به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری همایش ملی "علامه طباطبایی: فیلسوف علوم انسانی اسلامی" به مناسبت روز جهانی فلسفه با سخنرانی حجت الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه دبیر علمی این همایش صبح یکشنبه 22 آبان ماه در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
خسروپناه رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و دبیر علمی این همایش با اشاره به تاریخچه مختصری از برگزاری همایش روز جهانی فلسفه توسط یونسکو گفت: روز 19 نوامبر امسال را یونسکو روز جهانی فلسفه نامیده است. هر سال این روز در یک کشور به صورت گسترده برگزار میشود و مباحث کاربردی در فلسفه به طور عمده مورد بررسی قرار میگیرند.
وی افزود: این همایش در سال 2009 میلادی در مسکو برگزار شد که در آن همایش، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران مشارکت داشتند.
وی تصریح کرد: در سال 2010 میلادی این همایش در ایران برگزار شد و مراکز گوناگونی در آن مشارکت داشته و فعالیت گستردهای در این زمینه از خود نشان دادند. البته یونسکو در یک اقدام غیر علمی و غیر اخلاقی این همایش را تحریم کرد و امسال هندوستان به خاطر این برخورد یونسکو اعلام کرد این همایش در این کشور برگزار نخواهد شد. از اینرو یونسکو قرار است در نشستی در پاریس این موضوع را بررسی کند. فارغ از برنامه های یونسکو، ایران هر سال نشستها و همایشهایی به مناسبت این روز برگزار میکند.
خسروپناه در ادامه یادآور شد: امسال قرار است همایشی به مناسبت این روز طی روزهای چهارشنبه 25 و پنجشنبه 26 آبان ماه در قم برگزار شود. ولی نشست اصلی روز پنجشنبه با عنوان "علامه طباطبایی: فیلسوف علوم انسانی اسلامی" برگزار میشود.
تحول در علوم انسانی بدون تحول در فلسفه میسر نیست
خسروپناه تصریح کرد: تحول در علوم انسانی بدون تحول در فلسفه میسر نیست و بدون توجه به فلسفههای مضافی چون فلسفه علوم انسانی نمیتوان از تحول سخن گفت. لذا در این همایش علمی و تخصصی مباحثی چون فلسفه سیاست، فلسفه جامعه، فلسفه انسان و فلسفه معرفت و چگونگی تأثیرگذاری این فلسفههای مضاف بر علوم انسانی نشان داده میشود.
وی افزود: از آنجا که بخش مهمی از این فلسفههای مضاف در آرای علامه طباطبایی مطرح شده لذا در این همایش تأکید بر آرا و مکتب ایشان است. علاوه بر آرای علامه طباطبایی آرای علامه جوادی آملی، علامه سبحانی، علامه مصباح یزدی و علامه حسن زاده آملی نیز در این همایش مورد توجه هستند.
دعوت از اساتید حوزه و دانشگاه در این همایش
خسروپناه با اشاره به اینکه این همایش با همکاری بسیج اساتید برگزار میشود گفت: حدود 250 استاد برجسته علوم انسانی به این همایش دعوت شدهاند. در حوزههای جامعه شناسی، روانشناسی، علوم سیاسی، اقتصاد و غیره اساتید و محققان دعوت شدهاند که علاوه بر استماع نظرات آنها از دیدگاههای آنها نیز استفاده خواهد شد.
برگزاری کرسی آزاداندیشی درباره اسلامی سازی علوم انسانی
رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران افزود: سخنران افتتاحیه این همایش آیت الله مصباح یزدی است و متعاقب آن یک نشست علمی کاربردی برگزار خواهد شد و سپس خود اساتید با هم کمیسیونها و حلقههای بحث و گفتگو تشکیل میدهند. در روز پنج شنبه مقالات منتخب ارائه میشوند و سپس کرسی آزاداندیشی درباره اسلامی سازی علوم انسانی برگزار و اساتید نظرات خود را ارائه خواهند داد.
وی تأکید کرد: مجموعه مقالات این همایش که با عنوان "علامه طباطبایی؛ فیلسوف علوم انسانی اسلامی" در دو جلد تهیه شده در روز همایش ارائه خواهد شد. سخنران اختتامیه این همایش نیز آیت الله جوادی آملی است.
وی با اشاره به اینکه نباید انتظار داشت با برگزاری چند همایش، علوم انسانی متحول شود گفت: تحول در علوم انسانی با بخش نامه و آیین نامه اتفاق نمیافتد. برنامهریزی، ارتباط با اساتید و تشکیل حلقههای تخصصی نقش مهمی در این تحول دارند.
خسروپناه یادآور شد: تحول اساسی در این حوزه به خود اساتید باز میگردد. اگر اساتید علوم انسانی در یک چارچوب نظام مند و متحول شده قرار بگیرند شاهد تحول در علوم انسانی خواهیم بود. برگزاری این همایشها در فرهنگسازی نقد نقش مهمی خواهد داشت.
خسروپناه با اشاره به اینکه سحنرانان این همایش اساتید حوزه و دانشگاه هستند یادآور شد: اگر اساتید حوزه و دانشگاه تعامل پیدا کنند میتوانند تحول در علوم انسانی را موجب شوند. این مدل اگر عملیاتی شود و خود را به بازاز علم عرضه کند نه تنها جهان اسلام بلکه جهان مسیحیت نیز از آن بهره خواهد برد.
وی در خصوص چرایی محور قرار دادن آرای علامه طباطبایی برای این همایش نیز تصریح کرد: علامه طباطبایی دو کار مهم را در دوران معاصر انجام داد. یکی اینکه میراث گذشته حکمی و فلسفی را در نظام فلسفی خود جمع کرد و دوم اینکه با نیازها و چالشهای معاصر آشنا شد و میراث گذشته حکمی و فلسفی را با نیازها و چالشهای معاصر درگیر کرد. به عبارت دیگر علامه فلسفه حکمای گذشته را کاربردی کرد و با مدرنیته درگیر کرد.
این استاد دانشگاه در پایان به تفاوتهای فلسفه علامه طباطبایی و فلسفه غرب پرداخت و گفت: فلسفه علامه طباطبایی مبتنی بر رئالیسم معرفتی است ولی فلسفه غرب مبتنی بر نسبی گرایی. فلسفه غرب مبتنی بر تفکر اومانیستی است ولی فلسفه علامه توحیدی است که کرامت انسان یکی از اصول آن تحت چارچوب توحید است. فلسفه غرب دنیوی است ولی فلسفه علامه دنیوی و اخروی است.