در این مراسم سردار محمد سوداگر رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در سخنانی گفت: با تحقیقات و بررسی‌های وسیع و طولانی‌مدتی که ما انجام داده‌ایم، به این نتیجه رسیدیم که در طول 20 سال گذشته میراث دفاع مقدس را به صورتی غیر از آن چیزی که واقعیت داشت، به جامعه ما نشان داده‌اند.
وی افزود: دفاع مقدس مجسمه‌ای زیبا و بلورین بود که عده‌ای سعی کردند با گفتمان‌های متفاوت آن را بَزَک کنند و به جامعه ارائه دهند که البته جامعه پذیرای آن نبود.
رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس ادامه داد: در کتاب‌ها و فیلم‌های ما، زمینه رویشی و کُنه و درون و ماهیت اصلی دفاع مقدس نمایش داده نشد. معمولاً در این فیلم‌ها یک بسیجی و یک آر پی جی به دست حضور دارند که می‌توانند یک گردان عراقی را از پای درآورند.
سردار سوداگر تاکید کرد: بیننده به این فیلم‌ها که نگاه می‌کند با خود می‌اندیشد که اگر عراقی‌ها آنقدر احمق و در عوض رزمندگان اسلام آنقدر قوی بوده‌اند، چرا جنگ اینقدر طولانی شد؟
وی با بیان اینکه «اسناد شرف ملی هر ملتی محسوب می‌شوند» گفت: کل شهدای ما در جنگ 8 ساله 218 هزار نفر بود و از سوی دیگر در تصادفات 10 سال گذشته 235 هزار نفر در کشور کشته شده‌اند. این در حالی است که در فیلم‌ها، اینگونه نشان داده می‌شود که انگار چند میلیون نفر از ایرانی‌ها در جنگ کشته شده‌اند. این نشان می‌دهد نگاه ما به جنگ، اسنادی نبوده است.
رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در ادامه با اشاره به نحوه مواجهه بنی‌صدر با جنگ، افزود: جنگ 31 شهریور 1359 شروع شد و این در حالی است که اولین جلسه شورای عالی دفاع به ریاست فرمانده کل قوا که شخص رئیس جمهور یعنی ابوالحسن بنی‌صدر بود، 27/7/1359 تشکیل شد. دلیل این تاخیر واقعاً چیست؟ این اسناد هستند که در این باره توضیح می‌دهند.
سردار سوداگر تاکید کرد: در روز 6 مهر 1359 که 7 روز از جنگ گذشته، عراق 70 کیلومتر وارد خاک ایران شده، مردم در دروازه‌های خرمشهر جلوی تانک‌های عراقی ایستاده‌اند و لشکر 9 زرهی عراق، مردم سوسنگرد را با تانک مورد هدف قرار داده، شورای عالی دفاع قطعنامه صادر می‌کند و در آن از طرف‌های درگیر می‌خواهد مشکل فیمابین را از طریق مجامع بین‌المللی حل کنند.
وی با اذعان به ارائه نشدن بسیاری از اسناد دوران جنگ، گفت: ما در بسیاری موارد، سختی‌ها و پیامدهای عدم ارائه اسناد را می‌پذیریم تا درد مردم بیشتر از این نشود و این در حالی است که بسیاری از این اسناد گویای درد و رنج است که بر مردم ما رفته است.
رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در عین حال تاکید کرد: اسناد، گویای عزتمندی و بزرگمردی مردم عزیزی است که در این عرصه حضور داشتند و مدیریت عالیه جنگ توانست با دست خالی و بدون پشتوانه و تنها با اتکا به قدرت لایزال الهی و مدیریت عالیه امام (ره) و مسئولان کشوری، جنگ را به پیروزی برساند.
سردار سوداگر همچنین با اشاره به حمله به خرمشهر در 4 مقطع مختلف از تاریخ معاصر، گفت: قدرت‌های خارجی قبل از انقلاب سه بار خواستند بیایند خرمشهر و آمدند و خواستند بروند و رفتند. اما بعد از انقلاب قدرت‌ها یک بار خواستند بیایند (خرمشهر) و آمدند و خواستند بمانند ولی نتوانستند.
