خبرگزاري مهر - گروه حوزه و دانشگاه : پذيرش دانشجوي پولي در دانشگاه هاي دولتي اعتراضات دانشجويان و برخي اساتيد را در برداشته است. با توجه به اهميت آموزش عالي در كشور و نگراني دانشجويان از كاهش كيفيت علمي دانشگاه ها و چندگانگي در پذيرش دانشجو، گروه حوزه و دانشگاه "مهر" در گفت و گو با صاحبنظران به بررسي اين موضوع پرداخته است.

دكتر علي عباسپور تهراني فرد در گفت و گو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود : از جرياني كه در دانشگاه صنعتي اصفهان اتفاق افتاده و تعدادي دانشجو با دريافت شهريه پذيرش شده اند كه مدت زماني از تحصيل خود را در ايران و مدتي ديگر را در خارج از كشور مي گذرانند نمي توان برداشت كرد كه دانشگاه ها به سمت پولي شدن حركت مي كنند.

وي تصريح كرد : البته اينكه سيستم دانشگاه ها مخلوطي از سيستم هاي مختلف شود خيلي امر پسنديده اي نيست. در حال حاضر به دليل مشكلات مالي دانشگاه هاي دولتي، اين دانشگاه ها دانشجوي شبانه و نوبت دوم پذيرش مي كنند. اخيرا هم با پديده ديگري روبرو هستيم و آن پذيرش دانشجوي مشترك ميان با دانشگاهي از كشورهاي خارجي است. در اين سيستم دانشجويان با پرداخت هزينه و بدون شركت در آزمون سراسري وارد دانشگاه مي شوند و قسمت اعظم دوره تحصيلي خود را در كشور مي گذرانند و دوره كوتاهي هم به دانشگاه خارجي مي روند و مدرك آن دانشگاه را دريافت مي كنند.

عباسپور خاطرنشان كرد : با توجه به محدوديت مالي دانشگاه هاي كشور، دانشگاه ها مجبورند به چنين برنامه هايي روي بياورند. پذيرش دانشجو به اين صورت از نقطه نظر درآمدزايي مثبت قلمداد مي شود اما مي تواند تاثير مطلوبي بر روي روند كيفيت دانشگاه ها نداشته باشد. بنابراين بايد تامل و تحقيق بيشتري روي موضوع چندگانگي پذيرش دانشجو توسط دانشگاه ها صورت يرد.

نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي يادآور شد : البته هر چه دانشگاه هاي دولتي بتوانند از ظرفيت هاي موجود در جهت ارتباط با جامعه و صنعت و افزايش تحقيقات استفاده كنند مطلوب تر است. دانشگاه ها بايد به سمت گسترش تحصيلات تكميلي و افزايش پروژه هاي مشترك با ارگان ها و سازمان هاي خارج از دانشگاه حركت كنند. رفتن دانشگاه به اين سمت علاوه بر اينكه در ارتقا كيفيت دانشگاه هاي دولتي موثر خواهد بود، درآمد خوبي را به دانشگاه ها تزريق خواهد كرد. 

وي افزود : البته در حل معادله ارتباط دانشگاه با سازمان ها و صنايع، يك طرف دانشگاه هاي كشور هستند كه بايد به سمت ارگان ها و سازمان ها بروند و از طرف ديگر سازمان ها و صنايع قرار دارند كه از اعتبارات كلان تحقيقاتي هم بهره مي برند و بايد به نحوي به سمت دانشگاه ها سوق داده شوند. اگر اين چرخه ايجاد شود و دانشگاه ها پتانسيل خود را در جهت كارهاي تحقيقاتي به كار گيرند به طور حتم به يك نوع گزينش و پذيرش دانشجو اقدام مي كنند و از شيوه هاي مختلف پذيرش فاصله مي گيرند. استفاده از ظرفيت هاي موجود دانشگاه ها به اين صورت از پذيرش دانشجو به صورت پولي مطلوب تر است اما نمي توان پذيرش دانشجو با پرداخت شهريه را بدون مطالعه مورد نقد قرار داد. 

رئيس كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي يادآور شد : اتفاقي كه در دانشگاه صنعتي اصفهان افتاد موضوع جديدي نبود. در چند سال گذشته در دانشگاه هاي ديگر هم اينگونه پذيرش دانشجو اتفاق افتاده است. برخي دانشكده ها تمايل به اينگونه پذيرش دانشجو دارند و برخي ندارند. ضمن اينكه حتي اساتيد و اعضاي هيئت علمي هم در اين مورد به يك نظر مشترك نرسيده اند. برخي از اساتيد اعتقاد دارند كه در شان دانشگاه هاي كشور نيست كه نيروي انساني را تربيت كند و بعد در خارج از كشور از دانشگاهي ديگر مدرك دريافت كند.

