به گزارش خبرنگار مهر ، با وجود تسلط و پررنگی چنین شرایطی ، هنوز هم هنرمندان و پژوهشگرانی یافت می شوند که دل در گرو هنر و سنت اصیل ایرانی دارند و برای پاسداشت و حفظ آن می کوشند.
شهریار بلوچستانی هنرمند اصفهانی یکی از همین هنرمندان است که به تازگی با همین دغدغه و نیت، کتابی را به چاپ رسانده است. "14 قطعه تنبک نوازی " نام کتاب بلوچستانی است که توسط انتشارات نقش جهان اصفهان منتشر شده است.
وی تا کنون چندین بار مقام اول تکنوازی تنبک را در جشنواره های موسیقی کشور به دست آورده و اجراهای گوناگونی در خارج از کشور داشته است . شیوه نوین بلوچستانی در آموزش تنبک به هنرجویان خود در اصفهان قابل توجه است. گفتگوی خبرنگار مهر با این هنرمند و محقق را می خوانید:
* آقای بلوچستانی می خواهم بدانم که اندیشه غالب شما در تولد این کتاب چه بوده است؟
من حدود 17 سال است که ساز تنبک را تدریس می کنم و در این سالها به دو موضوع بر خورده ام .یکی تکرار در کتابها و دیگر تکرار در شیوه نوازندگی . از ابتدای دوره متوسطه کتابی که درباره تکنوازی و شیوه های آن پرداخته شده باشد خیلی کم است و اگر هم باشد جامع نیست . این کتاب تجربیات من در تکنوازی تنبک است زیرا در تکنوازی سازهای کوبه ای نمی توان مدت زمان بیش از 3 تا 4 دقیقه را اختصاص داد . باید تکنوازی مفهوم داشته باشد و به گونه ای که ارزش تکنیکی آن مشخص شود و شنونده را خسته نکند . من 50 قطعه ساخته ام که در این کتاب 14 قطعه آن را همراه با لوح فشرده آموزشی آن آورده ام.
*در خلق این قطعات از چه کسانی تاثیر گرفته اید؟
استادانم ناصر فرهنگ فر، بهمن جلالی و همچنین استاد حسین تهرانی.
*استاد جلالی هم کتابی درباره تنبک دارد .
بله کتاب ایشان آموزش تنبک نوازی است ودر این حوزه کتاب خیلی خوبی است اما من به تکنواری تنبک پرداختم.
* کتاب شما چه تاثیری در حوزه موسیقی خواهد گذاشت؟
همیشه از تنبک به عنوان ساز همراه استفاده می شود . من در اجرای های بین المللی خود همواره دیده ام که تکنوازی های تنبک تاثیر خاص خودش را داشته است .به این دلیل که این ساز لهجه خاصی ندارد و ریتمی که تنبک دارد برای هر زبانی و هر جای دنیا تاثیر ویژه خود را می گذارد . سازهای کوبه ای اختصاص به مکان خاصی ندارند و لوح فشرده تصویری من به راحتی می تواند در همه جای دنیا کاربرد داشته باشد. به همین علت است که من کتاب را به دو زبان نوشته ام.
*حال ساز تنبک ایرانی این روزها چطور است؟
*حال ساز تنبک ایرانی این روزها چطور است؟
متاسفانه تا امروز تنبک نتوانسته جایگاه خودش را پیدا کند و و این برای موسیقی ما خیلی بد است که در جامعه ما پرفروش ترین سازها ، گیتار و سازهای غربی هستند.
* هنرمندان ما در عرصه تاریخ هنری ایران همواره قدم هایی در حوزه های مختلف هنر برداشته اند از جمله راه هایی که مربوط به این ساز می شده ؛ می خوام بدانم به نظر شما راه های نرفته ساز تنبک چیست؟
50 درصد موسیقی ما ریتم است و تنبک یکی از سازهای کاملا ریتمی است . تنبک ویژگی هایی دارد که با سایر سازها متفاوت است و آن احساس کامل این ساز به وسیله پنجهایمان است . ارتباط انسان با این ساز بی واسطه است و بنا به چایگاه قرار گرفتن تنبک روی زانو هیچ محدودیتی را برای ریتم در این ساز نمی بینیم . در حالیکه این ویژگی را سازهای دیگر ندارند.
از طرفی این ساز با ویژگی هایی که دارد می تواند جایگاه آکادمیک داشته باشد این در حالی است که امروز تنها سه ساز تار ،سه تار و سنتور در دانشگاه ها تدریس می شود. از دیگر مسائلی که در مورد تنبک باید گفت شیوه آموزش آن است در آموزش تنبک ابتدا تکنیک و پس از 6 ماه ریتم را تدریس می کنند . این شیوه از نظر من غلط است تجربه نشان داده که درصد زیادی هنرجویان این ساز بر اثردشواری تکنینک فراگیری این ساز را رها می کنند . من تجربه آموزش از ریتم به تکنیک را دارم .من از سال پیش در اصفهان به هنرجویانم اول ریتم را آموزش دادم و بعد تکنیک . این شیوه باعث می شو د که ریزش کمتری در بین هنرجویان داشته باشیم و چون ریتم غلبه کرده هنرجو لذت ساز تنبک را حس می کند که با غلبه تکنیک این لذت برای آنها حاصل نمی شود.
*فعالیت شما در شیوه آموزش این ساز و توسعه آن ستودنی است آیا از معاصران خودتان با نوازنده و یا پژوهشگری که فعالیت متمرکزی در ساز تنبک داشته باشد آشنایی دارید؟
بله . از پژوهشگرانی که برای ارائه این ساز به دنیا بسیار تلاش کرده است، آقای پژمان حدادی هنرمند کرد را می توان نام برد.او از نوازندگانی است که هیچ وقت ملاقاتش نکرده ام ولی از اجرا ها یش همیشه لذت می برم و در ارائه این ساز قدم محکم و خوبی برداشته است. حدادی برای تنبک در اجرای کنسرت چنین موقعیتی را ایجاد کرده است که اگر ساز تنبک از اجرا برداشته شود اجرا به همان اندازه ضربه خواهد خورد که خواننده را بردارند. شخص دوم آقای نوید افقه هنرمند اهل شیراز است که درباره تجسم بر ریتم نوازی پژوهش بسیاری کرده است که من به خانواده هنری موسیقی به خاطر تلاشهای ایشان تبریک می گویم .
* و آخرین حرفها برای بستن پرونده این گفتگو؟
کاش شخص یا اشخاصی بودند که از این جایگاه و ابتذالی که در فرهنگ افتاده است عبور کنند و فکرنویی برای اوضاع فرهنگی ما داشته باشند . بزرگترین فکر را باید رسانه ها و نلویزیون داشته باشند و و موسیقی ما را به جایگاهش برسانند . ابتذال در فرهنگ خودمان خیلی درد آوراست . و در آخر اینکه جالب است بدانید کتابی که منتشر شده از لحاظ مالی هیچ پشتیبانی نداشته است و پس از انتشار آن ، نسخه کپی اش در بازار آمده است .
..............................................
..............................................
گفتگو : الهام طالبی