به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «در جستجوی خوشبختی» نوشته «بیل برایسون» نویسنده کتاب معروف «تاریخچه تقریباً همه چیز» با ترجمه علی ایثاری‌کسمایی بعدازظهر پنجشنبه 21 مهر در دوازدهمین نشست از سلسله نشست‌های نقد آموت، نقد و بررسی شد.
این نشست با حضور شادمهر راستین فیلمنامه‌نویس و مترجم کتاب، میثم نبی، دبیر نشست‌های نقد آموت و تعدادی از علاقمندان به کتاب، برگزار شد.
مخاطب برایسون ناچار به اندیشیدن است
میثم نبی، کارشناس و دبیر نشست نقد آموت در آغاز جلسه گفت: کتاب در جستجوی خوشبختی به نوعی تاریخ‌نگاری است. البته با توجه به اینکه نویسنده، نگاه خاصی دارد از یک منظر متفاوت به این بحث پرداخته است. در این کتاب، نویسنده، مسائل و مباحثی را که در طول تاریخ رخ داده است، در بخش‌های مختلف یک خانه مانند پذیرایی، هال و اجزای مختلفی که هر خانه‌ای دارد بررسی کرده است و از این جهت، در این کتاب، نگاه نویی می‌بینم.
وی افزود: ما در این کار حضور شخصیتی را داریم که در فصل‌های مختلف تکرار می‌شود. حضور این شخصیت یک بعد داستانی به کار می‌دهد؛ یعنی شما یک روایت را از رندگی این فرد می‌شنوید و در پس آن با قضایای تاریخی هم آشنا می‌شوید. در کتاب، مخاطب به واسطه حضور شخصیت می‌تواند تصویرسازی کند و فضا را حس کند. نویسنده با هوشمندی ، نکات فراوانی را در میان صحبتهایش می‌آورد که شاید خیلی به چشم نیاید اما هر کدام به نوعی تفکری را ایجاد می‌کند و مخاطب را به فکر کردن سوق می‌دهد.
در بیست سال گذشته چنین متنی ندیدم
در ادامه این نشست علی ایثاری‌کسمایی، مترجم کتاب، درباره شیرینی کتاب و سختی‌های ترجمه آن - با توجه به اینکه دامنه لغات کتاب مربوط به بسیاری از رشته‌ها می‌گردد - گفت: در ابتدا باید بگویم که به نظرم این کتاب یک تاریخ تمدن است. من قبلاٌ تاریخ تمدن خوانده بودم اما هیچ کدام به این شیرینی و جذابی و به دور از موارد خشک و رسمی، تاریخ تمدن را واکاوی نکرده است.
وی در ادامه با اشاره به این موضوع که در تمام چهل سال دوران کاری‌اش در زمینه‌ی ترجمه برای نشریات مختلف و سازمان ملل و نیز ترجمه‌ی بیست و اندی کتاب، چنین نثری ندیده است؛ تمام این شیرینی را به نثر توانای بیل برایسون، نویسنده کتاب مربوط دانست.
کتابی در قواره دنیای سوفی
شادمهر راستین، منتقد جلسه و فیلمنامه‌نویس فیلم‌هایی همچون «به همین سادگی» و «یه حبَه قند» نیز در ادامه این نشست، با بیان این موضوع که ترجمه، تخصص وی نیست و کتاب را به عنوان یک اثر فارسی بررسی کرده است، گفت: برای درآوردن یک کتاب دانشنامه‌ی معماری، به مدت شش- هفت سال کار من و چند تن از دوستان این شده بود که کتاب‌های مختلف را در زمینه‌های مختلف بخوانیم و جنبه‌های معماری آن را در بیاوریم. در این مدت مستند سازی هم می‌کردم و در مسائل میان‌رشته‌ای هم دستی داشتم. به نظرم، این کتاب خلاصه‌ی تمام آن چیزهایی بود که من از سال 62 تا به امروز در حال آموزش دیدن و آموزش دادن هستم.
