"محمد آفريده" درباره تاثير جشنواره هاي موضوعي و تخصصي برجريان فيلم كوتاه در گفت و گوي اختصاصي با خبرنگار سينمايي "مهر" گفت : به نظر من يك سينماي آباد، در حوزه هاي مختلف، دريك حالت تعادل قرار مي گيرد و تمركز بر بخشي از آن، مثلا سينماي اكران، اين سينما را عقيم مي كند. همچنانكه سرمايه گذاري انحصاري در سينماي مثلا كوتاه هم، همين نتيجه را خواهد داشت.
وي افزود: همه سينما را با همه ابعادش بايد ديد. در چنين موقعيتي ، اين سينما ، سينماي فعال و پويايي خواهد بود. به همين دليل ، سعي كرديم در حوزه هاي مختلف ، اين تعامل را ايجاد كنيم و همين تعامل، فيلمسازان را به حوزه هايي مي كشاند كه با ذوق و علايق شان هماهنگي و همراهي بيشتري دارد و از حاصل آن نيز، همه سينما و همه فرهنگ ما استفاده خواهد كرد. البته ما در كنار اين جشنواره ها، برنامه هايي چون چشم انداز سينماي مستند فرانسه يا هلند را تدارك ديديم كه اين بحث، تقويت شود .
آفريده دراين باره كه آيا چنين تلاشهايي، شائبه سفارشي كردن فيلمسازي را پيش نمي آورد؟ اظهار داشت : سفارشي كاركردن درفيلمسازي كه بد نيست. همين آقاي "ژرژ پسي" كه مدير جشنواره "كروسو"ي فرانسه است و مهمان جشنواره فرهنگ و صنعت مي باشد و حدود 250 فيلم صنعتي را ساخته است، مي گويد كه خيلي از فيلمسازان معروف و از جمله "آلن رنه"، عمده فيلمهايي كه ساخته اند، سفارشي بوده است. سفارش ، ذاتا بد نيست .
وي افزود: درغير اينصورت، يك جايي بايد سرمايه بدهد تا فيلمساز برود و فيلم شاعرانه بسازد، كه چنين سينمايي، سينماي غيرفعالي است. سينما مثل جامعه، گسترده است و در همه زمينه ها بايد نشو و نما پيدا كند. اما بايد ديد كه فيلمساز از اين فضاي سفارشي ، چگونه ميان سفارش و فرهنگ و هنر، پيوند ايجاد مي كند و كاري ماندگار مي سازد. اگر ديده مي شود كه كساني به سختي در اين زمينه كار مي كنند ، اشكال در توانايي فيلمسازي آنهاست.
وي افزود: در همين جشنواره، فيلمي از "آلن رنه" داريم كه مربوط به كتابخانه اي در فرانسه است ، كاري متفاوت كه روحي در آن وجود دارد. يا فيلم مستند و معروف "شيشه". البته اين هم سابقه تاريخي در سينماي ما دارد كه چرا بحث سفارشي مطرح مي شود. امروزه، فيلم كوتاه همانند سينماي بلند يا ديگر هنرها، به درون لايه هاي گوناگون زندگي مردم رفته است. بخشي از تبلور جوهره فيلمساز، به دليل وجود محدوديت و مرزهايي كه در كار است، اينكه مثلا يك فيلمساز چگونه با يك پيچ برخورد مي كند، به خلاقيت فيلمساز برمي گردد .
مدير عامل انجمن سينماي جوانان، با اشاره به توليدات مشاركتي با سازمان هاي خارج از حوزه سينما، گفت : ما چون با محدوديت هايي مواجه بوديم، طي سالهاي اخير، توليدات مشاركتي را پيگير شديم. ميزان بودجه ها در مقايسه با حجم توليد يا تعداد فيلمسازان عرصه فيلم كوتاه بسيار ناچيز است.
