حجت الاسلام دکترغلامعلی معصومینیا درمورد تعریف ربا به خبرنگارمهر گفت: ربا هرگونه گرفتن زیادهای از قرضی است که به دیگران می‌دهیم. البته درربای معامله تعریفش فرق میکند ولی خود لفظ ربا یعنی زیاده. هرگونه رشد و زیاد شدن ربا است.
وی افزود: در تفسیر آیات قرآن و روایات، هرگونه زیادهایی ربا دانسته شده است. با در نظرگرفتن این تعریف آیات قرآن را بهتر میتوانیم تفسیر کنیم.
این استاد اقتصاد دانشگاه علوم اقتصادی تهران در مورد قبح ربا نیز گفت: در روایات آمده که هر یک درهم رباخواری از هفتاد بار عمل نامشروع در کنارخانه خدا بدتر است. در قرآن هم خوردن ربا را اعلام جنگ خدا با بنده معرفی کرده است. تندتر از این تعابیر در کتاب و سنت درباره هیچ یک از اعمال ناصواب ذکر نشده است.
معصومینیا در مورد تأثیرات ربا بر ساختارهای اقتصادی و اجتماعی جامعه هم گفت: ربا باعث میشود ثروتمدان بدون اینکه فعالیتی بکنند و در ضرر و ریسک و حوادث فعالیتی شریک شوند فقط سود بگیرند و بر پولشان افزوده میشود. وام گیرنده با انواع فشار و مشکلات فرایند سرمایهگذاری چه در فعالیتهای تولیدی و چه مصرفی سهیم است اما ربا دهنده فقط سود پولش را میگیرد.
وی افزود: ترویج ربا باعث میشود که مردم کارهای خوب را ترک کنند. حضرت رضا(ع) فرمود ترویج ربا باعث میشود کارهای خوب ترک شود و دیگر کسی به دنبال انفاق و قرض الحسنه و بخشش نرود. کارهای عام المنفعه که به همه مردم سود میرساند ترک میشود.
این کارشناس علوم اقتصادی درمورد وضعیت کنونی جامعه ایران در سطوح فردی و سیستماتیک در خصوص ربا و امکان وجود سیستمهای ربوی در برخی از بخشها نیز یادآورشد: به دلیل قانون عملیات بانکداری بدون ربا در کشور ما سیستمهای ربوی نباید وجود داشته باشد. ولی به خاطر اینکه این قانون درست اجرا نشد و مطابق با موازین شرعی اجرا نمیشود زیرا درقراردادها بویژه قراردادهای مشارکتی بانکها صوری سازی میشود بانکها به جای مشارکت در فعالیتهای اقتصادی صحیح، ربا در سیستم آنها رخنه کرده است.
معصومینیا تصریح کرد: حتی در بازار و مبادلات و خرید و فروشها و حتی رهن و اجاره حاکمیت نرخ بهره وجود دارد.
وی درمورد اینکه وظیفه مراجع در آگاهی بخشی و مبارزه با رباخواری چیست هم اظهارداشت: چون حکومت ما اسلامی است باید قوانین بر اساس موازین اسلامی تدوین و اجرا شوند. باید ریشه یابی قانون عملیات بانکی بدون ربا را در مورد اینکه چرا به وجود سیستمهای ربوی در جامعه و بانکهای ما منجر شد بکنیم.
این مدرس دانشگاه یادآورشد: باید سازمانی مانند شورای نگهبان بر مقررات و آئیننامههای بانکها نظارت کند. در تدوین و اجرای قوانین باید نهادی از طرف علما و مراجع بر فعالیتهای بانکها نظارت کنند.اگر میخواهیم از آسیبهای مادی و معنوی رباخواری دور بمانیم باید خیلی در خلط شدن عقود بانکی با ربا دقت کنیم. زیا که پیامبر فرمود ربا در امت من مانند حرکت یک مورچه سیاه در تاریکی، مخفی است.