به گزارش خبرنگار مهر، گردنه قلاجه حد فاصل بین ایلام و کرمانشاه آغاز سرزمینی است که به دلیل داشتن جنگلهای انبوه، مراتع زیبا و طبیعت هزار رنگ به عروس زاگرس معروف است، این زیباییها به دلیل داشتن آب و هوای پاک و وجود جنگل های بلوط و گونه های دیگر است که به عنوان تفرجگاه های بی نظیر ساکنان این دیار از آن استفاده بهینه می کنند.
استان ایلام با داشتن 600 هزار هکتار اراضی جنگلی معادل یک سوم جنگل های غرب کشور، 15رودخانه دائمی، 20 سراب، 544 اثر ملی ثبت شده، پدیده ها و چشمه های آب گرم متعدد، هزار گونه گیاهی، سه منطقه حفاظت شده، پنج ذخیره گاه جنگلی و حدود 80 زیستگاه حیات وحش از نظر تنوع زیستی و محیط زیست طبیعی از جاِیگاه ممتازی در کشور برخوردار است.
کوههای سربه فلک کشیده این دیار که در زمان جنگ تحمیلی به عنوان سدی در مقابل مزدوران بعثی عراق در مقابل انواع سلاحهای پیشرفته ایستادگی کرده اند امروزه با قدی رعنا و زیباتر از گذشته محل رویشگاه چندین هزار گونه های گیاهی و جنگلی هستند که علاوه بر زیبایی منحصر بفرد اکثر افراد گونه های گیاهی خوراکی و دارویی روییده در آنها را در بازارهای استان به فروش می رسانند و به محل درآمدی برای آنان و خانواده هایشان تبدیل شده است.
حفاظت از جنگلهای استان نه تنها وظیفه همگانی است بلکه باید آحاد مختلف جامعه به عنوان مامور منابع طبیعی از جنگل های استان محافظت کنند تا این زیباییهای خداوند در زمین برای نسلهای آینده به یادگار بماند و همچنان ایلام را روز به روز زیباتر از گذشته کنند.
سرانه جنگل در ایلام
سرپرست سابق اداره کل منابع طبیعی استان ایلام گفت: سرانه جنگل در ایران دو دهم هکتار برای هر نفر است این در حالی است که سرانه جنگل برای هر فرد ایلامی بیش از یک هکتار است.
یحیی میرزایی افزود: جنگلهای زیبای عروس زاگرس نعمتی گرانبها برای ایلامیان است که هم از غلظت گرد و غبار می کاهند و هم زیبایهای منحصر به فردی به استان ایلام بخشیده است.
وی ادامه داد: جنگلهای بلوط و غیره در فصول مختلف سال برای مردم به بهترین مکان برای تفریح تبدیل شده است که در این راستا مردم باید قدردان نعمات خداوند باشند و پا به پای ماموران منابع طبیعی از آنان به خوبی محافظت کنند.
این کارشناس اظهار داشت: استان ایلام با داشتن کوهستانهای سلسله وار و دشتهای پهناور که زیستگاه انواع گونه های گیاهی و جانوری است، طبیعت زیبا همراه با درختان تنومند بلوط چشم هر بیننده ای را می نوازد.
میرزایی با اشاره به اینکه ایلام حدود 1.2 درصد مساحت کشور را تشکیل می دهد، تصریح کرد: سهم جنگلهای استان ایلام 661 هزار هکتار است که تیپ غالب آن بلوط و گونه های دیگر همچون بنه، ارژن، بادام، داغداغان، ارغوان، کنار، کهور، پده و غیره است که توانسته است طبیعت مرزو بوم را دو چندان زیبا کند.
این کارشناس با بیان اینکه آحاد مختلف جامعه باید برای جلوگیری از بین رفتن درختان و به طور کلی منابع طبیعی تلاش کنند و با ماموران این اداره کل همکاری کنند، اظهار داشت: در استان ایلام گونه های نادر گیاهی همچون گلابی وحشی، سماق، ارغوان، لرگ، زربین، گل مینا، لاله واژگون وجود دارد که زیبایی های منحصر بفردی به مناطق مختلف استان بخشیده است که باید برای جلوگیری از بین رفتن آنها افراد با منابع طبیعی و محیط زیست همکاری کنند.
