به گزارش خبرنگار مهر، در حالی مسئولان استان لرستان برای آبگیری سد مروک وعده می دهند که افتتاح سد "کمال صالح" در استان مرکزی دیگر آبی را باقی نخواهد گذاشت که پشت سد مروک در استان لرستان جمع شود.
دو سد کمال صالح در استان مرکزی و مروک در استان لرستان در یک حوزه آبریز در سال 82 آغاز شده اند که اراکی ها توانستند در این میان زودتر عملیات اجرایی پروژه خود را به اتمام برسانند، حال بعد از گذشت 9 سال مسئولان لرستان وعده آبگیری سد مروک را داده اند در حالیکه باید ابتدا با اراک به توافق برسند که بخشی از آب سد کمال صالح برای پر کردن مخزن سد مروک رهاسازی شود.
کمال صالح سال 90 افتتاح شد، لرستانیها منتظر مروک بمانند!
این در حالیست که سد "کمال صالح" در استان مرکزی در اردیبهشت ماه سال 90 با حضور رئیس جمهوری افتتاح شد در حالیکه همچنان برای افتتاح سد مروک امروز و فردا می شود و آخرین وعده برای به سرانجام رسیدن این پروژه نیمه اول سال 92 اعلام شده است تا آینده این سد در هاله ای از ابهام قرار گیرد.
سد کمال صالح در استان مرکزی
به هر روی خبرگزاری مهر در گزارشی به انتقال نگرانیهای مردم و مسئولان در این زمینه پرداخت چرا که بعد از گذشت 9 سال و پیشرفت حدود 90 درصدی پروژه، مهم ترین نگرانی که ذهن مردم و نمایندگان استان را درگیر کرده است همین پر کردن مخزن سد مروک استان لرستان است که از آن به عنوان بزرگترین سد خاکی لرستان یاد می شد.
و اما مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان به گزارش مهر واکنش نشان داد و تصریح کرد که مشکلی برای تامین آب سد ندارند چرا که باید سد کمال صالح 30 میلیون مترمکعب از آب خود را رهاسازی کند.
منتظر دستور وزارت نیرو برای آبگیری هستیم!
علی امید سیفی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه سد مروک در این لحظه آماده آبگیری است، اظهار داشت: با توجه به اینکه آبگیری سدها بدون مجوز وزارت نیرو امکان پذیر نیست مکاتباتی برای اعلام آمادگی آبگیری دو سد مروک و ایوشان داشته ایم و منتظر دستور تاریخ آبگیری هستیم.
وی با بیان اینکه سال گذشته نیز اعلام کرده بودیم که سد مروک آبگیری می شود و این اتفاق نیفتاد، یادآور شد: علت اینکه سد مروک در سال 90 آبگیری نشد این بود که درخواست اعتبار 20 میلیاردی به وزارت نیرو داده بودیم اما تنها 7 میلیارد از آن محقق شد و ما نتوانستیم سد را آبگیری کنیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان با تاکید بر اینکه سد مروک پنج هزار و 500 هکتار زمین را مشروب می کند، افزود: حجم دریاچه این سد 55 میلیون مترمکعب است و حوزه آبریز آن رودخانه تیره و سیلابهای فصلی است.
نیازی به رایزنی نیست؛ سد کمال صالح 30 میلیون مترمکعب آب را آزادسازی می کند!
سیفی با اشاره به اینکه 30میلیون مترمکعب آب از سد کمال صالح که در بالادست سد مروک قرار دارد باید برای پرکردن مخزن سد مروک آزاد شود، ادامه داد: استان مرکزی باید این میزان آب را برای سد مروک رها کند و در این رابطه نیازی به رایزنی نیست.
وی با بیان اینکه قبل از آنکه حرفی از سد کمال صالح به میان بیاید سد مروک مجوز گرفته بود، تصریح کرد: سد کمال صالح برای تامین آب پتروشیمی اراک ایجاد شد و بنابراین حجم دریاچه سد مروک مقداری کم شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان عنوان کرد: مشکلی از جهت پر شدن مخزن سد مروک وجود ندارد و این سد با مهار سیلابهای بهاره پر می شود و می تواند بیش از پنج هزار هکتار زمین را مشروب کند.
