به گزارش خبرنگار مهر، نرخ زمین و مسکن در کلانشهر کرمان طی سالهای اخیر دچار نوسات و افت و خیزهای زیادی شده است که ناشی از عوامل مختلف از جمله افزایش مهاجرت به این شهر، زمین لرزه های بم و زرند، نوسانات اخیر تورمی و انتظارات آتی در این بازار بوده است.
افزایش نرخ مصالح ساختمانی و پیش بینی های انبوه سازان از بازار آینده نیز در رکود بازار در این بخش تاثیر گذار بوده است و با وجود افتتاح هزاران واحد مسکن مهر در استان کرمان عملا این خانه ها نتوانسته است در کنترل نرخ مسکن در بازار تاثیرگذار باشد.
از سوی دیگر بسیاری از این خانه ها به بازار مسکن استیجاری راه یافته اند و صاحب خانه ها به دلیل دوری آنها از شهر و امکانات شهری ترجیح می دهند در کوتاه مدت این خانه ها را اجاره دهند.
افزایش فزاینده نرخ کرایه مسکن در کرمان/ رکود در خرید و فروش ادامه دارد
اما در سال جاری مستاجران کرمانی نیز با موج فزاینده اجاره خانه ها در قالب اجاره و رهن مواجه شده اند بطوریکه افزایش پلکانی این نرخ در حال حاضر موجب نگرانی بسیاری از این افراد شده است و توان پرداخت این اجاره ها که هیچ گونه نظارت قانونی را نیز شامل نمی شود و تنها پیرو عرضه در بازار است را ندارند.
در این میان صاحبان بنگاههای کرمان دلیل افزایش نرخ اجاره را بالا بردن این نرخ توسط صاحبان خانه های استیجاری می دانند که در اکثر موارد نیز بر اساس میزان نرخ تورم موجود در جامعه در نظر گرفته می شود.
محمد صالحی، که در یکی از بنگاههای مسکن کرمان فعال است در این خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: بنگاهها نقشی در افزایش قیمت ندارند چون بنگاه دار در نهایت حق معامله ثابت خود را دریافت می کند در این میان تنها یک عامل در افزایش قیمت موثر است و آن تعیین نرخ توسط صاحب خانه است و قانونی مبنی بر عرضه و تقاضا در این بخش وجود ندارد.
وی افزود: در حقیقت مستجر تنها باید تابع گفته صاحب خانه باشد و در نهایت مطابق با شرایط مالی خود انتخاب کند اما این اوضاع در بازار خرید و فروش زمین و مسکن متفاوت است در این بخش قانون عرضه و تقاضا بسیار تاثر گذار می شود.
بار اصلی تورم در بخش مسکن بر دوش مستاجران
صالحی ادامه داد: بار اصلی تروم در بخش مسکن بر دوش مستاجران است و هر روز این وضع بدتر می شود زیرا افرادی که در سطوح پائین اقتصادی قرار دارند توان تمدید قراردادهای خود با قیمتهای جدید را ندارند.
وی گفت: اکثر این افراد با افزایش نرخ خانه ها مجبورند خانه های خود را جابجا کنند و به سمت مناطق پائین شهر بروند اما به طور متوسط می توان گفت که نرخ اجاره مسکن در کرمان نزدیک دو برابر سال قبل رشد کرده است.
افزایش خانه های مشارکتی و اجاره نشینی در شهرکهای حاشیه ای
در این میان برخی افراد به دلیل افزایش کلی نرخ اجاره نشینی در کلانشهر کرمان به سمت پدیده ای جدید در بازار مسکن کرمان رفته اند و آن نیز خانه های مشارکتی است.
این درحالی است که هم اکنون بر روی تابلوی بسیاری از بنگاهها وجود خانه های مشارکتی نقش بسته است و مستاجران سعی می کنند با اجاره کردن چند اتاق در یک خانه بزرگ مشکل مسکن خود را حداقل در کوتاه مدت برطرف کنند.