وی ادامه داد: بیل برایسون توانسته در سطح جهانی بین همه‌ی این موارد ارتباط برقرار کند. البته ناگفته نماند که این مورد در فرهنگ ایرانی خیلی بی‌سابقه نیست. به طور مثال، وقتی ما به بحثهای تئوریک میان‌رشته‌ای می‌رسیم و در مورد مبنای صحبت‌ها که سؤال می‌پرسیم، ابن سینا و سعدی جزو پنج نفر نخستین هستند.
راستین افزود: این کتاب برای من به شدت جذاب بود از این بابت که معماری و خانه را انتخاب کرده بود. در بعضی از کتب معماران قرن پنج و شش، به خانه، عالم کبیر می‌گویند و به فرد، عالم صغیر و می‌گویند سِیر عالم صغیر در عالم کبیر است ، به این معنا که گویی فرد در خانه دارد سِیر می‌کند. این سِیر دو مرحله دارد: سیر آفاقی که از حجره به کرسی و از کرسی به چشم‌انداز می‌رود و سیر انفس که خودش را یک بار در حالت خواب می‌بیند و یک بار در حالت نشسته و یک بار هم در حالت ایستاده و همه اینها مدام در خودش تکرار می‌شود و شاید تجلی این حرف را بتوان در تالار آینه کاخ گلستان دید.
وی ادامه داد: این کتاب می‌تواند خیلی به ما کمک کند برای آنکه یاد بگیریم که چگونه سیستماتیک حرف بزنیم. دیگر آنکه، آنچه که برای من مهم بود، جذابیت این کار از لحاظ دراماتیک بود؛ به بیان دیگر در این کتاب اگر نویسنده بخواهد حتی در حد چهار خط در مورد یک پدیده صحبت کند، اصول دراماتیک را رعایت می‌کند؛ به آن شخصیت می‌دهد، بحران ایجاد می‌کند و حل بحران را به پاراگراف بعدی پیوند می‌زند. تا حدی که در هیچ نقطه‌ای از کتاب، شما نمی‌بیند که نویسنده از نقطه الف به نقطه ب برود و این رفتن، بدون روند دراماتیک باشد. قبل از این، فقط کتاب «دنیای سوفی» را اینگونه دیده بودم و به همین دلیل فکر می‌کنم «درجستجوی خوشبختی» مانند «دنیای سوفی» کتابی خواندنی و جذاب است.
شادمهر راستین افزود: از دیگر ویژگیهای مثبت کتاب این است که نویسنده در اطلاع‌دهی نه اغماض می‌کند و نه زیاده‌فروشی. نویسنده از ابتدا می‌‌دانسته که چه چیز را به چه اندازه و در چه وقت و چگونه مطرح کند. به بیان دیگر نویسنده اطلاعات را در طول کتاب پخش کرده است.
وی همچنین در مورد جهت گیری نویسنده، افزود: به نظر من نویسنده، چپ است.
منتقد جلسه در رابطه با عنوان و طرح جلد اینگونه گفت: عنوان کتاب به نوعی مشکل زاست. با توجه به اینکه این کتاب ارزش‌های بسیاری دارد، این عنوان و این طرح جلد نمی‌تواند نشان از محتویات کتاب داشته باشد.
وی در مورد اطلاعات کتاب، گفت: نویسنده، برای هر جمله، شرط لازم و شرط کافی را رعایت کرده است. به این معنا که آیا لازم است من به این موضوع خاص بپردازم و آیا تا این حد که گفته‌ام کافی است یا خیر؟ پاراگراف کلاه‌گیس یک صفحه و نیم است اما بسیار جامع است. همچنین عصر ویکتوریا به بهترین شکل در این کتاب مطرح شده است. تا حدی که اگر کسی بخواهد بگوید عصر ویکتوریا چیست، کافی است که این بخش از کتاب را بخواند. ناگفته نماند که این کتاب انگلوساکسونی است؛ چراکه همه چیز از انگلیس شروع می‌شود.
کتاب «در جستجوی خوشبختی» نوشته بیل برایسون، ترجمه علی ایثاری‌کسمایی ماه گذشته در 528 صفحه و شمارگان 1100 نسخه و قیمت 11 هزار تومان به همت نشر آموت روانه بازار کتاب شد.