دکتر سید یحیی یثربی در مورد جایگاه نظریه‌پردازی در ایران به خبرنگار مهر گفت: من این موضوع را دنبال کرده و از هر فرصتی که برای طرح دیدگاه‌هایم در مسائل بنیادی علوم انسانی اسلامی پیش آید، استقبال می‌کنم. اما چنا‌ن‌که بارها و از راه‌های مختلف یادآور شده‌ام، راه و روش متولیان این موضوع، در جامعه ما، راهی نیست که از آن امید نتیجه داشته باشم.
وی افزود: هدف‌های بزرگ این جامعه در زمینه علوم انسانی، هنوز هم به صورت یک آرزو جلوه می‌کنند. مهندسی فرهنگی نداریم، مسئله تعریف‌شده نداریم، مدیریت‌ها همچنان ناکارآمد هستند، راه و روش درستی در پیش نگرفته‌ایم و با این‌همه، هیچگونه هشدار و توصیه‌ای را نیز جدی نمی‌گیریم.
استاد بازنشسته گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: پیش از پیشنهاد موضوع بحث خودم، باز هم چند نکته را تذکر می دهم: برای ایجاد تحول در علوم انسانی باید به‌دنبال آن باشیم که سقفها را بشکافیم و طرحی نو دراندازیم و راهکار جدیدی ارائه دهیم، تا دانش‌پژوهان جامعه را به سمت و سوی جدیدی هدایت کنیم و بتوانیم به نتایجی دست یابیم که در مخیله پیشینیان هم نمی‌گنجند.
وی افزود: بنابراین حاشیه‌نوشتن و اظهارنظر در چارچوب‌های گذشته، تولیدعلم به‌شمار نمی‌روند. بلکه باید نخست برای روشن ساختن کاستی‌های چارچوب موجودمان، تلاش کنیم تا با ایمان به کاستی‌ها، صادقانه در فکر جبران آن‌ها باشیم. مسئله‌های تعریف‌شده داشته باشیم و تمام مراکز علوم انسانی کشور را در یافتن پاسخ این مسئله‌ها به جنبش درآوریم. به‌گونه‌ای که گروه‌های مختلف علوم انسانی، به‌صورت تیم‌های فعال به‌هم پیوسته و روشمند و هدفمند درآیند. نه اینکه همانند وضع کنونی کشورمان، حتی دو استاد در کنار هم قرار نداشته باشند و همه مراکزمان با تلاش‌های موازی، کارهای بازی‌گونه انجام دهند.
این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه و عرفان اسلامی یادآور شد: باید از نقد استقبال کنیم تا کاستی چارچوب‌هایمان روشن شود. کسانی را که بر اساس استعداد و شرایط ذهنی خود توان نقد دارند، در تنگنا قرار ندهیم و به تحقیر و تکفیرشان نپردازیم. تجربه تلخ تاریخ را باز هم تکرار نکنیم. یکی از تنگناهای نقد و نظریه‌پردازی به داوری سپردن آن‌هاست.
یثربی در مورد اینکه چه موضوعاتی را به عنوان نظریه‌پردازی پیشنهاد می‌کند، گفت: موضاعاتی از قبیل چگونگی مدیریت کرسی‌های نقد و نظریه‌پردازی، نظام مهندسی فرهنگی کشور بر اساس مبانی فلسفه سیاست اسلامی، چگونگی اصلاح منطق و معرفت‌شناسی موجود بر اساس رهنمودهای قرآن کریم، روش درست تفکر فلسفی در جهت غلبه بر شبهه کانت و کارآیی فلسفه اسلامی از مباحث پیشنهادی هستند.