علی عسکری فعال بخش مسکن در یکی از محله های پائین شهر کرمان در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: خانه های مشارکتی در گذشته نیز در محله های پائین شهر به خصوص در خانه های قدیمی وجود داشت و بسیاری از مردم که توان اجاره خانه مستقل نداشتند به این بخش بازار مسکن روی می آوردند اما طی سال جاری تقاضا برای این خانه ها افزایش یافته است و حتی نرخ کرایه این خانه ها نیز بالا رفته است.
اقشار کم درآمد مشتری خانه های مشارکتی
وی افزود: از همه اقشار کم درآمد جامعه در صف متقاضیان خانه مشارکتی وجود دارد و هر خانه بنا به مساحت و تعداد اتاقهای که دارد به چندین خانوار اجاره داده می شود.
وی ادامه داد: اکثر این افراد از اقشار کم درآمد و بعضا در معرض آسیب هستند که می توان به زنان سرپرست خانوار، دانشجویان، افرادی که دچار مشکلات اقتصادی شده اند و حتی زوجهای جوانی که در آغاز راه زندگی هستند نام برد اما در این میان مهاجران نیز نقش تعیین کننده دارند.
افزایش تمایل برای اسکان در حاشیه شهر
محمد افاضلی، بنگاه دار در یکی از شهرکهای حاشیه ای شهر کرمان افزود: به جرات می توان گفت که اگر کسی مشکل مالی نداشته باشد برای زندگی به حاشیه شهر روی نمی آورد حال در نظر بگیرد این فرد اجاره نشین هم باشد.
وی افزود: آمار دقیقی در خصوص میزان اجاره نشینی در شهرکهای حاشیه ای شهر کرمان وجود ندارد اما افزایش کرایه ها در محدوده شهر باعث شده است تقاضا برای اجاره نشینی در شهرکهای حاشیه ای افزایش یابد.
این بنگاه دار ادامه داد: زمانی مردم به دلیل گرانی زمین در شهر و همچنین برای فرار از عوارض و هزار مورد دیگر برای ساخت و ساز به شهرکهای حاشیه شهر کرمان روی می آوردند و همین مسئله طی 10 سال گذشته موجب رشد حاشیه نشینی در اطراف کرمان شده است.
افاضلی ادامه داد: در مقطعی مقابله با حاشیه نشینی و ساخت و سازهای غیر مجاز در اطراف شهر افزایش یافت اما دیگر آن تب و تاب وجود ندارد.
وی افزود: افزایش نرخ مصالح عملا توان ساخت مسکن را از این گونه افراد نیز گرفته است و حاشیه نشینان با خرید یک زمین در مکانهایی که تفکیک زمین انجام نشده است سعی می کنند با ساخت یک اتاق کوچک مشکل خود را رفع کنند.
وی ادامه داد: عملا امکان وجود خانه مشارکتی در این قسمت از شهر وجود ندارد اما میزان تقاضا برای اجاره و خرید خانه در حاشیه شهر نسبت به گذشته افزایش یافته است.
نرخ خانه همراه با تورم و افزایش قیمتها رشد می کند
محمد ایرانمنش، فعال بخش مسکن در شهر کرمان نیز افزود: هیچ نظارت و چارچوبی برای نرخ مسکن وجود ندارد و قیمت گذاری تابع نظر صاحب خانه است.
وی افزود: صاحب خانه نرخ کرایه خانه خود را متناسب با تورم و نرخ سایر خدمات در جامعه مقایسه می کند مثلا نرخ نان وقتی نرخ نان سالیانه تغییر می کند و یا نرخ بنزین نسبت به چند سال قبل چند برابر شده است و یا هزینه قبض گاز و برق و آب زیاد می شود صاحب خانه نیز برای جبران هزینه های خود اجاره را زیاد می کند و دلیلی برای ثابت نگه داشتن این نرخ نمی بیند.
وی می افزود: نمی توان نرخ مشخصی را برای افزایش قیمتها اعلام کرد اما مثلا خانه ای که سال قبل کرایه ای معادل 150 هزار تومان داشته در حال حاضر نرخی معادل 270 هزار تومان دارد حال در نظر بگیرد کسی که حقوق 500 تومانی می گیرد چگونه باید نیمی از حقوق خود را کرایه بدهد.