وی ادامه داد: من 20 سالم بود که رفتم جبهه، محسن رضایی 27 سالش بود، شهید صیادشیرازی 31 سالش بود. ما نه جنگ بلد بودیم نه تجهیزاتی داشتیم؛ همه تجهیزات ما رده دوم و وابسته به کشورهای دیگر بود. در چنین شرایطی نظام لیبرالی حاکم بر کشور اولین کاری که کرد این بود که همه قراردادهای نظامی ایران را که مبالغ مربوط به آنها هم پرداخت شده بود، لغو کرد.
رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس با انتقاد شدید از سیاست ابوالحسن بنی‌صدر در اداره جنگ، گفت: اگر او قبل از جنگ تنها یک مصاحبه انجام می‌داد و اعلام می‌کرد که به نظر می‌رسد عراق در حال آماده شدن برای فعالیت عمده است، آیا عراق جرات می‌کرد با این شتاب به سمت شهرهای ما حمله کند؛ نه! ما پوزه عراق را به خاک می‌مالیدیم.
سردار سوداگر تاکید کرد: اگر او (بنی‌صدر) به ارتش دستور حرکت به سمت مرزهای غربی کشور را می‌داد، عراق اینگونه به ما حمله‌ور می‌شد؟ اسناد نشان می دهد که ابلاغ به لشگرها در تاریخ 31 مهر 1359 صورت گرفته است. اینها سوالاتی است که ما داریم و بدون پاسخ مانده‌اند.
اسحاق صلاحی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران که بامداد امروز از سفر گرجستان بازگشته است، در سخنانی گفت: من از سرزمینی برمی‌گردم که در جنگ‌های اول و دوم جهانی هم محل تاخت و تاز نیروهای متفقین بود و هم متحدین، اما یادگارهایش از این دو جنگ، تنها چند یادمان سرباز در یکی دو میدان چند شهرش است؛ در حالی که وجب به وجب خاک ما به برکت خون مقدس شهدا، بو و رنگ خاصی دارد.
وی افزود: هنوز که هنوز است دانشجویی که از طریق کاروان‌های راهیان نور به شلمچه می‌رود و تابلویی را می‌بیند که رویش نوشته «با وضو وارد شوید»، ناخودآگاه از خود بی‌خود می‌شود.
مشاور فرهنگی رئیس جمهور در ادامه از نشان داده نشدن اسناد و تصاویر واقعی جنگ در رسانه ملی انتقاد و تاکید کرد: کسانی که در دفاع مقدس حضور داشته‌اند، هنوز نتوانسته‌اند فیلمی را از صدا و سیمای ایران ببینند که صحنه نبرد را به ما نشان دهد.
صلاحی گفت: ما وقتی می‌خواهیم مسیر زندگی شهیدی را به تصویر بکشیم، آنقدر او را قدسی می‌کنیم که خیلی از جوانان ما فکر می‌کنند اصلاً نمی‌توانند شهید شوند. این در حالی است که ما از خانواده‌های بسیار متمول، از خانواده‌های کارگر، از طلاب از همه اقشار شهید داده‌ایم.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تاکید کرد: واقعاً اگر یک بسیجی آنگونه که در فیلم‌های ما نشان می‌دهند، می‌تواند یک گردان عراقی را به اسارت درآورد، پس چرا جنگ اینقدر طولانی شد؟!
مشاور فرهنگی رئیس جمهور افزود: آنچه جنگ ما را با بقیه جنگ‌ها متمایز می‌کند، این نیست که ما پیروز میدان شدیم، بلکه یافتن پاسخ این سئوال است که چگونه پیروز شدیم؟
وی همچنین با انتقاد از برخی سیاسی‌کاری‌ها درباره دفاع مقدس گفت: بعضی با مطامع سیاسی خود به دفاع مقدس ضربه زدند.