حجت الاسلام علی قهرمانی درمورد حجاب و فلسفه آن به خبرنگار مهر گفت: آیین آسمانیای نبوده که در آن بحث حجاب مطرح نباشد و این تنها مختص تمدنهای کهن و ادیان بزرگ هم نیست. یک خلطی امروز میشود که حجاب را مرادف با پوشش میگیرند درحالیکه پوشش یک جنبه از حجاب است. حجاب پهنای وسیعتری را دربر میگیرد که شامل گویش، پوشش، بینش و پویش (حرکات و فعالیتهای) انسان میشود. در دستورات اسلامی داریم یک خانم نباید با عشوه و طنازی راه برود یا صدایش را عوض کند، این همان حجاب در حوزه پویش است.
سردبیر مجله دانش پژوه ادامه داد: من به عنوان منتقد رسانه با اشاره به فیلمهای ساخته شده در 40-50 سال گذشته هالیود که سازندگان و بازیگران آن یهودی و مسیحی هستند بیان میدارم همه بازیگران دارای حجاب بودند و این نوع پوشش تا همین اواخر وجود داشت، اما با موج رسانهای جدید به حاشیه رانده شد. برای مثال در سریال «پزشک دهکده» همه پوششی مقبول دارند و فقط به جای روسری کلاه بر سر دارند. در این سریال روابط میان افراد غریبه و خارج از خانواده، حد و مرزی دارد و در حوزه روابط انسانی تا حدود زیادی اخلاق جنسی حکمفرماست. اما با گسترش جریان عرفانها و معنویت نوظهور کاری کردند که بدحجابی عادی شد و مرز میان محرم و نامحرم کم رنگ گردید.
محقق سابق پژوهشکده باقرالعلوم عنوان کرد: نقاشیهای به جا مانده در ایران، بین النهرین، مصر و تمدنهای آفریقایی زنان با لباسهای بلند و پوشیده را به تصویر کشیدهاند که اینها نشان میدهند؛ حجاب برای آن افراد اهمیت خاصی داشته است.
وی اضافه کرد: گرچه رویکرد کلی تاریخ بشری به سمت حیا و رعایت شئون انسانی بوده است، اما با توجه به ادوار مختلف و تحریف ادیان اهمیت حجاب و حیا در دورههای گوناگون تاریخی تا چه اندازه و به چه شکل بوده، نیاز به یک بررسی عمیق و گسترده دارد.
عضو هیأت مؤسسین موسسه بهداشت معنوی درباره فلسفه حجاب با اشاره به یک مستند گفت: در این مستند فیلمسازی به قبایل سرخپوستان رفته و میخواست از زندگی آنها فیلم بسازد. شرطی که رئیس قبیله سرخپوستان برای آن کارگردان گذاشت این بود که آنها را با لباس بدویای که در سابق داشتند نشان ندهند و با همین لباس پوشیده امروزی نمایش دهند. سرخپوستان هم که به ظاهر هیچ دینی بر آنان نازل نشده میفهمند که باید پوشش کامل داشته باشند و آن پوشش بدویشان اشتباه بوده است.
پژوهشگرسابق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی یادآورشد: در تمام ادیان آسمانی حجاب با تفاوتهایی در شکل و فرم بوده و در نهایت اسلام حجابی همه جانبه را تأکید کرده و به دلیل خصایص زنانه و روح لطیف و شکنندهای که زن نسبت به مرد دارد، حجاب کاملتر و آرامش بخشتری برای آنها به ارمغان آورده است.
وی افزود: فلسفه حجاب این است که انسانیت و ارزشهای والای انسانی سالم بماند. باید به ارزشهای انسانی ارج نهیم و تفاوتی که اسلام با غرب دارد این است که کرامت و ارزشهای انسانی و نه امیال انسانی را اصل میداند. غرب میگوید هرچیزی که انسان دوست دارد و طلب کند آن ارزش است ولی اسلام ارزشهایی که خداوند برای سعادت انسان قرار داده را ملاک میداند.
