به گزارش خبرنگار مهر، در پی پیگیریهای مکرر خبرگزاری مهر در خصوص احتمال وجود محوطه ای باستانی در محوطه دریاچه سد خاکی هنزاف در شهرستان بافت در استان کرمان میراث فرهنگی اکیپی از باستان شناسان را به این منطقه اعزام کرد و پس از چند روز بررسی علمی در منطقه وجود یک تمدن کهن در محوطه تائید شد.
قدمت این تمدن بنا بر شواهد به هزاره دوم و سوم قبل از میلاد مسیح برمی گردد و از آن می توان به عنوان یکی از نخستین اجتماعات بشری و قدیمی ترین تمدنها در فلات ایران نام برد.
بنا به گفته کارشناسان این تمدن به احتمال فراوان منشاء تمدن کهن "ارت" محسوب می شود که در حاشیه رودخانه هلیل قرار گرفته است و این رودخانه نیز خود از ارتفاعات هنزاف در شهرستان بافت سرچشمه می گیرد.
| در صورت ادامه ساخت و آبگیری سد هنزاف یکی از کهن ترین تمدنهای بشری با قدمت مربوط به هزاره دوم و سوم قبل از میلاد زیر 1.2 میلیون مترمکعب آب می رود |
طبق اعلام نظرهای صورت گرفته تمدن ارت که هم اکنون نمادهای آن در تپه های کنارصندل شمالی و جنوبی در جیرفت وجود دارد و هزاران شی باستانی از آن کشف شده است تمدنی منحصر به فرد بوده که در زمان خود از جمله مهمترین اجتماعات بشری جهان محسوب می شده است.
در آثار به دست آمده از تمدن ارت به وضوح آثار برتری این تمدن بر بین النهرین نمایان است و حوزه کشف شده در هنزاف بافت به احتمال فراوان سر منشا تمدن ارت محسوب می شود و از اهمیت بسیار بالایی در تاریخ بشر و تمدن ایران برخوردار است.
نکته قابل تاسف اینکه آثار کشف شده از تمدن هنزاف هم اکنون در معرض خطری بسیار جدی قرار دارد.
چند هفته قبل در هنگام فعالیت خودروهای سنگین در حوزه دریاچه سد هنزاف کارگان سد با اشیاء قدیمی برخورد می کنند که نشان از وجود مکانی باستانی در منطقه می دهد.
12 قطعه شی عتقیه در سد هنزاف کشف شد/ ماشین آلات سنگین در محوطه باستانی
در این زمینه فرماندهی نیروی انتظامی بافت از کشف 12 قطعه عتیقه در حاشیه سد هنزاف خبر می دهد.
طبق گزارش نیروی انتظامی این 12 قطعه شامل؛ یک پیاله مفرغی، ظروف لوله دار سفالی، کاسه آبخوری سفال، پیاله سفال، دو عدد لیوان سفال و یک عدد پیاله سفالی است.
وجود منطقه باستانی رسما تائید شد/ لزوم توقف سد سازی
پس از بررسی این اشیاء و همچنین مطالعات باستانشناسی در منطقه سرانجام میراث فرهنگی پس از پیگیری خبرگزاری مهر سکوت را شکست و خواستار توقف عملیات عمرانی در منطقه سد و بررسیهای بیشتر شد و سرانجام روز گذشته مسئولان میراث فرهنگی کرمان وجود منطقه ای باستانی در سد هنزاف را تائید کردند.
اما آنچه که هم اکنون در حوزه این تمدن در حال وقوع است ادامه فعالیت سد سازی در منطقه است و در صورت اتمام سد و آبگیری آن یکی از قدیمی ترین محوطه های باستانی جهان به زیر آب خواهد رفت.
محسن موحدی، معاون میراث فرهنگی استان کرمان در این خصوص گفت: پس از اطلاع رسانی های رسانه ای چند اکیپ در کوتاه ترین زمان ممکن به منطقه فرستاده شدند و همچنین اشیاء کشف شده از منطقه نیز مورد بررسیهای علمی قرار گرفت.
