به گزارش خبرنگار مهر، جایگاه رسانه متعهد به عنوان مهمترین ابزار اطلاعاتی امروزه به دلیل کاهش ظرفیت نقد در جامعه تضعیف شده تا یکی از اهرمهای اصلی فرهنگی و توسعه ای نتواند نقش حقیقی خود را ایفاء نماید.
در این بین مطبوعات و به خصوص مطبوعات محلی ملموس ترین اخبار و اتفاقات یک منطقه را پوشش می دهد که در صورت ایفای نقش حقیقی خود خواهد توانست در حل مشکلات گوناگون اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی نقش بسزایی داشته باشد.
برخی خبرنگاران اردبیلی معتقدند خروجی مطبوعات اردبیل به دلیل بی توجهی به اخلاق رسانه ای و خبر رسانی آمیخته با عدم تعهد قابل قبول نبوده و رسانه ها رسالت خود را متناسب با قابلیتهای ذاتی، مذهبی، اقلیمی و تاریخی این منطقه پیاده نکرده اند.
نگاه سیاسی به موضوعات فرهنگی و اجتماعی
یک کارشناس ارشد روزنامه نگاری در این خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر نگاه محدود به جایگاه رسانه متعهد و نقاد را در فضای فعلی مطبوعات اسفبار خواند و گفت: رسانه ای که کاستی ها را مطرح می کند به جای تقدیر گرفتار تنبیه می شود.
حسن فاخری با بیان اینکه تنبیه رسانه سالم می تواند در قالبهای تحریم اطلاعاتی تا تهدید شغلی و مالی باشد، یادآور شد: رسانه ای که به نشر واقعیاتها گرایش دارد و بدون وابستگی فعالیت می کند به مزاق بسیاری از مدیران خوش نمی آیند و براین اساس باید هر لحظه در تقلای اثبات جایگاه خود باشند.
وی با بیان اینکه هم اکنون تعداد رسانه های متعهد به تعداد انگشتان یک دست نیز نمی رسد، تصریح کرد: بی توجهی برخی خبرنگاران به وظیفه اصلی خود موجب می شود جایگاه رفیع خبر رسانی متزلزل شده و مسئولان بی مهری خود را به تمامی مطبوعات تسری بخشند.
این خبرنگار برخورد سیاسی با تمامی موضوعات در رسانه را نادرست عنوان کرد و افزود: وقتی خبرنگار حتی برای موضوع گرانی مرغ خبر می نویسد برداشت سیاسی از نوشته وی شده و در نتیجه دایره اختیارات و قلم فرسایی او محدود می شود.
فاخری عدم وابستگی به طرز فکر و گرایش خاص سیاسی، نقل واقعیتها، استفاده از منابع معتبر خبری و رعایت اخلاق حرفه ای را از ویژگیهای رسانه متعهد برشمرد.
خود سانسوری آغاز پشت پا زدن به تعهد
در حالی که کارشناسان خود سانسوری را مقدمه پشت پا زدن به تعهدات حرفه ای می دانند، بسیاری از نشریات با بی توجهی به این موضوع به دنبال منافع جز مالی خود بوده و حتی با فراموشی تعهد کاری بهره برداری مادی و معنوی از آشفتگی وضع موجود می کنند.
سرپرست خبرگزاری ایرنا در آستارا و خبرنگار سابق این خبرگزاری در اردبیل با پاسخ به سوالی در خصوص علت محدود بودن تعداد رسانه های متعهد در استان تاکید کرد: تنگ نظری و دروغ پردازی به همراه عدم تخصص مغلطه ای است که گریبان بسیاری از اصحاب رسانه را گرفته است.
فاخری همچنین ضعف تخصص اصحاب رسانه را عامل مهم تشدید فضای غیر متعهد رسانه و رشد رسانه های غیر حرفه ای برشمرد و متذکر شد: در حال حاضر رسانه غیر حرفه ای بیشتر از حرفه ای استقبال می شود و اگر در برخی جلسات رسانه نقاد اجازه حضور ندارد رسانه بیگانه با نقد به راحتی حضور می یابد.
فعالیت خانه مطبوعات اردبیل بی برنامه است
وی در پاسخ به نقش خانه مطبوعات اردبیل عملکرد تنها تشکل صنفی استان را در خصوص ساماندهی خبرنگاران فاقد برنامه خواند و ادامه داد: در چهار دوره خانه مطبوعات افراد غیر رسانه ای توانسته اند به شورای این خانه راه یابند و این موضوع آسیب جدی به بدنه مطبوعات استان زده است.
این خبرنگار با بیان اینکه نمی توان از فردی که خود دست به قلم ندارد، انتظار ساماندهی وضعیت خبرنگاران را داشت تاکید کرد: تا زمانی که رسانه در اردبیل به خصوص مطبوعات ساماندهی نشود می توان رشد بی رویه رسانه های غیر فعال و غیر متعهد و انزوای رسانه های متعهد را شاهد بود.
وی با انتقاد از صدور بی رویه کارت خبرنگاری به خصوص در زمانهای نزدیک به انتخابات خانه مطبوعات تاکید کرد: صدور کارت خبرنگاری اولین مرحله ساماندهی است تا افراد غیر خبرنگار وضعیت حرفه ای همکاران خود را تحت الشعاع قرار ندهند.
رپورتاژ آگهی وابستگی اقتصادی رسانه به دستگاه دولتی
وی همچنین یکی از مهمترین دلایل محدودیت رسانه ها در نقد را موضوع رپور تاژ آگهی عنوان کرد و افزود: موضوع درج خبر با دریافت مبلغ زبان نقد رسانه را محدود کرده و اعمال نظر دستگاه مربوطه را افزایش داده است.
فاخری حل این مشکل را در گرو دخالت یک تشکل صنفی در توزیع آگهی ها عنوان کرد و گفت: حتی توزیع آگهی به شکل فعلی حلال مشکلات نیست و نمونه های بسیاری دیده می شود که از دریافت رپور تاژ آگهی توسط نشریات منتقد جلوگیری می شود.
کاهش مخاطرات خبرگزاری ها در سایه تغییر
در این بین وضعیت خبرگزاریها نیز به مانند سایر نشریات است و با اینکه خبرگزاری مفهومی به نام رپورتاژ آگهی ندارد با این وجود سیاست هر خبرگزاری دایره فعالیت آن را نشان می دهد و این موضوع قلم خبرنگار را در پاره ای مواقع محدود می کند.
خبرنگار ایرنا در این خصوص تصریح کرد: هر خبرگزاری بر مبنای سیاستهای خود به موضوع خاص توجه دارد و این مهم از سویی دست خبرنگار را برای درج خبر و گزارش در حوزه های خارج از خط مشی تعیین شده محدود کرده که بهبود این وضعیت در سایه تغییر سیاستها است.
در حالی که به اعتقاد بسیاری از خبرنگاران استانی، بهبود وضعیت حرفه ای این حوزه به شدت احساس می شود، اما در مرحله عمل نفرات اندکی پایبند عقاید خود بوده و خبر پیراسته و مطابق با واقعیت را در اختیار مخاطبان خود قرار می دهند و این نوع خبررسانی در تنگنای مشکلات براستی سخت شده است.
..........................
گزارش: ونوس بهنود