به گزارش خبرنگار مهر، با توجه به اینکه 20 قلاده از این یوزپلنگها در استان سمنان زندگی می کنند مناطق حفاظت شده پارک ملی کویر گرمسار و توران شاهرود در این استان از مهمترین زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی هستند.
پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی از سال 1380 با حمایت مالی سازمان ملل متحد و سازمان حفاظت محیط زیست آغاز شد.
یوزپلنگ آسیایی دست و پاهای بلند، بدنى باریک و کشیده، سینه فراخ و شکم بالای او شبیه تازی است ولی بر خلاف سگ سانان سر کوچک و گرد، پوزه ای کوتاه و گوش هایی کوچک و گرد دارد، به طور کلی می توان آن را به" سگی با کله گربه" تشبیه نمود؛ رنگ پشت زردکمرنگ تا زرد متمایل به قرمز و زیر بدن سفید است و خالهایى گرد، سیاه و توپر و موهایى زبر و نسبتا کوتاه دارد.
در یوزپلنگ های بالغ خال های روی دم تدریجا در نیمه انتهایی به حلقه هایی بدل می شود که سیاه رنگند و آخرین حلقه پهن تر است.
افزایش طعمه های یوزپلنگ در زیستگاهها ی دهگانه کشور
مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، از افزایش 50 درصدی طعمه های یوزپلنگ خبر داد.
علیرضا جورابچیان با اعلام این خبرگفت: جمعیت یوزپلنگ های آسیایی در کشور چهار تا پنج درصد افزایش یافته است.
وی طعمه های یوزپلنگ را به ترتیب قوچ و میش، کل و بز ،جبیرو آهو عنوان کرد و گفت:
براساس برآوردی که در سال 1387 در 10 زیستگاه یوزپلنگ انجام شد، تعداد طعمه های یوز حدود 16 هزار راس بوده در حالی که تعداد این حیوانات هم اکنون به بیش از 24 هزار راس رسیده است.
جورابچیان برآورد جمعیت گوشتخواران را سخت دانست و گفت: با توجه به روند افزایشی تعداد طعمه ها در زیستگاه ها بدون شک تعداد جمعیت یوزها نیز افزایش یافته است.
جمعیت یوزپلنگ آسیایی هم اکنون از مرز 100 قلاده گذشته است
مدیر پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با اشاره به اینکه سه سال پیش جمعیت یوزپلنگ ها در زیستگاه ها بین 70 تا 100 قلاده برآورد شده بود، اظهار داشت: با احتساب افزایش 50 درصدی طعمه و برآورد علمی از آن، این جمعیت باید هم اکنون از مرز 100 قلاده گذشته باشد .
جورابچیان افزود: پارک ملی کویر استان سمنان، پارک ملی پناهگاه حیات وحش و ذخیره‌گاه زیست گاه خارتوران شاهرود، پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس شمال شرقی استان یزد، منطقه حفاظت شده بافق استان یزد و منطقه شکار ممنوع دره انجیر استان یزد برخی از زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی هستند.
وی با بیان اینکه با برگزاری کارگاه آموزشی با حضور پنج استان خراسان شمالی، یزد، اصفهان، سمنان و کرمان افزود: جمع بندی و تدوین عملکرد در درون زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی و ارائه آن به مجامع ملی و بین المللی پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، انعکاس گسترده تلاش ها و فعالیت های سازمان حفاظت محیط زیست صرف نظر از اعتبارات بین‌المللی با استفاده از امکانات و اعتبارات ملی به ویژه استانی در راه دستیابی به اهداف و جلوگیری از انقراض این گونه از مهمترین اهداف برپایی این کارگاه آموزشی است.
طرح حفاظت از یوز پلنگ آسیایی مهم است
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست کشور نیز در این گفتگو گفت: این پروژه بیشتر توجه خود را به زیستگاه های بومی این گونه معطوف داشته است.
اصغر محمدی فاضل افزود: در این پروژه به زیستگاه های خاصی که مرکز زاد آوری این گونه ها بوده، توجه خاصی شده است.
محمدی فاضل طرح حفاظت از یوز پلنگ آسیایی را مهم دانست وگفت: در طول زمان مهاجرت این گونه ها و تداخل جمعیتی آنها، افزایش جمعیت طعمه و کاهش تداخل بین دام اهلی و این گونه های وحشی، باعث شده پروژه در مسیر خود حرکت موفقی داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه به نسبت آمار 15 سال گذشته جمعیت یوزپلنگ 200 درصد افزایش داشته است اظهارداشت: به دلیل عرصه بسیار وسیع این گونه، پایش جمعیت آن بسیار سخت و در واقع سرشماری دقیق در مورد این گونه وجود ندارد.
