به گزارش خبرنگار مهر در تبریز، تا صدها سال پیش مردمان آذربایجان به زبان های گوناگونی سخن می گفتند که به تدریج و با پیشرفت جامعه، این زبان ها رو به فراموشی گذاشته شده و این زبان ها تنها به خاطره اقوام این منطقه تبدیل شد.
اما این اتفاق سرنوشت همه زبان های باستانی نبود و زبان تاتی به عنوان یکی از قدیمی ترین و نا مانوس ترین زبان های این منطقه هنوز در پشت دیوار برخی خانه های روستایی آذربایجان شرقی زنده است.
رئیس ستاد ثبت آثار تاریخی استان آذربایجان شرقی در گفتگو با مهر، از ثبت زبان تاتی در فهرست میراث ناملموس آثار ملی کشور خبر داد و گفت: زبان باستانی تاتی روستای کرینگان ورزقان با ثبت ملی جاودانه شد.
تراب محمدی یادآور شد: زبان باستانی تاتی، یکی از 16 اثر میراث فرهنگی و معنوی آذربایجان شرقی است که اوایل تابستان سال جاری در سومین همایش شورای عالی سیاست گذاری در استان چهار محال و بختیاری در فهرست آثار ملی ایرانیان به ثبت رسید.
وی افزود: زبان تاتی یکی از زبان های باستانی منطقه است و بنا به پژوهشهای زبان شناسان و پژوهشگران، زبان باستانی آذربایجان است که با فراز و نشیب های فراوان در برخی از نقاط دور افتاده آذربایجان هم چنان به حیات خود ادامه می دهد.
محمدی عنوان کرد: در حال حاضر مردم روستای کرینگان به این زبان گفتگو می کنند که به نظر می رسد راز ماندگاری آن عدم راه ارتباط و راه نیافتن وسایل ارتباطی است، به طوری که مردم روستا می گویند در طول این بیست سالی که به روستا جاده کشیده شده و رفت و آمد زیاد شده ترکی بیشتر تاثیر گذاشته است.
محمدی یادآور شد: با توجه به مطالعات مردم شناسی انجام شده، عناصر فرهنگی گوناگونی که در این روستا وجود دارد تفاوت چندانی با روستاهای ترک زبان ندارد و تنها عنصر فرهنگی زبان است که مردمان این آبادی را با مردم روستاهای پیرامون جدا می کند.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بقایای این زبان کهن را در شرف نابودی دانست و گفت: لازم است برای گردآوری و مطالعات زبان شناختی اساسی عجله کرد.
محمدی عنوان کرد: در آذربایجان شرقی علاوه بر کرینگان در روستای گلین قیه نیز با اندکی تفاوت این زبان تا پنج شش دهه قبل رواج داشته ولی امروزه یکی دو نفر پیرمرد هفتاد ساله آن را بلد هستند که با مرگ این دو نفر زبان گلین قیه ای هم از دنیا خواهد رفت.
محمدی تصریح کرد: زبان تاتی یکی از داشته های فرهنگی و میراث معنوی مردم منطقه است و با ثبت این اثر در فهرست آثار معنوی، مردم تات زبان روستای کرینگان بیش از پیش نسبت به حفظ آن خواهند کوشید.
وی افزود: همچنین با معرفی این زبان و روستای کرینگان به عنوان یکی از جاذبه های فرهنگی مطرح شده و با راهی شدن گردشگران فرهنگی به سوی روستا از لحاظ اقتصادی و فرهنگی، تحولات خوبی نصیب مردم روستا خواهد شد.
گفتنی است، کرینگان از روستاهای دیرماز شرقی از توابع شهرستان اهر است که در شمال تبریز قرار دارد و در 60 کیلومتری بخش ورزقان واقع شده است.
در حال حاضر روستای کرینگان دارای 25 خانوار با تعداد 130 نفر جمعیت در یک نقطه دور افتاده از مرکز استان در دل جنگلهای بکر و دست نخورده ارسباران قرار گرفته است.
-----------------
سبا حیدرخانی