به گزارش خبرنگار مهر، طی ماههای اخیر بحثهای فراوانی در خصوص عوامل تهدید کننده ثبت جهانی ارگ بم و منظر تاریخی این شهر کهن اما زلزله زده به گوش می رسد به گونه ای که در آخرین نشست جهانی کارشناسان میراث فرهنگی یونسکو نسبت به وجود برخی ساختارهای ناسازگار در این شهر ابراز نگرانی شد هر چند که مسئولان بم نیز از برچیده شدن تعداد قابل توجهی از سازه هایی که موجب نگرانی کارشناسان یونسکو شده بود خبر می دهند اما با توجه به ثبت منظر تاریخی این شهر به عنوان محدود شهرهای جهان که به دلیل بافت ساختاری و موقعیت تاریخی ثبت شده اند باید در حراست از منظر این شهر نیز حساسیتهای ویژه ای را به کار برد.
اما با وجود تمام اقداماتی که شده بازسازی زمین لرزه مخوف بم همچنان تاثیرات منفی برپیکر زخم خورده این شهر حاشیه کویر داشته است که حاشیه نشینی و یا در حقیقت کانکس نشینی از جمله این معضلات است.
کانکسها که به عنوان اسکان میان مدت در اختیار شهروندان بمی قرار گرفتند نقش تعیین کننده ای در روند تکامل این شهر پس از زمین لرزه به عهده داشتند و طی سالهای اخیر این شهر به دلیل وسعت تخریب زلزله، تنها موردی بود که سه مرحله چادر نشینی، کانکس نشینی و احداث منازل اصلی را گذارند.
هم اکنون با گذشت 9 سال از زمین لرزه اکثر مظاهر اسکان موقت مردم برچیده شده است و تنها برخی اصناف از کانکسها همچنان استفاده می کنند و تعدادی از خانوارها نیز از این سازه ها به عنوان اتاقی در خانه هایشان استفاده می کنند و در مواردی نیز به عنوان مکانی کاملا ضد زلزله برای موارد اضطراری.
کانکس نشینی در حاشیه شهر بم/ محرومیت در شهر باستانی
اما با وجود اتمام بازسازی بم و گذشت سالها شاید کسی باور نکند که هنوز هم برخی مردم بم کانکس نشین هستند.
با گشتی مختصر در اطراف بم به منطقه ای می رسیم به نام "سیدطاهرالدین" که مردمانش هنوز طعم بازسازی را نچسیده اند. اینان روزگارشان را همچنان در همان کانکسهایی می گذرانند که به قصد اسکان موقت به این شهرستان منتقل شد و شهرکی ساخته اند از فلز که با محرومیت هم آغوش شده است.
هر چند وجود این شهرک در ابتدا این فکر را در ذهنها تداعی می کند که این منطقه برای تثبت جهانی بم خطر آفرین است و بازرسان یونسکو به حتم دست روی حاشیه نشینی در بم خواهند گذاشت اما از دید بسیاری از ساکنان سید طاهر الدین این یک تفکر فانتزی است زیرا آنها در این شهرک حاشیه ای با محرومیت دست به گریبان هستند و برای رهایی از کانکس نشینی تلاش می کنند.
وضعیت نابسمان شهرک کانکسی/ مسئولان یاری کنند
محمد صدوقی یکی از ساکنان این شهرک فلزی در گفتگو با مهر اظهارداشت: چند سال بعد از گذشت زلزله ما هنوز در کانکس زندگی می کنیم با توجه به بودجه کمی که داریم نمی توانیم ساخت و ساز انجام دهیم چه در سرما و چه در گرما باید زندگی در این کانکس ها را تحمل کنیم.
وی افزود: تنها تقاضای ما این است که مسئولین به یاری ما بشتابند و ما را یاری کنند فرزندانمان باید در محیطی کاملا غیربهداشتی زندگی می کنند.
صدوقی گفت: کانکسها با گذشت 9 سال فرسوده شده اند و ادامه این وضعیت مشکلات بسیاری را در این منطقه به وجود اورده ضمن اینکه جمعیتی که در این منطقه زندگی میکنند نیز قابل توجه است.