وی تصریح کرد: از گونه های اقتصادی جنگلهای استان گونه با ارزش اقتصادی بنه است که طبق آماربرداریهای به عمل آمده سطح قسمت بنه خیز جنگلهای استان که شیره خام سقز از آن استحصال می شود 200 هزار هکتار در مناطق مختلف استان پراکنده هستند.
سرپرست سابق اداره کل منابع طبیعی استان ایلام گفت: حجم کل سقز قابل برداشت سالانه در این جنگل ها در قالب یک طرح سه ساله به جز سال های خشکسالی حدود 200 تن بوده که پتانسیل تولید این درختان در صورت برداشت از تمام سطح آن 560 تن در سال است.
میرزایی افزود: با لحاظ ارزش هر کیلوگرم سقز خام 200 هزار ریال ارزش اقتصادی سالانه سقز در استان یک رقم قابل توجه خواهد بود که علاوه بر نقش اقتصادی برداشت محصولات فرعی جنگل و مرتع اشتغالزایی آن 124هزار نفر روز است.
وی ادامه داد: در چند سال گذشته به دلیل خشکسالی های متوالی برداشت بنه در جنگل های ایلام ممنوع شده است تا این منابع خدادادی از بین نرود و نسل های آینده بتوانند از آن استفاده بهینه کنند.
این کارشناس اظهار داشت: از دیگر محصولات اقتصادی و قابل بهره برداری از منابع طبیعی استان ایلام می توان بادام، میوه بنه، میوه بلوط، گل گاوزبان، کتیرا، آویشن، گل نرگس، علف مار، شیرین بیان و غیره نام برد.
وی ادامه داد: در استان بیش از هزارگونه گیاهی وجود دارد که 300 گونه آن دارویی است، این امر سبب شده که بهترین عسل در ایلام تولید شود که این موضوع آوازه ایلام را در سایر استان های کشور افزایش داده است.
وی تصریح کرد: بیش از 60 درصد مساحت ایلام را مراتع با سطحی معادل یک میلیون و 146 هزار و 280 هکتار تشکیل می دهد که در این راستا میزان تولید علوفه سالانه حدود 231 هزار و 395 تن که به ارزش حدود 378 میلیارد ریال است که 18 درصد آن مراتع ییلاقی و 46 درصد آن مراتع میان بند و 36 درصد آن مراتع قشلاقی است.
وی ادامه داد: مراتع استان به علت داشتن رویشگاه های مناسب علاوه بر تامین علوفه دامداران استان، از استان های دیگر نیز دامداران از آن استفاده بهینه می کنند که این مهم باعث شده است که دامداران هزینه های اضافی بر روی آنان سنگینی نکند.
سرپرست سابق اداره کل منابع طبیعی استان ایلام گفت: حفاظت و صیانت از عرصه های جنگلی و مرتعی توسط نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی با همکاری مردم و احیاء عرصه های جنگلی تخریب شده و در حال انقراض به کمک مجریان و بهره برداران شامل صیانت از جنگل ها، احیا عرصه های طبیعی، انجام عملیات مکانیکی، بیومکانیکی و بیولوژیکی و آبخیزداری در حوزه های آبخیز کاشت بذور جنگلی و مرتعی و تولید نهال و بهره برداری اصولی از محصولات فرعی با استفاده از شرکتهای تعاونی احیا و بهره برداری با نظارت کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری انجام می شود.
میرزایی افزود: گل نرگس گیاهی پیازدار، از تیره نرگس با گل سفید و جام فرعی زرد است قسمت مورد استفاده آن پیاز و گل است و این گیاه دارای آلکالوئید متنوعی است که خواص ضد توموری و ضد ویروسی دارد و از مواد مؤثره موجود در این گیاه برای تهیه داروهای ضد آلزایمر استفاده می شود.
وی اظهار داشت: در سال گذشته از محل پروژه توسعه گیاهان دارویی طرح صیانت از جنگل های زاگرس 220 هکتار به کشت و توسعه گیاهان دارویی اختصاص یافته که از این مقدار مساحت 72 هکتار آن توسعه گل نرگس بوده است.
وی تصریح کرد: بیش از دومیلیون شاخه گل به ارزش 1.5 میلیارد ریال در سال جاری برداشت شد که علاوه بر تحقق سیاست های سازمانی، حفظ آب و خاک و جلوگیری از تخریب و تصرف اراضی ملی، در اشتغالزایی و کمک به اقتصاد بهره برداران بسیار مؤثر بوده است.