وی تاکید کرد: این محوطه که در حوزه سد هنزاف قرار گرفته است منطقه ای باستانی محسوب می شود و باید عملیات عمرانی در اسرع وقت در این مکان متوقف شود.
این محوطه که در حوزه سد هنزاف قرار گرفته است منطقه ای باستانی محسوب می شود و باید عملیات عمرانی در اسرع وقت در این مکان متوقف شود |
| معاون میراث فرهنگی کرمان |
موحدی ادامه داد: طی بازدید و بررسیهای صورت گرفته از سوی تیم باستانشناسی میراث فرهنگی استان کرمان شواهدی از وجود محوطه های باستانی در این حوزه مشاهده شده است.
این مسئول افزود: مشخصا دو نقطه در این منطقه وجود دارد که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
وی ادامه داد: لازم است که بررسی، شناسایی و مطالعات بیشتر در این دو نقطه انجام شود.
موحدی گفت: تاکنون جلسات متعددی با مسئولان جهاد کشاورزی کرمان که در حال ساخت سد در منطقه هستند برگزار شده و تذکر داده شده است که از فعالیت در این دو منطقه خودداری کنند.
محمد مهدی افضلی، مدیر روابط عمومی و امور فرهنگی میراث فرهنگی استان کرمان نیز در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: از جهاد کشاورزی خواسته شده است در کوتاه ترین زمان ممکن از انجام عملیات عمرانی در منطقه خودداری کند.
هیچ استعلامی از میراث فرهنگی کرمان قبل از احداث سد نشده است
وی افزود: متاسفانه در زمان آغاز ساخت این سد خاکی که برای تامین آب پائین دست و تغذیه سفره های آب زیر زمینی احداث می شود هیچ استعلامی از میراث فرهنگی انجام نشده است.
افضلی گفت: طبق قانون قبل از شروع هر گونه عملیات عمرانی در این سطح باید از میراث فرهنگی مجوز لازم اخذ شود.
وی ادامه داد: احتمال اینکه این محوطه باستانی از سرشاخه های تمدن کهن ارت باشد بسیار زیاد است.
وی افزود: برای توقف کار این سد مکاتبات کتبی با مسئولان مربوط انجام شده است.
سد هنزاف سدی خاکی بر روی رودخانه ای به همین نام است که ظرفیت آبگیری 1.2 میلیون مترمکعب آب را دارا است.
| هر چند که میراث فرهنگی کرمان بعد از پیگیریهای مستمر خبرنگار مهر وجود سایت باستانی در این منطقه را تائید کرده و خواستار توقف عملیات سد سازی شده است اما گزارشهای خبرنگار مهر حکایت از ادامه عملیات ساخت سد دارد |
هر چند که میراث فرهنگی کرمان بعد از پیگیریهای مستمر خبرنگار مهر وجود سایت باستانی در این منطقه را تائید کرده و خواستار توقف عملیات سد سازی شده است اما گزارشهای خبرنگار مهر حکایت از ادامه عملیات ساخت سد دارد.
میراث فرهنگی مدعی است که خواستار توقف سد سازی در دو منطقه در محوطه سد شده است اما باید یاد آور شد که این نقاط دقیقا زیر دریاچه سد قرار دارند و در صورت اتمام ساخت سد و آبگیری این محوطه ها به زیر میلیونها مترمکعب آب خواهند رفت.
حتی در صورت جابجایی اشیاء کشف شده در محدوده سد هنزاف خود این محوطه تاریخی محسوب می شود و به دلیل وجود احتمال ابنیه تاریخی ادامه ساخت و آبگیری سد می تواند یکی از کهنترین تمدنهای بشری را به زیر آب ببرد.
سد هنزاف، آهوئیه و آدرنجان به دلیل خشکسالی در این منطقه و برای تامین آب کشاورزی و تغذیه سفره های آب زیر زمینی و قنوات با هزینه ای معادل 60 میلیارد ریال در حال ساخت هستند.
...........................
گزارش: اسما محمودی