به گزارش خبرگزاری مهر، موضوع اثر حاضر، حکومت از دیدگاه اسلام و مسأله امامت و رهبری از دیدگاه شیعه است. اهمیت موضوع حکومت در اسلام، ضرورت و اهمیت پژهش درباره این موضوع را آشکار میسازد. افزون بر این، با توجه به اهمیت مسأله امامت و رهبری پس از رحلت پیامبر(ص) در تاریخ اسلام و اختلاف نظرهای بنیادین میان مسلمانان در این باره، هرگونه پژوهشی در این زمینه در جهت تبیین و مستدلّ ساختن دیدگاه شیعه مهم به نظر میرسد. بر این اساس نگارنده پس از تبیین مفهوم و جایگاه حکومت اسلامی، به بررسی تطبیقی مسئله امامت و رهبری از دیدگاه شیعه و اهل سنت میپردازد.
مهمترین برجستگی این اثر در مقایسه با آثار مشابه، بهرهگیری از رویکردی دروندینی است. نگارنده براساس چنین رویکردی تلاش میکند با مراجعه مستقیم به قرآن کریم و سنت معصومین(ع)، دیدگاه اسلام و مذهب تشیع را براساس آنها توضیح دهد. استفاده از منابع دست اول در جهت توضیح دیدگاه اندیشمندان مسلمان و به منظور فهم صحیحتر آموزههای مکنون در قرآن و سنت، از دیگر امتیازات اثر حاضر به حساب میآید. نگاه جامع به مسأله امامت و رهبری و تلاش برای تبیین آن در امتداد بحث نبوت و استفاده از رویکرد مقایسهای در جهت توضیح نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه شیعه و اهل سنت درباره حکومت و رهبری، برجستگیهای دیگر این اثر را تشکیل میدهند. در نهایت توجه به مسائل و پرسشهای امروزی درباره رهبری از دیدگاه شیعه، دیگر امتیاز اثر حاضر را نشان میدهد.
روش تحقیق اثر حاضر روش اجتهادی است. نگارنده براساس ضوابط و قواعد اجتهاد تلاش میکند با مراجعه مستقیم به آیات و روایات دیدگاه اجتهادی خود را درباره حکومت و مسئله رهبری ارائه کند. توجه به ادله عقلی در کنار استناد به ادله نقلی و بهرهگیری از آرای اجتهادی دیگر مجتهدان از ویژگیهای روش اجتهادی اثر حاضر است. افزون بر این، نوعی روش فقه تطبیقی نیز در اثر حاضر مشاهده میشود. نگارنده تلاش میکند در چارچوب اینگونه روش فقاهتی، دیدگاه فقهی – اجتهادی شیعه و اهل سنت را درباره حکومت و رهبری مقایسه نماید.
اثر حاضر از یک مقدمه و شش فصل تشکیل شده است. در مقدمه ضرورت و اهمیت بحث اشاره گردیده است. فصل اول به کلیات پژوهش اختصاص یافته و در آن مباحثی همچون ضرورت حکومت و انواع آن مطرح شده است. در فصل دوم رابطه اسلام و حکومت مورد توجه قرار گرفته، ضمن تبیین رابطه دین و سیاست، مفهوم، اهمیت، ضرورت و جایگاه حکومت در اسلام و نیز ویژگیهای آن توضیح داده شده است. فصل سوم به تبیین جایگاه ولایت در اسلام اختصاص یافته، ولایت در جهانبینی اسلام و اقسام آن مورد بررسی قرار گرفته است.
مسئله امامت و رهبری موضوع فصل چهارم اثر حاضر را تشکیل داده است که در آن اهمیت امامت، تعریف آن و دیدگاه اهل سنت و شیعه درباره حاکم اسلامی، اختیارات امام معصوم در حکومت و انواع ولایت از دیدگاه شیعه بحث شده است. فصل پنجم عهدهدار موضوع مشروعیت است و در آن دیدگاه شیعه و اهل سنت درباره مشروعیت حکومت تبیین گردیده است. فصل ششم بهعنوان آخرین فصل اثر حاضر به بحث ولایت فقیه اختصاص یافته است. تعریف، سابقه و ادله ولایت فقیه در کنار ویژگیهای ولی فقیه و اختیارات وی و در پایان بررسی جایگاه ولایت فقیه در حاکمیت براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مباحث اصلی این فصل را تشکیل میدهند.
کتاب «ولایت و رهبری در اسلام» محصول پژوهش های آیت الله سیدحسن طاهری خرم آبادی است که از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است.