وی اضافه کرد: ساکنان این منطقه اگر توان ساخت و ساز و تامین مصالح ساختمانی را داشتند و یا می توانستند زمینی در شهر بخرند حتی یک لحظه نیز زندگی در کانکس را تحمل نمی کردند اما در حال حاضر تنها گزینه ادامه زندگی برای ما کانکس نشینی است.
نگرانی ساکنان شهرک فلزی از وضعیت بهداشتی
زهرا محمدی از دیگر ساکنان این منطقه گفت: زندگی در خانه های فلزی و چوبی که برای اسکان موقت در نظر گرفته شده بود بسیار مشکل است و ما نیز به دلیل اینکه چاره دیگری نداریم مجبوریم در این مکان اسکان داشته باشیم.
وی ادامه داد: وضعیت بهداشتی منطقه به هیچ وجه قابل قبول نیست و هیچ نظارت و ساماندهی وجود ندارد.
رفع مشکل منظرتاریخی یا محرومیت زدایی
محمدی خاطرنشان کرد: هم اکنون این شهرک را مشکلی در راه منظر تاریخی شهر بم می دانند اما کسی به داد ما نمی رسد که چگونه در این کانکسها زندگی می کنیم.
این زن بمی افزود: از مسئولان می خواهیم برای حل مشکل ما چاره اندیشی کنند.
ساکنان شهرک از ضعیف ترین اقشار بم هستند
احمد دهقان نیز در خصوص وضعیت مردم این شهرک گفت: بسیاری از افرادی که در این شهرک زندگی می کنند بیکار هستند و یا از وضعیت اقتصادی ضعیفی برخوردارند و نمی توانند اقساط مسکن مهر را پرداخت کنند.
وی ادامه داد: هیچ نظارتی نیز بر این شهرک وجود ندارد و به همین دلیل این منطقه محلی شده برای بروز آسیبهای اجتماعی.
دهقان افزود: حضور دستگاههای حمایتی در این منطقه و بررسی وضعیت خانوارها ضروری است.
مسکن مهر تنها راه نجات ساکنان شهر ممنوعه
در این خصوص با رئیس راه و شهرسازی شهرستان بم به گفتگو می نشینیم. محمد زابلی زاده در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: با توجه به اینکه چند ماهی است که ادغام این دو اداره با هم صورت گرفته اما اقدامات موثری در راستای توسعه مسکن مهر و رفع مشکلات مردم صورت گرفته است در خصوص ساکنان این منطقه از بم نیز به نظر می رسد تنها راهکار استفاده از تسهیلات مسکن مهر باشد.
وی افزود: ما نیز سعی می کنیم موانع را از راه این خانوارها بر داریم اما باید اراده استفاده از تسهیلات مسکن مهر در حاشیه نشینان به وجود آید.
زابلی زاده ادامه داد: طبق هماهنگی هایی که صورت گرفته است امکان واگذاری زمین در مناطقی همچون بروات به این خانوارها و استفاده از طرح مسکن مهر وجود دارد که این ساخت و سازها به صورت آپارتمانی است و اگر تمایل داشته باشند که از مسکن ویلایی استفاده کنند باید در طرحهای روستاهای زیر 25 خانوار شرکت کنند.
وی خواستار همکاری اداره های مختلف در راستای برچیدن حاشیه نشینی و کانکس نشینی از اطراف شهر بم شد.
حاشیه نشینی در بم باید برطرف شود
حسین شایق فرماندار بم نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: این حاشیه نشینی در قسمت شمال شرق بم صورت گرفته است که به عنوان تهدیدی برای ثبت منظر تاریخی بم نیز محسوب می شود.
وی با اشاره به ساخت و سازهای وسیع در زمان بازسازی بم گفت: این افراد می توانستند در قالب بازسازی از تسهیلات استفاده کنند و یا اینکه در حال حاضر تحت پوشش طرح مسکن مهر قرار گیرند.
وی در خصوص اسکان غیر قانونی در این منطقه گفت: باید در مسیری حرکت کنیم که حاشیه نشینی در کانکس در این منطقه برطرف شود.
وی در خصوص خشک کردن نخلستانها در بم و ساخت و ساز در شهر گفت: هم اکنون جلوی این اقدام کاملا گرفته شده است.
فرماندار بم ادامه داد: اگر به دلایلی از جمله خشکسالی نیز نخلستانها خشک شوند باید کاربری کشاورزی آنها حفظ شود.