وي افزود : دانشگاه هاي دولتي خوبي مثل دانشگاه صنعتي شريف، دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشگاه تهران، دانشگاه اميركبير، دانشگاه شيراز و ... در كشور داريم كه درصد بالايي از دانشجويان آنها، دانشجوياني هستند كه شهريه اي از آنها اخذ نمي شود. دانشگاه صنعتي اصفهان هم در مجموع تنها 40 نفر را به اين صورت پذيرش كرده است كه از آنها شهريه اخذ مي شود. بقيه دانشجويان دانشگاه صنعتي اصفهان همان دانشجوياني هستند كه از طريق كنكور سراسري و بدون پرداخت شهريه وارد دانشگاه شده اند.

وي تصريح كرد : هيچ برنامه اي در دولت و مجلس در جهت پولي شدن دانشگاه هاي كشور وجود ندارد و در برنامه چهارم توسعه نيز خصوصي سازي دانشگاه هاي دولتي مطرح نشده است. ضمن اينكه در حال حاضر بيش از 95 درصد دانشجوياني كه وارد سيستم دانشگاه هاي دولتي مي شوند دانشجوياني هستند كه شهريه اي پرداخت نمي كنند و درهاي دانشگاه براي دانش آموزان با استعداد قشر كم درآمد باز خواهد بود.

دكتر عباسپور خاطر نشان كرد : ناتواني علاقه مندان به ورود به دانشگاه هاي دولتي به اين امر و اهميت خانواده هاي آنها به امر تحصيل سبب شده است بسياري از آنها در كشورهاي اطراف مثل امارات، آذربايجان و ... ادامه تحصيل بدهند. اين كشورها دانشگاه هايي تاسيس كرده اند كه استاندارد بسيار پايين تري نسبت به دانشگاه هاي كشورمان دارند ولي شهريه اي كلان تر از شهريه دانشگاه هاي داخل كشور مي گيرند.

وي افزود : علاقه مندان به ورود به سيستم آموزش عالي كشور نيز با توجه اينكه ظرفيت دانشگاه ها به دليل اعتبارات دولتي محدود است راهي اين كشورها مي شوند و سرمايه و ارز عظيمي از كشور خارج مي كنند. اين امر علاوه بر خروج سرمايه از كشور تبعات منفي فرهنگي نيز در برخواهد داشت. ضمن اينكه اين دانشجويان اصلا آموزش مطلوبي هم نمي بينند. 

عباسپور تصريح كرد : بنابراين اگر بتوان از پتانسيل هاي موجود در كشور استفاده كرد و از خروج ارز و سرمايه در كشور جلوگيري نمود و مانع از بروز تبعات فرهنگي ناشي از خروج دانشجويان از كشور و تحصيل آنها در كشورهاي همجوار شد امري مطلوب صورت گرفته است.

نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي خاطر نشان كرد : اگر دانشگاه ها بخواهند به سمتي بروند كه ظرفيت هاي موجود را به سمت اخذ شهريه سوق دهند قابل قبول نخواهد بود. اعتباراتي كه دولت به دانشگاه ها مي دهد مشخص است و دولت اين اعتبارات را بر اساس هزينه سرانه دانشجو در اختيار دانشگاه قرار مي دهد، حال اگر اين اعتبارات در اختيار دانشگاه ها قرار گيرد و دانشگاه ها كمتر از ظرفيت دانشجو پذيرش كنند اشتباه است ولي اگربه اندازه بودجه تخصيص يافته از سوي دولت به پذيرش دانشجو اقدام كند و توانايي پذيرش بيشتر دانشجو را نيز داشته باشد مي تواند از اين پتانسيل موجود در جهت ايجاد درآمد استفاده كند.

وي افزود : با توجه به اينكه دولت نمي تواند جوابگوي همه نيازهاي دانشگاه ها باشد، دانشگاه ها مي توانند پتانسيل موجود را در جهت قراردادهاي پژوهشي به كار گيرند. البته اين امر هم مطلوب و قابل قبول است كه قشري از دانشجويان كشور كه استعدادهاي اين كشور هستند و به دليل محدوديت نمي توانند وارد دانشگاه شوند بتوانند با پرداخت شهريه در داخل كشور ادامه تحصيل دهند و از خروج آنها جلوگيري شود.

رئيس كميسيون آموزش و تحقيقات در پايان يادآور شد : به هر حال بايد اين موضوع توسط دانشگاه هايي كه چندين دوره دانشجو پذيرش كرده اند با تاملي بيشتر مورد مطالعه قرار گيرد تا نكات مثبت و منفي اينگونه پذيرش دانشجو روشن و بر اين اساس تصميم نهايي اخذ شود.