وزارت نیرو اعتبار مورد نیاز سد کمال صالح را زودتر داد
سیفی با تاکید بر اینکه وزارت نیرو اعتبار مورد نیاز سد کمال صالح را داد و به همین دلیل این سد زودتر از مروک به بهره برداری رسید، اظهار داشت: در صورتی که 15 میلیارد تومان از محل منابع عمومی و 15 میلیارد نیز از محل منابع مهر ماندگار را به این سد اختصاص دهند سد مروک تا نیمه اول سال 92 آبگیری می شود.
وی با اشاره به اینکه سد مروک از پیشرفت 89 درصدی برخوردار است، افزود: میزان اعتبارات تخصیص یافته در دو سال اخیر خوب بوده است و علت تاخیر در روند آبگیری این سد به کمبود اعتبارات در سالهای قبل برمی گردد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان با بیان اینکه اکثر کارگاه های سدهای لرستان در شیفت شب نیز کار می کنند، یادآور شد: با آنکه هنوز اعتبارات سال 91 ابلاغ نشده است همچنان کارگاه ها به صورت دو شیفته کار می کنند.
آبگیری "مروک" به نیمه اول 92 موکول شد
سیفی با اشاره به اینکه با وجود کمبود اعتبارات اما هنوز به همان شدت گذشته در سدها کار می شود و تاکنون هیچ کارگاهی را تعطیل نکرده ایم، تصریح کرد: اگر اعتباری که برای سد مروک پیشنهاد داده ایم تامین شود ما نیز به تعهد خود عمل می کنیم و سد را در نیمه اول سال 92 آبگیری می کنیم.
وی در ادامه به وضعیت سد کمندان اشاره کرد و بیان داشت: این سد نیز در صورتی که 30 میلیارد تومان اعتبار دریافت کند در نیمه اول سال 92 آماده آبگیری می شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان در پایان یادآور شد: از کل 56 طرح سدسازی در لرستان 15 طرح جزء طرحهای مهر ماندگار هستند.
و اما تحلیل سخنان مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان مخاطبان را به نکات قابل تاملی می رساند.
نقاط کور اظهار نظر مسئولان و حکایت تلخ پروژه های لرستان
ذکر این نکته که "قبل از آنکه حرفی از سد کمال صالح در میان باشد سد مروک مجوز گرفته است" خود به تنهایی گویای اتفاقاتی است که در پروژه های عمرانی لرستان می افتد. مروک قبل از سد کمال صالح مجوز گرفته، قبل از آن آغاز شده است ولی همچنان نه تنها تمام نشده بلکه باید برای تامین آب مورد نیاز خود چشم به سد بالادست بدوزد.
جدول اظهار نظر مسئولان در رابطه با سد مروک
| اظهار نظر مسئول | تاریخ |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان: سد مروک دورود تاکنون 30 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و تا پایان برنامه چهارم توسعه به بهره برداری می رسد |
آذرماه سال 86 |
| مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان: با روند تخصیص کنونی اعتبارت احداث سد مروک بیش از 14 سال طول می کشد |
مهرماه سال 87 |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان لرستان از پیشرفت بیش از 50 درصد سد مروک استان خبر داد و وعده کرد که این سد در اواخر سال 88 یا اوایل سال 89 آبگیری شود. |
مهرماه سال 88 |
| استاندار وقت لرستان از پیشرفت 69 درصد سد مروک در این استان خبر داد و ابراز امیدواری کرد که این سد تا دهه فجر امسال آبگیری شود. |
تیرماه سال 89 |
| مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان با اشاره به پیشرفت 79 درصدی سد مروک، از آبگیری این سد طی سالجاری خبر داد. |
فرودین ماه سال 90 |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه ای لرستان از آبگیری سد مروک در سال 91 خبر داد. |
مهرماه سال 90 |
| مدیر عامل شرکت آب منطقه ای لرستان از آبگیری سد مروک در نیمه اول سال 92 خبر داد. |
فرودین ماه 91 |
این در حالیست که مسئولان استان با خوشبینی تمام می گویند که این سد تنها قرار بوده آب پتروشیمی را تامین کند در حالیکه مسئولان استان مرکزی برای آب سد کمال صالح برنامه ریزی کرده اند و انتقال و تأمین آب مورد نیاز شهر اراک، شازند و صنایع بزرگ منطقه در افق 20 ساله را از محل این سد در دستور کار قرار داده اند.
