رييس جمهوري تاكيد كرد: اگر جهاني شدن فرهنگ براي فرهنگ هاي گوناگون تهديد است، فرهنگي شدن جهان كه وجه ديگر دوران ماست ، خود فرصت است و ايران شناسي در اين "فرصت" جايي مهم دارد.

به گزارش خبرنگار سياسي مهر ، سيد محمد خاتمي در دومين همايش ملي ايران شناسي گفت: ايران شناسي مساله مهم ماست ، هم از آن رو كه ايراني هستيم يا به ايران مي انديشيم و هم از آن رو كه ايران در متن ديروز، امروز و فرداي جهان ، حضور موثر داشته و دارد.

وي با بيان اينكه بايد با دلبستگي هاي ديرين، به ضرورت ها و مسايل نوين بپردازيم، گفت: مساله نخست در اين افق اين است كه ايران شناسي علمي است كه به جوانب مختلف تمدن و فرهنگ و تاريخ ايران نظر دارد، امروز مطالعاتي كه معمولا متاثر از بينش ها يا روش هاي غير آكادميك بوده اند و بيشتر در حد مسموعات با مشاهدات "پيشا علمي" باقي مانده اند، نمي توانند پاسخگوي دانش ايران شناسي باشد.

وي افزود:  ايران شناسي در واقع نوعي دانش جديد است كه بايد بتواند به قصد توصيف و تبيين تمدن و فرهنگ ايران رويكردي نو و نقادانه داشته باشد، ايران شناسي در زمره مطالعات علمي است؛  هم از حد الگوهاي مبتني بر پيش فرضهاي قومي كهن فراتر است و هم از رويكردهاي سياسي دوران استعمار و مباني قوم مدار غربي دور شده است.

خاتمي با بيان اينكه ايران شناسي را مي توان اكنون در زمره "مطالعات انتقادي" به حساب آورد كه خارج از دوگانه سازي هاي كهن غربي - شرقي قرار دارد گفت : در شرق شناسي و به تبع آن ايران شناسي كلاسيك ، شرق و ايران موضوع شناخت و نه طرف گفت و گو و شريك بحث قلمداد مي شدند و همين ، عامل مهمي در پيدايش و رشد نگرش هاي "غيرت ساز" بوده است .

وي افزود: امروز مي توان با تاكيد بيشتر بر جامعيت و استقلال بينش ها و روش هاي علمي ، ايران شناسي را با راهبردها و جهت گيري هاي گفتگويي پي گرفت .

خاتمي تصريح كرد : قطعا يكي ازمولفه ها ومصاديق مهم پيشبرد گفتگوي تمدن ها هم درمقياس ملي و هم درمقياس هاي منطقه اي و بين المللي،اهتمام به ايران شناسي است، پس بايد به منطق وروش علمي درهمه وجوه ومقوله هاي ايران شناسي اهميت و اولويت دهيم.

رييس جمهوري توجه به چشم اندازهاي نوين ايران شناسي را مورد تاكيد قرار داد و گفت : نمي توان از نسبت ميان جهاني شدن و گرايش هاي جهان شمول از يكسو و اهميت يافتن رويكردهاي بومي از سوي ديگر غفلت كرد.

وي افزود: فرايند شتابان جهاني شدن دردهه هاي پاياني قرن بيستم با افزايش خاص گرايي هاي فرهنگي همراه است و اين واقعيت نمونه هاي پرشمار و گوناگون در حوزه هاي ذهني و عيني  دارد.

خاتمي تصريح كرد: سخن از تنوع و تكثر فرهنگي در برابر موج هاي فراگير و ادغام گرا ، اختصاص به مناطق جغرافيايي يا حوزه هاي تاريخي خاص ندارد و هر چه جهان فشرده تر و به هم پيوسته تر مي شود و فرهنگ ها و هويت هاي فراگير تر شكل مي گيرند، توجه به وجوه خاص فرهنگي و عناصر هويت بخش فرهنگ ها و خرده فرهنگ ها نيز بيشتر مي شود ، در چنين چشم اندازي ايران شناسي و مطالعاتي از اين دست هم موضوعيت و هم مطلوبيت نو يافته است

رييس جمهوري با اشاره به ضرورت توجه به جوانب مختلف مقوله ايران شناسي گفت: ايران شناسي در برگيرنده مقوله هاي مختلف فرهنگي ، هنري ، اجتماعي ، اقتصادي ، سياسي ، تاريخي و علمي است كه در عين حال مفهومي ميان رشته اي دارد.

وي افزود: اگر چه امروز جنبه و وجهه هويتي آن حائز اهميت است، اما ترديدي نيست كه همين مقوله نيز از مفاهيم تاريخي ، اجتماعي ، اقتصادي و گفتماني تاثير مي پذيرد .

خاتمي تصريح كرد: ما نيازمند آنيم كه بدانيم در چه ظرف فرهنگي و تمدني جهاني قرار داريم و فعليت و فاعليت ما در آن كدام است ، ايران شناسي مقوله اي مركب و چند ركني است كه مي تواند راهبردها و كاربردهاي موثر براي برآوردن اين نياز داشته باشد.

رييس جمهوري با اشاره به اينكه در نخستين همايش ملي ايران شناسي اهميت اهتمام به "ايران جغرافيايي"، "ايران تاريخي" و "ايران زباني" ، را در مطالعات ايران شناسي يادآور شده بود گفت: اينگونه مطالعات ، طبيعتا رويكردهايي "ميان رشته اي"، "ميان سرزميني" و "ميان دانشگاهي " طلب مي كند، ايران شناسان عصر ما نياز دارند كه بيش از هميشه با خود و به همكاران خود در حوزه هاي متناظر، ارتباط و همكاري داشته باشند.

خاتمي ضمن تقدير از بنياد ايران شناسي به خاطر جديد در پيگيري مسائل همايش اول ايران شناسي گفت: تاسيس دبيرخانه همكاري هاي بين المللي ايران شناسي در تهران خبر اميدبخشي است كه حاكي از عزم محققان ، استادان و ايران شناسان گرانقدر در همه حوزه هاي جغرافيايي است.

رييس جمهوري گفت: بايد توجه به "ايران شناسي" را مفيد بدانيم و آن را جدي بگيريم چرا كه اگر اين رهيافت را در تحقيقات ، در آموزش و در اجرا به كارگيريم و از آنجا كه هستيم گامهايي هر چند كوچك فرا پيش نهيم، توفيق بسيار يافته ايم.