محمدی فاضل با اظهار تاسف از انقراض گونه ببر مازندران در حال حاضر گفت: درصدد وارد کردن نزدیکترین نمونه به گونه ببر مازندران هستیم که در این زمینه مذاکراتی برای وارد کردن چهار قلاده از سیبری انجام شده است که به زودی برنامه تبادل آنها صورت می گیرد.
اصغر محمدی فاضل در خصوص شرایط دادن مجوز شکار در کشور اظهار تاسف کرد و افزود: مجوز دادن برای شکار فرایند ساده‌ای داردو خیلی راحت مجوز شکار داده می‌شود ضمن اینکه هر کس که مجوز حمل اسلحه داشته باشد و سوء سابقه نیز نداشته باشد، می‌تواند پروانه شکار دریافت کند.
افزایش جمعیت گونه نادر یوزپلنگ آسیایی در استان سمنان
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان نیز از افزایش جمعیت نادر یوزپلنگ آسیایی در استان سمنان خبر داد و گفت: به صورت هفتگی بین دو تا چهار قلاده یوزپلنگ در منطقه توران استان سمنان مشاهده می‌شود.
حمید ظهرابی، استان سمنان را یکی از مهمترین زیست گاه های یوزپلنگ آسیایی در کشور عنوان کردوگفت: در چند روز اخیر چهار قلاده این گونه به طور یکجا در منطقه ذخیره گاه زیست کاه توران مشاهده شده که بیانگر شرایط بسیار مطلوب احیای این گونه است.
وی با بیان اینکه اکنون در 4 یا 5 استان مرکزی کشور یوزپلنگ آسیایی دیده می‌شود، خاطر نشان کرد: این باعث می‌شود که فشار بر این گونه جانوری برای انقراض بسیار زیاد باشد و به همین دلیل مدیریت و حفاظت از آن دارای حساسیت ویژه‌ای است و در همین راستا سازمان حفاظت محیط زیست، یک پروژه و برنامه‌ای را با مشارکت سازمانهای بین‌المللی تحت عنوان حفاظت از یوزپلنگ آسیایی تعریف کرد و این چند استان کشور را تحت پوشش خود قرار داد و سعی کرد تا با تزریق امکاناتی از قبیل نیرو و دانش فنی به این استانها بتواند از انقراض این گونه حیوانی جلوگیری کند.
حفاظت از یوزپلنگ آسیایی یکی از پروژه‌های موفق بوده است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان با اشاره به اینکه پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی یکی از پروژه‌های موفق سازمان حفاظت محیط زیست در سطح جهانی بوده است، تصریح کرد: بخش عمده‌ای از فعالیت‌های این پروژه در مناطق حفاظت شده استان سمنان انجام شده است.
ظهرابی با بیان اینکه خار توران و دشت‌های دامغان، شمال شاهرود و منطقه خوش ییلاق از زیستگاه‌های یوزپلنگ آسیایی در استان سمنان بوده است، افزود: در حال حاضر زیستگاه این گونه جانوری به نیمه جنوبی استان یعنی از منطقه خارتوران تا منطقه کویر مرکزی گرمسار متمرکز شده است.
وی همچنین تصریح کرد: یوز پلنگ آسیایی در منطقه خارتوران دامغان از مناطق دیگر کشور بیشتر دیده شده است.
وی وجود گونه‌های با ارزش نظیر یوزپلنگ آسیایی، گورخر آسیایی و پرنده در معرض خطر انقراض هوبره را در استان سمنان با اهمیت خواند و افزود: ایجاد شرایط مناسب برای رشد و توسعه این گونه‌ها از برنامه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان است.
وی تامین غذا برای این گونه نادر را از عوامل مهم در احیای و افزایش جمعیت یوزپلنگ آسیایی دانست و افزود: قوچ، میش، کل، بز، آهو و جبیر از موارد تغذیه‌ای یوزپلنگ است که نسل این گونه‌ها نیز در استان سمنان در سالهای اخیر رشد بسیار خوبی داشته است.
به گفته وی کمبود محیط بان با توجه به وسعت مناطق تحت حفاظت را در استان سمنان از مشکلات عنوان کردو گفت: همکنون۱۲۰نفر عوامل اجرایی در عرصه‌های تحت حفاظت فعالیت دارند که این تعداد باید به ۲۵۰نفر برسد تا کمبود رفع شود.
ظهرابی با اشاره به اینکه ۲۵درصد از وسعت استان سمنان را مناطق حفاظت شده تشکیل می‌دهد، اظهار داشت: حدود 20درصد از مناطق حفاظت شده کشور به استان سمنان تعلق دارد.
..................................
گزارش: عصمت سالار