از سوی دیگر طرح این موضوع که "وزارت نیرو اعتبار مورد نیاز سد کمال صالح را داد و به همین دلیل این سد زودتر از مروک به بهره برداری رسید" خود نیز از حکایت تلخ دیگری در این حوزه پرده بر می دارد. چه اتفاقی می افتد که هر ساله مسئولان لرستان از رشد اعتبارات سخن می گویند ولی نمی توانند اعتبار مورد نیاز برای اتمام پروژه حیاتی چون سد مروک را تامین کنند.
سد مروک قبل از کمال صالح مجوز گرفته و آغاز شده است؛ چرا باید برای تامین اعتبار لنگ بماند! مدیران لرستانی از مدیران استان همجوار خود چرا به راحتی عقب مانده اند تا سد مروک امروز با هزینه های میلیاردی منتظر تامین آب باقی بماند.
حجم مخزن سد مروک بی سر و صدا 50 درصد کاهش یافت!
نکته دیگری که باید به آن پرداخت این است که مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان از کاهش حجم مخزن سد به خاطر بهره برداری از سد کمال صالح سخن می گوید و عنوان می کند که "سد کمال صالح برای تامین آب پتروشیمی اراک ایجاد شد و بنابراین حجم دریاچه سد مروک مقداری کم شد."
و اما این مقدار کاهش که این مسئول از آن سخن می گوید چقدر است؟ سیفی می گوید که "حجم دریاچه این سد 55 میلیون متر مکعب است" در حالیکه پیش از این قرار بود سد مروک با "حجم مخزن 110 میلیون مترمکعب" بزرگترین سد خاکی استان لرستان باشد.
با این تفاسیر مردم حق دارند که بدانند کاهش 55 میلیون مترمکعبی حجم ذخیره آب این سد به چه دلیل رخ داده است و اگر مشکلی برای تامین آب بزرگترین سد خاکی لرستان وجود ندارد چرا حجم مخزن سد حدود 50 درصد کاهش یافته است؟
شاید هم این مسئول ادعا کند که این میزان (55 میلیون مترمکعب) حجم واقعی ذخیره آب سد نیست و مروک قرار است همان 110 میلیون مترمکعب را ذخیره کند که البته در این زمینه نیز سوال جدیدی پیش می آید که آیا سیلابهای بهاره در منطقه توان تامین 80 میلیون مترمکعب آب برای پر کردن دریاچه سد را دارد؟
"مروک" چالش جدید مدیریت حوزه آب لرستان؛ نمایندگان پیگیری کنند
به هر روی امروز سد مروک چالش جدید مدیریت حوزه آب لرستان است و باید هر چه سریعتر نسبت به روشن کردن نقاط کور این پروژه از سوی متولیان امر اقدام شود چرا که مردم حق دارند که بدانند چه کوتاهی در این زمینه صورت گرفته است و از نمایندگان خود می خواهند این موضوع را به طور جدی از طریق وزارت نیرو پیگیری کنند.
به نظر می رسد مسئولان امر باید با شفاف سازی در این زمینه به سمت معرفی مقصران اصلی این رخداد در حوزه آب سومین منطقه آب خیز کشور حرکت کنند چرا که این گونه اتفاقات در پروژه های عمرانی لرستان اتفاقی جدید نیست!
سوالات مطرح شده در این گزارش بدون هیچ گونه پیش داوری در انتظار پاسخ مسئولان و پیگیری نمایندگان استان باقی خواهند ماند و خبرگزاری مهر آمادگی دارد اظهارات متولیان امر را در این زمینه انعکاس دهد.
استان لرستان دارای 12 درصد آبهای جاری کشور است ولی همچنان سهمی از مهار آبها ندارد و تنها امید مردم این استان به سدهایی بود که در مجموع تنها 370 میلیون مترمکعب از 12.5 میلیارد مترمکعب آب خروجی از استان لرستان را مهار می کرد و حال این میزان ناچیز نیز در بن بست اما و اگرها باقی مانده است.
.................
گزارش: زهرا حسینی