قهرمانی افزود: اگر قرار باشد زیبایهای ظاهری و جسمانی ملاک باشد افراد با دیدن انسانهای زیباتر از خود دچار فشارهای روحی روانی میشوند در انتخاب همسر هم وضع همینطور است. در ارزش گراییهای مادی مسائلی که آرامش انسانی را از بین میبرد بسیار است.
وی درمورد نتایج فردی و اجتماعی حجاب هم تصریح کرد: حجاب مرادف با حیا و عفت و پاکدامنی و تقوا است منتها اینها زیربنایی تر هستند و حجاب روبنایی تر است. حجاب ایمنی بخش و نشاط آور فرد است زیرا زن دیگر خودش را ارزان نمیفروشد. امروزه زنان غربی در سیمای زنان مسلمان یک وقار و نورانیتی میبینند که در حجاب آنهاست این آرامش و نشاط فردی مسلمان با جسم محوری و زیباییهای ظاهری زنان غربی قابل قیاس نیست.
قهرمانی در مورد راهکار درست ترویج حجاب هم گفت: باید با حجاب، علمی برخورد شود همان کاری که قرآن کرده به عنوان مثال در قالب داستان حضرت یوسف پاکدامنی را بیان کرده و در مورد پوشش نیز در آیات مرحله به مرحله شکل حجاب و کیفیت را گوشزد کرده است.
دبیر گروه علمی معنویت و رسانه مؤسسه بهداشت معنوی یادآورشد: در احکام اسلامی واجبتر از نماز نداریم و حال اینکه هیچ وقت کسی را به زور به خواندن نماز وادار نمیکنند در برخورد دینی با حجاب هم باید اینطور باشد. یعنی به اسم دین اجبار نکنیم اگر اجباری هم هست باید جنبه قانونی داشته باشد و این الزام و تکلیف از باب رعایت و اجرای قوانین باشد نه حکم اولیه. در کنار سخت گیری بر مقررات، باید از هنر و ادبیات فاخر برای ترویج حجاب استفاده شود و هنر و ادبیات دینی کاری کند که فرد خود با میل باطنی به رعایت حجاب روی بیاورد. باید از کودکی حجاب را به کودک یاد داد؛ اینکه تا سن تکلیف رها باشد و بعد یکباره به او بگویند باید چادر سرت کنی این برای کودک تناقض در اندیشه و عمل ایجاد میکند.
مسئول انجمن فرهنگی «ندای فطرت» عنوان کرد: مردان هم باید قبل از زنان پاکدامن و با حیا باشند. طوری نباشد که زنان را تحریک کنند. متأسفانه در ایران با شبیخون فرهنگی که از زمان رضا شاه شروع شد مردان زودتر قافیه را باختند و لباسهای سنتی و بلندشان را کنار گذاشتند و به شکل و شمایل غربی در آمدند. اما زنان در بیشتر موارد لباسهای ملی و مذهبی خود را حفظ کردند.
وی به موج مطالبه عمومی در مورد حجاب اشاره کرد و گفت: این مطالبه امروز در غرب بزرگترین شرکت ایتالیایی تولید مد در کل اروپا را به بزرگترین تولید کننده روسری تبدیل کرده است و این گویای آن است که اگر قشر مذهبی بخواهد و پافشاری کند میتواند به نقطه مطلوبی در زمینه رعایت موازین شرع برسد.
قهرمانی گفت: متأسفانه رسانه ملی ما در بسیاری موارد خود عامل آسیب است و بسیار مشاهده میشود چیزهای که کارگردان نمیتواند در بزگسالان نمایش دهد در کودکان به نمایش میگذارد و این علاوه بر تخریب فرهنگ عمومی نسل آینده را نیز به خاطر الگو دهی بد به خطر میاندازد. گویا رسانه ملی در محصولات رسانهای داستان محور که بیشترین تاثیر را در مخاطب دارد، برنامهای برای گفتمان مبتنی بر حیا و عفت که باید گفتمان به روز شود، ندارد.