اهواز - خبرگزاری مهر: پل صیحه (آباره عباس خان) اندیمشک که یک اثر ارزشمند ملی به حساب می آید به دلیل تعیین حریم نشدن و مجاورت با زمینهای کشاورزی و سکونتگاه عشایر با خطر تخریب مواجه است.

به گزارش خبرنگار مهر، این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۳۷۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این آباره در هشت کیلومتری جاده اندیمشک به شوش و در حاشیه شرقی جاده واقع شده است.

پل صیحه در سال ۱۳۷۹ شناسایی و کار خاکبرداری و مرمت آن از سال ۱۳۸۰ آغاز شد. این بنا دارای ۱۲ دهانه است و در گذشته کاربری انتقال آب را داشته و آب را به وسیله کانال به این منطقه آورده و پس از عبور آب از روی پل زمینهای کشاورزی آن طرف پل را آبیاری می‌کردند.

پلهای آبرو تنها به منظور آبیاری زمینهای کشاورزی به کار می آیند و اصطلاحا «آباره» گفته می‌شود. این پل که بعد از سالها هنوز خود را در برابر شرایط مختلف تاحدودی حفظ کرده مربوط به دوره صفوی است.

هر چند بخشی از این بنا نیمه اول دهه هشتاد توسط اداره میراث فرهنگی خوزستان مرمت شد، اما به نظر می رسد بخشی از سازه، مربوط به دهانه دیگر پل به هر دلیلی مرمت نشده است.
 
پل صیحه اندیمشک

مجتبی گهستونی یکی از فعالان میراث فرهنگی درباره مرمت این پل به خبرنگار مهر می‌گوید: استنباط این است که می خواستند بخشهایی از پل را به صورت نمادین مرمت کنند تا علاقه مندان شناختی از این سازه پیدا کنند.

وی افزود: این پل اثر مهمی در شهر اندیمشک است که چون در مسیر این شهر تا اهواز قرار دارد، می تواند علاقه مندان زیادی را به خود جلب کند اما متاسفانه بازدید کننده این پل بسیار اندک و حتی می توان گفت صفر است زیرا تقریبا از شهر فاصله دارد و برای مردم اندیمشک، شوش و دزفول که در نزدیکی آن قرار دارند، ناشناخته است.

سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان افزود: از آنجا که برای مرمت این پل هزینه شده، بازخوردش باید حضور گردشگران و علاقه مندان باشد، اما جاده خاکی، دسترسی نامناسب، عدم وجود تابلو اعلام وجود سازه تاریخی در مسیر منتهی به یک اثر ثبت ملی شده، وجود یک تابلو با اطلاعات ناقص درباره این اثر تاریخی که شماره ثبت هم در آن وجود ندارد از جمله مشکلات این سازه است.
 
پل صیحه اندیمشک

وی درباره مواردی که این اثر ثبت شده را تهدید می کند، می افزاید: تعیین حریم نشدن با توجه به اینکه پل در مجاورت زمینهای کشاورزی است، مجاورت اثر با سکونتگاه عشایر که در صورت نظارت نکردن یگان حفاظت احتمالا با تخریبهایی مواجه می شود از جمله مواردی است که مسئولان باید به آن بپردازند.

گهستونی یادآور شد: از سویی نباید از خاطر برد که اندیمشک دروازه ورود خوزستان به مرکز ایران است. شهری که به دلیل پادگانها بیشتر جنبه نظامی پیدا کرده است تا فرهنگی. به همین دلیل این سازه و قلعه های تاریخی اندیمشک می تواند پتانسیل فرهنگی تاریخی این شهر را نیز به گردشگران نشان دهد. همچنین دسترسی به دو سد مهم کرخه و دز از قابلیتهای گردشگری دزفول محسوب می شود که فقط در ایام نوروز مورد استفاده قرار می‌گیرد. وجود منطقه گردشگری «منگره» هم از خصوصیات ناشناخته این شهر است که فقط مردم بومی از آن استفاده می کنند.
 
پل صیحه اندیمشک

گهستونی تصریح کرد: مصالح به کار رفته در ساخت پل صیحه سنگ، آجر به همراه ملات گل، آهک و ساروج است. پی پایه های این پل از سنگ، ستونها از آجر و دیواره های فوقانی از سنگ است. دریچه های پل در جهت خلاف جریان آب و هم در جهت موافق آن پیش آمدگیهای دارد که اصطلاحاً موج شکن به صورت نیم دایره است.
 
پل صیحه اندیمشک

وی عنوان کرد: افزایش مقطع طولی پل و سنگین تر کردن پایه ها برای خنثی سازی رانش حاصل از طاقهای بزرگ، نقش استحکامی پل در مقابل فشارهای سرسام‌آور آب در هنگام طغیان رودخانه ها و هدایت مناسب آب که از لحاظ مکانیکی و مهندسی در دوام پل تاثیر بسیاری داشته است.

این فعال میراث فرهنگی استان خوزستان گفت: در ساخت پل صیحه به نمای پل توجه نشده است و فقط به جنبه کاربری و استحکامی آن توجه کرده اند. قوس دهانه ها یک اندازه نیست. این دهانه ها از ارتفاع « تیزی » تا پا کار بین 3.6 و 3.7 متفاوت است. پایه ها تقریبا یک متر بوده و دهانه ششم بزرگترین دهانه است.
 
پل صیحه اندیمشک

وی عنوان کرد: با توجه به اینکه در گذشته به دلیل شرایط زندگی مردم و نیاز به آب، اکثر سکونتگاه ها در کنار رودخانه و چشمه ها و مناطق آب خیز صورت می گرفت، احتمال وجود سکونتگاه هایی همزمان با این آباره در منطقه نیز وجود دارد. در نزدیکی این آباره در منطقه سبز آب، آباره دیگری وجود دارد که کاربری آن نیز مانند پل صیحه است.

گهستونی یادآور شد: همچنین در خاکبرداری از دو آباره در اعماق مختلف به تکه های مختلف سفال شکسته برخورد شده که متعلق به دوره اسلامی است.