اما جامعه ما، جامعه اي زنده و پوياست و فيلمسازان ما، تمايل دارند در حوزه هاي گوناگون فعاليت كنند و ما سعي كرديم در حوزه هاي مشاركتي يا حتي شخصي، امكان توليد فيلم را فراهم كنيم . نكته مهم دراين بحث ، مديريت توليد است. برخورد قالبي و سخت، توليدات سفارشي را بي نتيجه مي گذارد . سازمان هاي خارج از سينما در كشور ما، هنوز نمي دانند چگونه وارد تعامل با فيلمساز شوند. يكي از بحثهاي ما هم در اين جشنواره، پيگيري چگونگي مشاركت صنايع ما در سينما و به آگاهي رساندن مديران صنايع است كه سرمايه آنها ، چگونه مي تواند جاري شود و لزوما كار با امر ونهي و دخالت در كار فيلمساز، به نتيجه نمي رسد. در توليدات مشاركتي، ما كوشيديم فضاي خلاقيت فيلمساز را ايجاد كنيم. براي نمونه در بحث اعتياد، فرشاد فداييان و وحيد نصيريان و خيلي از فيلمسازان ديگر، فيلم ساختند . ما كليت موضوع را به مسئوليت خودمان به فيلمساز انتقال داديم و سپس آنها را آزاد گذاشتيم . مي بينيم كه مثلا فيلم "حفره " وحيد نصريان كه با سفارش توليد شده در جشنواره گوناگوني پذيرفته شده و به نمايش درآمد. مديريت فرهنگي دراين بحث، خيلي مهم است ، كه متاسفانه در اين زمينه كاري نكرده ايم و گاه ، نمي دانيم كه چنين مديريتي لازم داريم . اما دستاوردي كه از توليدات مشاركتي به دست آمد، بسيار خوب بود والان براي همكاري با هر سازماني آماده ايم و در هر حوزه اي كه بگوييد، ما آماده ايم فيلم بسازيم و ارايه دهيم . ما بهترين فيلمهايي را كه با موضوع امام علي (ع)، امام خميني (ره) يا دفاع مقدس ساخته شده، با اعتقاد مي گوييم كه در حوزه فيلم كوتاه، توليد كرده ايم .
آفريده با انتقاد از نگرش رسانه ها به جشنواره هاي تخصصي گفت : اين حوزه، فاقد سوپراستار و جارو جنجال مورد نظر است. كار فرهنگي متفاوت و غير متعارف است و هميشه با چنين سختي ها و بي مهري هايي روبه روست .
وي افزود: مطبوعات ما بايد خودشان را بازسازي كنند. الان كدام يك از مطبوعات ما به كشف استعدادهايي چون "علي محمد قاسمي" و امثال وي مي پردازند؟ بايد دنبال اين جريان رفت وكشف كرد. ما درهمه جشنواره ها كوشيديم رسانه ها و بخصوص شبكه هاي سيما را درگير كنيم، زيرا براي فرهنگ سازي، همه حوزه ها بايد سهم خودشان را بپردازند. بحث من نيست، بحث فرهنگ مملكت است كه ماندگار است .
محمد آفريده در پايان ، به تشريح اقداماتي پرداخت كه براي رفع مشكل محمود كياني فلاورجاني ، فيلمساز عرصه فيلم كوتاه انجام شده است.
اين فيلمساز ، به علت بدهي ناشي از فيلمسازي ، گرفتار توقيف اموال به درخواست بانك عامل استان خويش شده است . آفريده در اين باره اظهار داشت : به درخواست بانك، كاميون اين فيلمساز توقيف شده است. البته، ما به هرجا كه لازم بود، به درخواست اين فيلمساز، نامه داديم و پيگير شديم و در پاسخ هم، واكنش هاي مثبتي دريافت كرديم. يعني رييس بانك مركزي، رييس سازمان محيط زيست و امثال آن ها به درخواست ما، در رفع مشكل اقدام كردند، اما شعبه بانك در استان مربوطه، رضايت نداده است .
وي افزود: اين فيلمساز ، آثار زيادي را در انجمن سينماي جوانان و مركز گسترش سينماي مستند و تجربي ساخته و حتي الان ، يك مستند را براي مركز ، در حال كاردارد. از اين جهت هم كوشيديم گام ديگري را برداريم و آثار ايشان را جمع كرديم و در حد امكان، مبلغ 4 ميليون تومان به ايشان داديم تا گرفتاري مالي پيش آمده ، كمتر شود.
وي گفت: در شوراي فرهنگ و صنعت هم، اين بحث را طرح كرديم. چون اعضاي اين شورا، دستشان بازتر است.. چاره اي ديگر هم نداشتيم . بدهي مورد ادعا ، رقم چنداني نيست . مبالغ هنگفت در خيلي موارد ، حيف وميل مي شود و حساسيتي اينچنين نديده ايم ، حالا به يك كاميون اين فيلمساز ، گيرداده اند . به هر شكل ، در حال پيگيري و رفع مشكل ايشان هستيم .