به گزارش خبرگزاری مهر، موضوع خشکیدگی درختان بلوط در مناطقی از استان فارس به ویژه قسمتهایی از دشت برم کازرون به دنبال کاهش بارندگیها و پس از آن بروز خشکسالی و همین طور پدیده ریز گرد‌ها مدتی است که مورد توجه مسئولان استان و تا حدودی رده‌های بالای سازمانی قرار گرفته است.
با جدی شدن این پدیده و روند خشکیدگی درختان بلوط، گروهی از پژوهشگران و متخصصان بیماریهای جنگل را بر آن داشت تا ضمن بازدید های پی درپی از وضعیت درختان آفت زده به بررسی علل و بروز این پدیده تلخ پرداخته و از وقوع چنین فاجعه زیست محیطی تا حد لزوم پیشگیری کنند.
منصورعبایی استاد پژوهش درمؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور در این رابطه گفت: مرگ ناگهانی گونه بلوط در اکثر مناطق جنگلی زاگرس در یازده استان مشاهده شده، که در این بین شرایط جنگلهای استان فارس نیز وضعیت مطلوبی ندارد.
وی افزود: خشکی درختان بلوط یک فاجعه و خطر بزرگ برای محیط زیست و منابع طبیعی کشوراست که برای جبران و پیشگیری از آن، باید فکر وچاره ای اساسی کرد.
وی افزود: آفات و یا بیماری در میان درختان بلوط به تنهایی نمی تواند علت وقوع چنین فاجعه زیست محیطی باشد و عواملی نظیر تغییر اقلیم، تخریب جنگل، شخم زیراشکوب، خشکسالیهای پی در پی، گرد و غبارهای اخیر و نوع خاک در خشکیدگی بلوط های منطقه زاگرس نقش مؤثری داشته اند.
عبایی ادامه داد:هم اکنون علاوه بر آفت سوسک چوبخوار، بیماری قارچی موسوم به بیماری ذغالی بلوط از دیگر عوامل اصلی خشکیدگی بلوط است که تاکنون سه گونه آنها در مناطق آفت زده شناسایی شده اند.
وی با بیان اینکه بیماری قارچ ذغالی بلوط باعث سیاه شدن و پژمردگی و در نهایت خشکیدگی کامل درختان می شود، اظهار داشت: برای جلوگیری از فرسایش خاک در نقاطی که بر اثر قطع درختان خشک فضایی باز شده باید طرح بذرکاری و نهال کاری نیز انجام شود.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به سوابق بروز بیماری قارچ زغالی درختان بلوط در دیگر کشورها، تصریح کرد: با توجه به مطالعات انجام شده از سال 2005 کشورهایی از جمله اسپانیا، ترکیه، بوسنی و ایتالیا با این بیماری مواجه شده اند.
این استاد حشره شناسی همچنین درموردعلل و زمینه های ایجاد خشکیدگی جنگل، به خشکسالیها، افزایش دما، تبدیل مراتع و جنگلها به دیم زارهای کم بازده اشاره کرد و گفت: کشت زراعی در زیر اشکوب درختان جنگلی علاوه بر اینکه باعث کاهش نفوذ آب به سفره های زیر زمینی می شود، می تواند آب لازم را در مواقع گرم سال برای آفات درختان بلوط تامین و با نگهداشتن آب در سطح زمین باعث افزایش رطوبت نسبی مورد نیاز عوامل این بیماری شده و در نهایت شرایط را برای رشد و نمو قارچ فراهم سازد.
این پژوهشگر اعتقاد دارد که علاوه بر موارد فوق بهره برداری از معادن مختلف و ایجاد جاده های متعدد و عبور لوله های، گاز، نفت و آب و تامین سوخت ومصارف روستائی از طریق جنگل و در نهایت هجوم ریزگردها که در چند سال اخیر ازکشورهای همسایه به کشور ما سرازیر می شوند همه دست به دست هم داده اند تا درجنگلهای این مناطق، شرایطی فراهم شود که این جنگلها ضعیف شده و آمادگی برای حمله و هجوم چوبخواران که از آفات درجه دوم بوده و در زمان ضعف، درختان مبتلا به این آفات می شوند، پیدا کنند.
این استاد پژوهش درمؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشورمعتقد است پیشگیری بهتر از درمان بوده زیرا خسارات وارد شده به منابع طبیعی نه تنها متحمل هزینه های زیاد است بلکه سبب نابودی زیست بومهای ارزشمند گیاهی خواهد شد.
عبایی با تاکید بر به کارگیری متخصصان گیاهپزشکی دراستانها خواستار تشخیص به موقع بروز بیماری و آفات درعرصه های جنگلی استان شد.
وی با اشاره به اقدامات پیشگیرانه برای مقابله با مشکلات پیش آمده، تصریح کرد: جمع آوری حشرات و اقدام برای شناسایی آنها، اولین گام برای حل این مسئله است.
وی با اشاره به سفر یک محقق آلمانی به فارس نیز گفت: این محقق و دیگر همراهانش از جنگلهای بلوط استان فارس بازدید کرده تا راهکارهای مناسبی برای مقابله با سوسک‌های چوبخوار را بررسی و ارائه دهند.
عبایی ادامه داد: بر اساس پژوهشهای به عمل آمده شاخه های خمیده تاج به سمت زمین و وجود شیرابه روی تنه از مهمترین علایم ظاهری درختان بیمار است.
وی با ابراز تاسف ازاینکه هنوز تعداد زیادی از درختان سبز ولی آلوده به لاروهای آفت وجود دارند که روز به روز بر تعداد آنان افزوده خواهد شد ادامه داد: اقدامات اجرایی و پیشگیرانه به منظور مقابله با توسعه آلودگی، غنی سازی جنگل بوسیله نهال و بذر، تغییر شیوه های معیشتی جنگل نشینان، کنترل عوامل تخریب و تهدید که از سوی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس در حال پیگیری است، می تواند فرصت مناسبی را برای احیا و بازسازی جنگلهای بلوط فراهم کند.