملیات اطفا حریق با کمترین تجهیزات و فقط با از خودگذشتگی و ایثار نیروهای امدادی صورت می گیرد.
در حالی عملیات امدادی در گرمای 55 درجه در پلدختر پیگیری می شود که بسیاری از نیروهای امدادی با زبان روزه در ارتفاعات "مهله کوه" حضور یافته اند و کیلومترها پیاده روی را به جان خریده اند تا بخشی از این میراث طبیعی را حفظ کنند ولی آیا در استانی که بارها شاهد آتش سوزی در ارتفاعات بوده است باید همچنان با چالش نبود بالگرد امدادی و تجهیزات کافی مواجه بود؟
مبارزه با آتش با سلاح دبه و بطری آب!
یک کارشناس محیط زیست در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: ما همواره هزاران میلیارد تومان در احداث پروژه هایی که خودشان در نهایت عامل از بین رفتن جنگل های زاگرس می شوند، خرج می کنیم اما برای حفاظت از داشته های خدادادی این سرزمین که همانا جنگل های خدمت رسان هستند و بیش از 50 درصد از منابع آبی ایران را تامین می کنند، ریالی خرج نمی کنیم!
محسن تیزهوش ادامه داد: جای بسی تعجب است که استان لرستان با داشتن چنین عرصه عظیمی از جنگل و مرتع در مواقع اضطراری و حساس با دستان خالی و یا بطری ها و دبه های آب به جنگ به آتش رفته باشد.
وی با تاکید بر اینکه کارهایی که برای خاموش کردن آتش انجام می‌شوند باید اثرگذار و فوری باشند، تصریح کرد: خاموش کردن آتش کاری بسیار سخت، خطرناک و خسته کننده است که باید روند آن سرعت بخشیده شود.
این فعال محیط زیست معتقد است که امدادگران اسیر شرایط خاص توپوگرافی منطقه شده اند و تنها با یک بالگرد که تنها به هلی برد افراد مشغول شده نمی توان در زمان کوتاه به خاموشی کامل آتش امید داشت.
عواقب آتش سوزی 48 ساعته در جنگلهای پلدختر
تیزهوش همچنین به تبعات این آتش سوزی گسترده در پلدختر اشاره کرد و گفت: نابودی فزاینده پوشش گیاهی جنگل های پلدختر در 48 ساعت گذشته عواقب بسیاری را برای استان در پی خواهد داشت.
وی با تقسیم این تبعات در دو بخش اقتصادی و زیست محیطی، یادآور شد: متاسفانه عواقب از بین رفتن جنگلها و مراتع همواره در کشورمان نادیده گرفته شده و این در استان لرستان بیش از آنچه که ما تصور می کردیم، نادیده گرفته شده است.
این کارشناس محیط زیست ادامه داد: امروزه کشور ها و سرزمین هایی که جنگل ها و مراتع خود را در اثر عوامل مختلفی همچون آتش سوزی از دست می دهند در معرض آسیب های اقتصادی کمر شکنی قرار می گیرند که با گذشت زمان بر شدت این آسیب ها افزوده نیز می شود.
تیزهوش با یادآوری اینکه در استان لرستان اقتصاد جوامع محلی که مشاغل مرتبط با جنگل دارند مورد آسیب جدی قرار گرفته است، عنوان کرد: از بین رفتن مراتع، بدان معناست که کار کشاورزی و دامپروری مردم با مشکل جدی مواجه می شود زیرا آتش سوزی عوامل پایداری خاک و در حقیقت حاصل خیزی خاک را گرفته و در مقابل زمین هایی را به ما تحویل می دهند که برای بازگشت به چرخه طبیعی خویش به مدت زمان زیادی نیازمند است که در همین زمان که ما منتظر احیای زمین های سوخته خویش هستیم، آسیب های اقتصادی ضربه های موثر تری را به اقتصاد منطقه وارد می کند.
مسئول کمیته آلودگیهای محیط زیست کانون همیاران طبیعت لرستان گفت: این در حالیست که عواقب زیست محیطی از بین رفتن جنگلها و مراتع شرایط بحرانی و غیر قابل کنترلی را برای اغلب سرزمین هایی که داشته های طبیعی خویش را از دست داده اند، به وجود آورده است.
آتش سوزی که درسهای زیادی برای مسئولان داشت
وی به شرایط خاص پلدختر اشاره کرد و بیان داشت: با از بین رفتن پوشش گیاهی بروز سیلاب های فاجعه آمیز محتمل بوده و این رخداد تلخ در بسیاری از کشور های جهان رخ داده و آسیب های فراوانی را به اقتصاد آن کشور تحمیل کرده است.
تیزهوش معتقد است که آتش سوزی پلدختر درس های زیادی برای منابع طبیعی لرستان به دنبال داشت و یادآور شد: اقداماتی همچون افزایش "آتش بر" شاید در ابتدا کافی باشد اما آتش سوزی پلدختر به ما نشان داد که تنها اکتفا کردن به احداث آتش بر کافی نبوده و اگر به فکر حفظ و احیای جنگلها و مراتع استان افتاده ایم باید با داشتن یک برنامه جامع و دقیق هم به حراست از جنگلهای استانمان برخیزیم و هم در مواقع حساس چشم انتظار کمک سایر استان ها ننشینیم.
وی با تاکید بر ضرورت تجهیز لرستان به بالگرد اطفا حریق، عنوان کرد: در مورد آتش سوزی بی سابقه پلدختر باید در سریع ترین زمان ممکن دلایل این آتش سوزی بررسی شده و برای برطرف کردن کمبودها اقدام به برنامه ریزی های کاربردی نمود.
آتش سوزی همچنان مهمترین دلیل از بین رفتن جنگلهای لرستان است
به هر روی در سال های اخیر جنگل ها و مراتع استان لرستان که یکی از اصلی ترین و مهمترین رویشگاه های زاگرس به شمار می آیند درگیر مشکلات بسیاری شده اند که مجموعه ای از عوامل طبیعی و انسان ساخت در تداوم شرایط بحرانی این زیستگاه های ارزشمند تاثیر بسزایی داشته است.
از سوی دیگر سیر صعودی آتش سوزیهای جنگلها و مراتع در این استان زنگ خطر را در این زمینه به صدا درآورده به طوریکه به اعتقاد کارشناسان بخش عمده ای از جنگلهای لرستان به دلیل آتش سوزی از بین رفته اند.
با این اوصاف تجهیز استان لرستان به امکانات و بالگرد اطفا حریق شاید مهمترین درسی است که آتش سوزی 50 ساعته جنگلهای پلدختر برای مسئولان به همراه داشت که امید می رود این موضوع مورد توجه مسئولان قرار گیرد نه اینکه منتظر بمانیم تا 500 هکتار دیگر از مراتع زاگرس در میان شعله های آتش دود شود و دوباره همین حرفها را تکرار کنیم.
..............................................
گزارش: صدیقه حسینی
عکس: محسن مهرابی